Της Ολίβιας Αδάμου (Economist, International Business Development)
Συνέβαλαν: Κρις Α. Θεοδώρου (Consultant, E.U., Affairs)
Δεν υπάρχει καμία νομική πρόβλεψη στις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την έξοδο μιας χώρας από τη ζώνη του ευρώ, γεγονός που θέτει τους εμπειρογνώμονες σε θολά νερά, όταν προσπαθούν να αξιολογήσουν τη μέθοδο της εξόδου και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις της. Με αυτό ως δεδομένο επιχειρούμε να δώσουμε πιθανές απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα σε μια πιθανή αναγκαστική έξοδο της Κύπρου από το ευρώ:
Πώς η Κύπρος μπορεί νε εγκαταλείψει το ευρώ;
Σε ένα τέτοιο σενάριο, θα έπρεπε να συμφωνήθει μια ημερομηνία με την υπόλοιπη Ευρωζώνη για την έξοδο από το ευρώ και για την εισαγωγή του νέου νομίσματος (ας το ονομάσουμε η νέα Λίρα). Μετά την συμφωνημένοι με τους εταίρους μας ημερομηνία, όλοι οι μισθοί, οι συντάξεις και οι συμβάσεις του Δημοσίου θα πρέπει να καταβάλλονται σε λίρες. Οι τραπεζικές καταθέσεις θα μετατραπούν στο νέο νόμισμα. Πιθανότατα θα αποφασιζόταν μια αρχική ισοτιμία μετατροπής των εγχώριων συμβάσεων από ευρώ στη νέα λίρα και στη συνέχεια θα άφηνε τις συναλλαγματικές ισοτιμίες της νέας λίρας να διαμορφωθεί από την αγορά συναλλάγματος. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια απότομη υποτίμησή της. Αν οι Κύπριοι το θεωρήσουν αυτό πιθανό να συμβεί, τότε υπάρχει ο κίνδυνος μαζικών αναλήψεων από τις τράπεζες και φυγής κεφαλαίων που βλέπουμε όμως και σήμερα με το ευρώ. Αυτό θα προκαλούσε αντιδράσεις στην επιβολή ελέγχων της διακίνηση κεφαλαίου, καθιστώντας απίθανη μία ήσυχη και ομαλή έξοδο της Κύπρου από το ευρώ.
Θα μπορούσε ποτέ η Λίρα να ανακάμψει;
Η λίρα στο τέλος, θα έφτανε σε ένα επίπεδο που θα καθιστούσε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της Κύπρου εκ νέου ανταγωνιστικά ανά το παγκόσμιο. Στη συνέχεια θα εξαρτιόταν από το πώς η πολιτική, η ΚεντρικήΤράπεζα της Κύπρου και οι ίδιοι οι Κύπριοι θα αντιδρούσαν στην υποτίμηση, γιατί τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της υποτίμησης θα μπορούσαν εύκολα να ακυρωθούν από την άνοδο του πληθωρισμού. Τα δύο πιο πρόσφατα παραδείγματα, η Αργεντινή και η Ρωσία, είδαν τα νομίσματά τους να μειώνονται κατά 60%-70% μετά από την πτώχευσή τους. Όμως, οι συγκρίσεις είναι δύσκολες. Στην περίπτωση της Κύπρου δεν υπάρχει κάτι ισοδύναμο. Είναι αναμφισβήτητο ότι με τις σημαντικές ανόδους που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια στη τιμή του πετρελαίου, τυχόν υποτίμηση του νέου νομίσματος, θα βοηθήσει την χώρα να ανακάμψει.
Πώς θα επηρεάζονταν οι Κυπριακές επιχειρήσεις;
Οι επιχειρήσεις, ανήμπορες να αντλήσουν χρηματοδότηση και αντιμέτωπες με σημαντική διακοπή στη ροή των πληρωμών τους, θα αντιμετώπιζαν «λουκέτα» ενδεχομένως σε μεγάλη κλίμακα. Αλλά και τώρα με το ευρο τι βλέπουμε να συμβαίνει? Σε μια πιθανή Κυπριακή έξοδο από το νόμισμα, είναι φανερό ότι θα υπάρχει ο κίνδυνος μαζικών αναλήψεων από τις τράπεζες της χώρας και άρνησης περαιτέρω χρηματοδότησης σε φορείς, ιδιωτικούς ή δημόσιους, μέσω εργαλείων και συμβάσεων βάσει της Κυπριακής νομοθεσίας. Με λίγα λόγια η Κύπρος θα μείνει μόνη της, και έτσι από δικές της πρωτοβουλίες και μόνον θα πρέπει να συνεχίσει το δύσκολο έργο της. Οι κάτοχοι υφιστάμενων συμβάσεων σε ευρώ βάσει του κυπριακού δικαίου, θα ήθελαν αναμφισβήτητα να αποφύγουν τη μετατροπή τους σε νέα λίρα και την επακόλουθη απότομη υποτίμηση του νομίσματος.
Τι θα γινόταν με τις Κυπριακές τράπεζες;
Αυτό είναι το πιο περίπλοκο και περίεργο από όλα. Προς το παρόν, οι τράπεζες είναι τεχνικά αναξιόπιστες, επειδή έπρεπε να αναλάβουν βαριές απώλειες μετά τις διακυμάνσεις του CPI και RPI. Με τις αναμενόμενες μαζικές υποτιμήσεις στην αξία της αγοράς ακινήτων, τυχόν ταυτόχρονη υποτίμηση της αξίας και του νέου νομίσματος σε σχέση με το ευρώ θα έχει πολύ καταστροφικές συνέπειες στην αγορά. Ένα πακέτο διάσωσης, θα προϋποθέτει την εισαγωγή στην οικονομία νέων κεφαλαίων για ενίσχυση της ρευστότητας έτσι ώστε να διασφαλιστεί μια πιο ανώδυνη πορεία. Επίσης μια ενίσχυση εγγυήσεων και ένα είδος προστασίας που θα επιτρέπει στην Κύπρο να είναι πιο φερέγγυα και αξιόπιστη έτσι ώστε να είναι σε θέση να δανείζεται από τις αγορές. Το δύσκολο έργο προς την έξοδο είναι οι αφερέγγυες κυπριακές τράπεζες. Που στη δεδομένη στιγμή στηρίζονται στον δανεισμό τους σε ευρώ βάση του θεσμικού πλαισίου χρηματοπιστωτικής λειτουργίας της ευρωζώνης. Αν η κυπριακή κυβέρνηση επρόκειτο να εγκαταλείψει τη νομισματική ένωση, πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, τότε τα πράγματα θα μπορούσε να γίνουν πολύ καταστροφικά παρά το γεγονός ότι υπάρχουν φωνές εντός της οικονομίας που το εισηγούνται και το επιδιώκουν. Σίγουρα μια ενδεχόμενη κατάληξη θα μπορούσε να ήταν τα πολλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια και ομόλογα ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ τα οποία σε τελική ανάλυση θα επωμιστεί το κράτος. Αλλά υπάρχει κανείς που πιστεύει ότι ένα κράτος όπως η Κύπρος θα χαθεί? Ο κυπριακός λαός αποδεδειγμένα πια είναι αγωνιστής και εθνικιστής. Μήπως έως και σήμερα ο πιο απλός πολίτης δεν έχει καταλάβει τα διάφορα πολιτικά συμφέροντα τα οποία εμπλέκονται στην ευρωζώνη?.
Από τη άλλη πλευρά όμως, είναι παραδεκτό πως η Κύπρος είναι ένα μικρό κράτος και σίγουρα χρειάζεται συμμάχους και άλλους υποστηρικτές σε αυτήν την κρίσιμη καμπή της οικονομίας την οποία διάγει. Αλλά ένα άλλο κρίσιμο ερώτημα είναι η Κύπρος είναι ικανή να βρει συμμάχους? Ας μήν ξεχνιόμαστε ότι έχουμε προσυμφωνίες με δυνατά κράτη (βλέπε Αγγλία) που με τις υφιστάμενες συνθήκες εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, έχουν λέγειν στην διαχείριση του πλούτου της χώρας μας. Τέλος καταγράφουμε τις μεγάλες φοβίες που παρατηρούνται ανάμεσα στο λαό σε σχέση με το πολιτικό μας πρόβλημα και την ηγεμονική θέση την οποία προσπαθεί η Τουρκία να επιβάλει στην περιοχή και ότι τυχόν εξοδος μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να επιφέρει ολέθριες καταστάσεις στην Κύπρο. Όμως διερωτόμαστε μήπως από το 2004 που η Κύπρος είναι ισότιμο μέλος της Ε.Ε., η Τουρκία εμποδίστηκε ουσιαστικά και πρακτικά από την ΕΕ από του να εκτοξεύει απειλές και να κινείται ενάντια στα συμφέροντα της Κύπρου καμιά φορά?
Η Κύπρος όπως η Ελλάδα είναι αποδέκτες της οικονομικής βοήθειας από χώρες της ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μια Κυπριακή έξοδος από την ευρωζώνη θα ασκούσε μεγαλύτερη πίεση και δεινά. Αλλά όπως ακούσαμε και τον Γκούντραμ Βολφ, Bruegel στις Βρυξέλλες, πιστεύει ότι και αν η Κύπρος φύγει από το ευρώ, η αγορά θα στρέψει την προσοχή της σε άλλες ευάλωτες χώρες
ΠΗΓΗ http://lemesospress.com/%CE%B7-%CE%BA%CF%85%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE-%CE%BB%CE%AF%CF%81%CE%B1-%CE%B8%CE%AD%CE%BB%CE%B5%CE%B9-%CE%BA%CF%8C%CF%84%CF%83%CE%B9%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%8C%CF%87%CE%B9-%CE%BB%CE%B1/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου