Οι Κυνικοί φιλόσοφοι φωτίζουν το δρόμο!

Δημοσιεύθηκε από olympiada στο Απριλίου 4, 2009
Γράφει η Μαρία Σεφέρου
Επειδή ζούμε σε μια εποχή ολοσχερούς καταπάτησης αρχών και αξιών από μεγάλους και μικρούς, εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους, εποχή πλήρους σύγχυσης ως προς τι είναι ‘καλό’ και τι ‘κακό’, τι ‘δίκαιο’ και τι ‘άδικο’, τι ‘αληθινό’ και τι ‘ψεύτικο’, τι ‘φυσιολογικό’ και τι ‘αφύσικο’, τι ‘συμφέρον’ και τι ‘επιζήμιο’, Επειδή τα άτομα και τα έθνη έχουν χάσει το μπούσουλα και τρικλίζουν σαν τοξικομανείς, πασχίζοντας με νύχια και με δόντια να μην καταρρεύσουν, Επειδή ζούμε σε εποχή πλήρους ισοπέδωσης όπου οι πάντες πιστεύουν πως γνωρίζουν τα πάντα, ενώ η διάκριση μεταξύ διδασκάλων και μαθητών, διδασκόντων και διδασκομένων, έχει καταργηθεί,Επειδή ο “homo sapiens” έχει μεταλλαχθεί σε “homo katanalotismus”, Επειδή η απόσταση μεταξύ λόγων και έργων είναι έτη φωτός, ενώ η υποκρισία έχει αναδειχτεί σε ύψιστη αξία, Επειδή ο διάλογος έχει υποκατασταθεί από τη βία, και η δειλία προσπαθεί να κρυφτεί πίσω από τη ανωνυμία,Επειδή κάπου βαρέθηκα να καταγγέλλω τον Καραμανλή, τον Παπανδρέου, τον Τσίπρα και τον Τριανταφυλλόπουλο - συνειδητοποιώντας ότι χτυπάω γροθιές στον αέρα,Επειδή η κοινωνία μας θυμίζει ένα απέραντο άσυλο διανοητικώς και συναισθηματικώς ανιάτων,Σκέφτηκα να παραθέσω μερικές ρήσεις ξεχασμένων Κυνικών φιλοσόφων με την ελπίδα ότι κάποιοι αναγνώστες θα πάρουν το θετικό μήνυμα που εμπεριέχουν.
Είναι θλιβερό το γεγονός, αν και αναμενόμενο, ότι ούτε ένας απ’ αυτούς δεν συμπεριλήφθηκε στη λίστα έστω των 100 “μεγάλων” Ελλήνων της ψηφοφορίας του ΣΚΑΙ, ενώ επελέγη ο Λαζόπουλος!Πάμε λοιπόν να μελετήσουμε μερικά χρήσιμα και πάντα επίκαιρα Κυνικά αποφθέγματα. Σημειωτέον ότι η βασική αρχή της Κυνικής φιλοσοφίας είναι ότι η αρετή είναι ο μόνος δρόμος για την ευτυχία.
-”Η πιο αναγκαία μάθηση είναι το να ξεμάθει κανείς τις κακές συνήθειες.” Αντισθένης
-”Οι άνθρωποι που ζηλεύουν καταστρέφονται από την ίδια τους τη ζήλια, ακριβώς όπως ο σίδηρος καταστρέφεται από τη σκουριά.” Αντισθένης
-”Όταν πολλοί άνθρωποι σε επαινούν, ν’ αναρωτιέσαι: “Γιατί, τι κακό έχω κάνει;” Αντισθένης
-”Είναι καλύτερα να πέσει κανείς ανάμεσα στα κοράκια, παρά ανάμεσα σε κόλακες· διότι τα κοράκια καταβροχθίζουν τα πτώματα, αλλά οι κόλακες καταβροχθίζουν τους ζωντανούς.” Αντισθένης
-”Οι άνθρωποι σπεύδουν με όλη τη σοβαρότητα για ν’ ακούσουν ανοησίες, αλλά είναι πολύ αργοί και περιφρονητικοί όταν το θέμα είναι σοβαρό.“ Διογένης
-”Ανάμεσα στα άγρια ζώα το χειρότερο δάγκωμα είναι του συκοφάντη, και ανάμεσα στα ήμερα του κόλακα.” Διογένης
-”Ο άνθρωπος έχει περιπλέξει κάθε απλό δώρο των θεών.” Διογένης
-”Είμαι ο Διογένης ο Κύων. Πλησιάζω τους καλούς, γαβγίζω τους άπληστους, και δαγκώνω τους παλιανθρώπους.” Διογένης
-”Ο νόμος είναι καλό πράγμα αλλά όχι τόσο καλό όσο η φιλοσοφία. Εκεί όπου ο νόμος χρησιμοποιεί τη βία εναντίον της αδικίας, η φιλοσοφία μας πείθει με τη διδασκαλία. Η φιλοσοφία είναι καλύτερη από την κοινωνική πίεση ακριβώς στο βαθμό που είναι καλύτερο να κάνει κανείς κάτι με τη θέλησή του παρά με καταναγκασμό.” Κράτης
-”Εξασκήσου στο να μειώνεις τις ανάγκες σου, κι έτσι θα έρχεσαι όσο το δυνατόν πιο κοντά στο Θεό.” Κράτης
-”Για το σοφό άνδρα, η φτώχεια και η κοινωνική ασημότητα πρέπει να θεωρούνται πατρίδα του· διότι αυτές ακόμη και η τύχη δεν μπορεί να του τις στερήσει.” Κράτης
-”Η Τύχη είναι σαν τον σεναριογράφο ο οποίος σχεδιάζει διάφορους τύπους ανθρώπων για το έργο του: το ναυαγό, το φτωχό, τον εξόριστο, το βασιλιά, το ζητιάνο. Εκείνο που οφείλει να πράττει ο καλός άνθρωπος είναι να παίζει καλά το ρόλο που του έχει απονείμει η Τύχη. Είσαι ναυαγός; Πολύ καλά· απόδωσε σωστά το ρόλο του ναυαγού. Ήσουν πλούσιος κι έχεις γίνει φτωχός; Παίξε το ρόλο ‘του φτωχού ανθρώπου’ όπως πρέπει να παιχτεί.” Τέλης
-”Εκείνους που φροντίζουν τα σώματα αλλά αμελούν τους εαυτούς των (δηλαδή τον εσωτερικό τους κόσμο) να μέμφεσαι, διότι είναι σαν κι αυτούς που φροντίζουν την κατοικία τους αλλά αμελούν τους ενοίκους.” Δημώναξ
-”Τόσο περισσότερο θα προσθέσεις εις την αρετή, όσο αφαιρέσεις από τις ηδονές. Διότι είναι αισχρό να παραδέχεσαι τις αρετές στους άλλους, εάν στον εαυτό σου έχεις κακίες.” Δημώναξ
-”Λιγότερα κακά υποφέρουν οι άνθρωποι από τους εχθρούς παρά από τους φίλους. Διότι από τους μεν εχθρούς φυλάσσονται, επειδή τους γνωρίζουν, στους δε φίλους ανοίγονται και υποπίπτουν σε σφάλματα, γινόμενοι ευάλωτοι.” Δημώναξ
-”Ο καλύτερος παλαιστής δεν είναι εκείνος που έχει μελετήσει βαθιά όλα τα τρικ και τις στροφές της τέχνης, τα οποία σπάνια συναντώνται σε μια πραγματική πάλη, αλλά εκείνος που έχει μάθει πολύ καλά κι έχει προσεκτικά ασκήσει τον εαυτό του σ’ ένα δυο απ’ αυτά, και παρατηρεί προσεκτικά για μια ευκαιρία να τα εφαρμόσει. Δεν έχει σημασία πόσα τρικ γνωρίζει, εάν γνωρίζει αρκετά για να του δώσουν τη νίκη.” Δημήτριος
Δε χρειαζόμαστε, λοιπόν, να μάθουμε πολλά για να νικάμε τις αντιξοότητες της καθημερινότητας. Αρκεί να γνωρίζουμε και να εξασκούμαστε στις βασικές ηθικές αρχές που εξασφαλίζουν αρμονική σχέση με τον εσωτερικό εαυτό μας (συνείδηση), και βοηθούν στην κατά το δυνατό ομαλή συμβίωση με τους συνανθρώπους μας.
Με αυτά τα λίγα Κυνικά αποφθέγματα που παρέθεσα βλέπει κανείς πόσο παρεξηγημένοι για πολλούς είναι οι αρχαίοι Κυνικοί μας και πόσο χρήσιμο θα ήταν για τα άτομα και την κοινωνία οι αρχές της Κυνικής φιλοσοφίας να εκλαϊκεύονταν, να κωδικοποιούνταν και να διδάσκονταν στα σχολεία, σαν ένα εναλλακτικό ευαγγέλιο.
(Περισσότερα για τους κυνικούς στο δωρεάν βιβλίο μου στην ιστοσελίδα http://www.seferou.net/)
Πηγή http://olympia.gr/2009/04/04/%CE%BF%CE%B9-%CE%BA%CF%85%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF-%CF%86%CE%B9%CE%BB%CF%8C%CF%83%CE%BF%CF%86%CE%BF%CE%B9-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%AF%CE%B6%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%BC/