22 Ιουνίου 2013

Παρθενώνας... Το θαύμα των θαυμάτων και τα παράξενα μυστικά του

Παρθενώνας... Το θαύμα των θαυμάτων και τα παράξενα μυστικά του

Υπάρχει ένας λόφος πολύ χαμηλός στο λεκανοπέδιο της Αττικής, που δεν δείχνει και ιδιαίτερα σπουδαίος. Κάτι όμως τον κάνει και ξεχωρίζει:
Πάνω του είναι χτισμένο το μεγαλύτερο αρχιτεκτονικό δημιούργημα, όχι μόνο ολόκληρης της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής, όχι μόνο ολόκληρου ίσως του αρχαίου κόσμου αλλά και του σύγχρονου. Η Ακρόπολη με τον Παρθενώνα. Ο Παρθενώνας είναι το τελειότερο οικοδόμημα όλων των εποχών, όπως έχουν παραδεχτεί όλοι οι αρχιτέκτονες παγκοσμίως.

Γιατί όμως και από τι ξεχωρίζει αυτό το οικοδόμημα; Οι λεπτομέρειες και τα μεγάλα μυστικά του, ήταν...
γνωστά στον ευρύτερο κόσμο της αρχαιότητας. Θα μπορούσαν σήμερα να γίνουν γνωστά ώστε να κατασκευαστεί ένας πανομοιότυπος Παρθενώνας; Πώς οι άνθρωποι εκείνης της εποχής κατείχαν όλες αυτές τις γνώσεις και πώς μπόρεσαν να τις εφαρμόσουν; Υπάρχουν πάρα πολλά αινίγματα από τα οποία, ελάχιστα εξηγούνται.

Σύγχρονοι επιστήμονες, έχουν παραδεχτεί πως ακόμα και με τα σύγχρονα μέσα και τα μηχανήματα που διαθέτουμε, είναι πρακτικά αδύνατον να μπορέσει να ξαναφτιαχτεί το ίδιο κτίσμα με τις ίδιες λεπτομέρειες!

Ο Παρθενώνας οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 447-438 π.Χ. Ο αρχιτέκτονας ήταν ο Ικτίνος και ο βοηθός του ο Καλλικράτης. Ο ρυθμός του ναού είναι ο δωρικός. Περιβάλλεται από μία κιονοστοιχία με οκτώ κίονες κατά πλάτος και δεκαεπτά κατά μήκος, μετρώντας τους γωνιακούς δύο φορές.

Ο ναός, με την κύρια είσοδο του, βλέπει ανατολικά. Το εσωτερικό μήκος του είναι 100 αττικά πόδια, δηλαδή 30,80 μέτρα. Μέσα σε αυτά τα νούμερα εκφράζονται καταπληκτικές αναλογίες! Ο αττικός πους (πόδι) είναι 0,30803 μέτρα ή αλλιώς 1/2Φ, όπου το Φ = 1,61803 εκφράζει την Χρυσή Τομή. Ο Χρυσός Αριθμός Φ ή αλλιώς ο αριθμός 1,618 συναντάται συχνά στη φύση, στις αναλογίες του προσώπου μας, του σώματός μας, στα λουλούδια και στα φυτά, στην Τέχνη, στους ζωντανούς οργανισμούς, στα κοχύλια, στις κυψέλες των μελισσών και σε πλήθος άλλα πολλά, ακόμα και στη δομή του σύμπαντος και στις τροχιές των πλανητών…

Η Χρυσή Τομή συνεπώς, είναι ένας από τους μέγιστους κανόνες για να εκφραστεί το Ωραίο. Το Ωραίο υπόκειται πάντα σε αυτούς τους κανόνες, γι’ αυτό και η επιστήμη της Αισθητικής σαφώς και ορθότατα ορίζει και διδάσκει πως υπάρχει αντικειμενικά Ωραίο, το οποίο τείνει πάντα στον χρυσό αριθμό Φ, (1,618) και ξεχάστε την λαϊκίστικη και ανόητη φιλοσοφία πως το Ωραίο είναι υποκειμενική υπόθεση και προσωπική αντίληψη του καθενός! Όσο δε περισσότερο οι αναλογίες πλησιάζουν προς τον αριθμό 1,618 τόσο πιο ωραίο είναι το δημιούργημα.


Η τελευταία αριστερή και δεξιά απόσταση μεταξύ των κιόνων,
(ανατολική πλευρά) είναι μικρότερη από τις άλλες που είναι μεταξύ τους ίσες.

Μέσα στον Παρθενώνα, όμως, στην κάθε αναλογία του, θα συναντήσουμε και κάτι άλλο: Την ακολουθία Φιμπονάτσι (Fibonacci). Δηλαδή την ακολουθία στην οποία ο κάθε αριθμός είναι ίσος με το άθροισμα των δύο προηγούμενων: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, κ.λ.π. (κάθε αριθμός είναι ίσος με το άθροισμα των δύο προηγούμενων).
Επιπλέον, ο λόγος δύο διαδοχικών αριθμών της ακολουθίας τείνει προς την αποκαλούμενη Χρυσή Τομή, ή Χρυσή αναλογία, ή Αριθμό Φ.

Αλλά επίσης, μέσα στον Παρθενώνα, υπάρχει βέβαια και ο αριθμός π = 3,1416, ο οποίος εκφράζεται και αυτός με τη σχέση 2Φ2/10 = 0,5236 μέτρα. Οι έξι πήχεις μας δίνουν π = 3,1416, Κι αν υποθέσουμε ότι όλα αυτά ήταν γνωστά, τι θα λέγατε εάν πούμε ότι μέσα στο τέλειο αυτό οικοδόμημα θα συναντήσουμε και το Νεπέριο αριθμό e = 2,72, που είναι περίπου ίσος με Φ2 = 2,61802;

Αυτοί οι τρεις αριθμοί, εμπεριέχονται σε όλη τη φύση, υπάρχουν σε όλη τη Δημιουργία, και τίποτα δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αυτά. Το αίνιγμα ωστόσο είναι μεγάλο: Γνώριζαν οι δημιουργοί του ναού αυτούς τους αριθμούς και τις μεταξύ τους σχέσεις, και πώς κατάφεραν να τους συμπεριλάβουν με τόση λεπτομέρεια και ακρίβεια σε ένα κτίριο;

Ο Παρθενώνας δεν έχει παράθυρα και αποτελεί αίνιγμα μεταξύ των αρχαιολόγων το πώς φωτιζόταν το εσωτερικό του σηκού. Υποστηρίζεται η άποψη ότι το φως έμπαινε από τη διάπλατα ανοιγμένη μεγάλη πόρτα, αν και αυτό είναι μάλλον αμφίβολο, διότι όταν ήταν κλειστή, ο νεωκόρος και οι λοιποί υπάλληλοι δεν θα μπορούσαν να κινηθούν μέσα σε αυτόν.

Η άποψη ότι χρησιμοποιούσαν πυρσούς δεν φαίνεται να ευσταθεί, καθώς δεν έχουν βρεθεί ανάλογα σημάδια αιθάλης. Γενικά επικρατεί η άποψη ότι στη στέγη υπήρχε κάποιο άνοιγμα, το οποίο ονομαζόταν «οπαίον», από όπου και εισερχόταν άπλετο φως. Αν δεν καταστρεφόταν η οροφή από το βλήμα του Μοροζίνι το 1669, όλα αυτά τα ερωτηματικά θα είχαν απαντηθεί.

Ο αρχαίος αυτός ναός δεν προσδιορίζεται από τον πέριξ χώρο, αλλά αντίθετα ο ναός είναι εκείνος που προσδιορίζει το χώρο με την ίδια του την εξωτερική εμφάνιση. Μοιάζει να ξεφυτρώνει μέσα από τη γη σαν να τον γέννησε ο βράχος πάνω στον οποίο πατάει, ή σαν να είναι θαυμαστή προέκταση του πετρώδους εδάφους.

Αυτό συμβαίνει διότι οι κίονες της περιστάσεως είναι τόσο «ζωντανοί», που δίνουν ρυθμό και κίνηση στο αρχιτεκτόνημα. Ο τρόπος και οι αποστάσεις των κιόνων δημιουργούν μια ξεχωριστή «προσωπικότητα» φωτοσκιάσεων, οι οποίες δίνουν στο θεατή την εντύπωση ότι κινούνται, ή ότι περπατούν.

Η στέγη του ναού, δίνει την αίσθηση ότι, παρά το τεράστιο βάρος της, ακουμπά πανάλαφρα στο όλο οικοδόμημα. Στην αρχιτεκτονική κατασκευή του Παρθενώνα δεν υπάρχει καμία ευθεία! Αντιθέτως, υπάρχουν ανεπαίσθητες καμπύλες και μάλιστα αδιόρατες, πού δίνουν όμως την εντύπωση ότι ο στυλοβάτης π.χ. είναι ευθύς και εντελώς επίπεδος. Ανάλογη είναι και η καμπύλη των επιστυλίων. Αυτό έγινε γιατί ο Ικτίνος προνόησε και έλαβε υπ’ όψιν του την φυσική ατέλεια του ανθρώπινου οφθαλμού. Έτσι δημιούργησε την οφθαλμαπάτη στον θεατή που κοιτάζει υπό ορισμένη γωνία τον Παρθενώνα, ότι ο ναός ανυψώνεται στον αέρα!

Οι κίονες, ως γνωστόν, υφίστανται μία εξόγκωση (η οποία καλείται «ένταση») στο μέσον περίπου του ύψους του κίονα. Εκείνο, που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό είναι πως οι άξονες των κιόνων, όπως και το επιστύλιο με το διάζωμα, έχουν μια ανεπαίσθητη κλίση προς τα μέσα, που κυμαίνεται από 0,9 έως 8,6 εκατοστά. Αυτή η κλίση σημαίνει πως αν προεκτείνουμε νοερά τους άξονες προς τα πάνω, θα ενωθούν σε κάποιο ύψος σχηματίζοντας μια νοερή πυραμίδα.



Το σημείο πάνω από την κρηπίδα, στο οποίο ενώνονται οι νοερές πλευρικές επεκτάσεις των κιονοστοιχιών του Παρθενώνα, είναι περίπου 1.852 μέτρα. Αυτό, μετρούμενο, βρέθηκε ότι δημιουργεί έναν όγκο, που είναι περίπου ο μισός της Μεγάλης Πυραμίδας του Χέοπα στην Γκίζα της Αιγύπτου!

Ένα άλλο μυστικό, που όμως κατείχαν οι αρχιτέκτονές του, είναι η αντισεισμικότητα του κτίσματος. Εδώ και είκοσι πέντε αιώνες από την δημιουργία του δεν έχει πέσει, δεν έχει υποστεί καμία βλάβη, δεν έχει καμία ρωγμή. Αυτό οφείλεται κατά ένα λόγο στην πυραμιδοειδή κατασκευή του, όμως, ο Παρθενώνας, στην πραγματικότητα δεν «πατάει» απ’ ευθείας στο χώμα του γυμνού βράχου, αλλά πάνω σε χτισμένους κυβόλιθους, οι οποίοι είναι γερά δεμένοι και χτισμένοι επάνω στο βράχο διαμορφώνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα επίπεδο.


Υπάρχουν όμως και πλήθος από μη επιστημονικά παράδοξα:


1. Η αινιγματική κατασκευή του ναού, κρύβει κι άλλα μυστικά. Κατά τη διάρκεια της ημέρας και όταν υπάρχει ηλιοφάνεια, όλες τις εποχές του χρόνου, οι προσπίπτουσες σκιές που δημιουργούνται πέριξ του ναού, δείχνουν κάποια συγκεκριμένα σημεία του πλανήτη. Για το ποια σημεία δείχνουν και το τι σημαίνουν, ερευνάται από ειδικούς και μη ειδικούς. Οι απόψεις είναι πολλές και δεν συγκλίνουν μεταξύ τους.

2. Αν κάποιος σταθεί στους πρόποδες της Ακρόπολης, επί της οδού Επιμενίδου και στρέψει προς τα πάνω το βλέμμα του, θα δει να διαγράφεται στο βράχο ένα… πρόσωπο! Από μια ορισμένη οπτική γωνία, παρουσιάζεται ένα ανδρικό κεφάλι, στο οποίο ξεχωρίζουν τα υπερόφρυα τόξα, τα μάτια, η μύτη και το στόμα. Το πρόσωπο μοιάζει σαν να κοιμάται (εντελώς τυχαία (;) η οδός θυμίζει τον Επιμενίδειο ύπνο) και φαίνεται ευδιάκριτα στο φόντο του ουρανού. Παιγνίδι της φύσης, ή σκαλισμένο επίτηδες στο βράχο; Πάντως στην αρχαία ελληνική γραμματεία δεν υπάρχουν καν ενδείξεις για κάτι παρόμοιο που να σκαλίστηκε από ανθρώπινο χέρι σ’ αυτό το σημείο του ιερού βράχου. Ούτε ο Παυσανίας κάνει κάποια αναφορά…
Στην ίδια πλευρά υπάρχουν κι άλλες δώδεκα φιγούρες, οι οποίες δεν είναι τόσο εμφανείς, ωστόσο όμως με προσεκτική παρατήρηση θα «αναδυθούν» από τον βράχο.

3. Πολλοί παρατηρητές έχουν διαπιστώσει πως πάνω από την Ακρόπολη και την ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου των Αθηνών, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, πολύ σπάνια εμφανίζονται μαύρα και «βαριά» σύννεφα, όσο σε άλλες περιοχές γύρω από το λεκανοπέδιο και την υπόλοιπη Αττική. Ειδικά άνοιξη και καλοκαίρι, ο ουρανός πάνω από την Ακρόπολη είναι πεντακάθαρος! Μάλιστα οι αρχαίοι Αθηναίοι, όταν ήθελαν να κάνουν μία πρόγνωση για τον καιρό, δεν κοιτούσαν ποτέ τον ουρανό πάνω από τον ναό, αλλά έστρεφαν το βλέμμα τους προς τις Αχαρνές, στην Πάρνηθα και σε συγκεκριμένο σημείο της, την κορυφή που φέρει το όνομα Άρμα. Το Άρμα λειτουργούσε σαν Μετεωρολογική Υπηρεσία γιατί εάν τα σύννεφα βάραιναν εκεί, προμηνυόταν άφθονη βροχή, ή εάν αυτό το κομμάτι του ουρανού ήταν γαλάζιο, καλοκαιρία.

Επίσης, η επίκληση προς τον Δία για βροχή, γινόταν μόνο με το βλέμμα στραμμένο προς την κορυφή της Πάρνηθας Άρμα, και όχι προς την Ακρόπολη. «Ύσον, ύσον φίλε Ζεύ, κατά της αρούρης των Αθηναίων και των πεδίων…» (Ρίξε βροχή, ρίξε βροχή φίλε Δία, πάνω στους αγρούς των Αθηναίων και στον κάμπο).

4. Μέσα στον Παρθενώνα, ο ναός της θεάς Αθηνάς, ακολουθεί τον άξονα Ανατολής-Δύσης. Την τελευταία λοιπόν ημέρα της γιορτής των Παναθηναίων (στα γενέθλια δηλαδή της θεάς Αθηνάς, την 28η Εκατομβαιώνος – 25 Ιουλίου) συνέβαινε ένα συγκλονιστικό γεγονός: Λίγο πριν ανατείλει ο ήλιος, ανέτειλε ο Σείριος, το υπέρλαμπρο άστρο του αστερισμού του Κυνός, και έλουζε κυριολεκτικά με το φως του το χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς.

Με ή χωρίς μυστικά, η Ακρόπολη, ήταν, είναι και θα παραμένει πάντα το πιο γοητευτικό, το πιο λαμπρό, το πιο υπέροχο μνημείο του κόσμου!

ΠΗΓΕΣ:

1. Παυσανίας – Αττικά.
2. Ιωάννης Γιαννόπουλος, Μυστική Αθήνα & Αττική, Έσοπτρον 1998
3. Ελλάς, εκδοτικός οργανισμός Πάπυρος, α' τόμος, 1997
4. Περιοδικό, Αέροπος, τεύχος 3.
5. Το μυστήριο του Παρθενώνα – ΑΡΧΕΤΥΠΟ (άρθρο του κ. Σπ. Μακρή)

ΠΗΓΗhttp://thesecretrealtruth.blogspot.com/2012/11/blog-post_4631.html
πηγη
Ο Παρθενώνας, άποψη από τη βορειοδυτική πλευρά
Ο Παρθενώνας, ναός χτισμένος προς τιμήν της Αθηνάς, προστάτιδας της πόλης της Αθήνας, υπήρξε το αποτέλεσμα της συνεργασίας σημαντικών αρχιτεκτόνων και γλυπτών στα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα. Η εποχή της κατασκευής του συνταυτίζεται με τα φιλόδοξα επεκτατικά σχέδια της Αθήνας και της πολιτικής κύρους που ακολούθησε έναντι των συμμάχων της κατά την περίοδο της αθηναϊκής ηγεμονίας στην Αρχαία Ελλάδα .

Πίνακας περιεχομένων

  [Απόκρυψη

Το μνημείο[Επεξεργασία]

Κάτοψη του Παρθενώνα
Ο Παρθενώνας αποτελεί το λαμπρότερο μνημείο της Αθηναϊκής πολιτείας και τον κολοφώνα του δωρικού ρυθμού. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 448/7 π.Χ. και τα εγκαίνια έγιναν το 438 π.Χ. στα Μεγάλα Παναθήναια, ενώ ο γλυπτός διάκοσμος περατώθηκε το 433/2 π.Χ. Σύμφωνα με τις πηγές, οι αρχιτέκτονες που εργάστηκαν ήταν οΙκτίνος, ο Καλλικράτης και πιθανόν ο Φειδίας, που είχε και την ευθύνη του γλυπτού διάκοσμου. Είναι ένας από τους λίγους ολομάρμαρους ελληνικούς ναούς και ο μόνος δωρικός με ανάγλυφες όλες του τις μετόπες. Πολλά τμήματα του γλυπτού διακόσμου, του επιστυλίου και των φατνωμάτων της οροφής έφεραν γραπτό διάκοσμο με κόκκινο, μπλε και χρυσό χρώμα. Χρησιμοποιήθηκε πεντελικό μάρμαρο, εκτός από το στυλοβάτη που κατασκευάστηκε από ασβεστόλιθο...
Το πτερό είχε 8 κίονες κατά πλάτος και 17 κατά μήκος. Η τοποθέτηση των κιόνων είναι ασυνήθιστα πυκνή με αναλογία διαμέτρου κίονα και μετακιονίου διαστήματος 1:2,25 (πρβλ. την αναλογία 1: 2,32 στο ναό του Δία στην Ολυμπία και 1:2,65 στο ναό της Αφαίας στην Αίγινα). Στις στενές πλευρές υπήρχε και δεύτερη σειρά 6 κιόνων που δημιουργούσε την ψευδαίσθηση δίπτερου ναού. Μια άλλη ιδιομορφία ήταν η ύπαρξη ζωφόρου που περιέτρεχε το σηκό σε όλο του το μήκος και αποτελεί ίσως την πιο φανερή από τις ιωνικές επιδράσεις. Οιμετόπες της ανατολικής πλευράς απεικονίζουν τη Γιγαντομαχία. Στην δυτική παριστάνεται Αμαζονομαχία, στη νότια Κενταυρομαχία και στη βόρεια σκηνές από τον Τρωικό πόλεμο.
Η ζωφόρος απεικονίζει την πομπή των Παναθηναίων, την πιο μεγάλη θρησκευτική γιορτή των Αθηνών. Είχε 160 μέτρα μήκος και σχεδόν ένα μέτρο πλάτος. Υπάρχουν ενδείξεις πως η ζωφόρος ολοκληρώθηκε αφού οι λίθοι που την αποτελούσαν είχαν υψωθεί στο κτίριο. Αν και η ζωφόρος λαξεύτηκε από ένα μεγάλο αριθμό τεχνιτών, το συνολικό σχέδιο είχε εκπονηθεί από ένα μόνο καλλιτέχνη. Το όνομα αυτό δεν είναι γνωστό αλλά υποθέτουμε πως είναι ο Φειδίας ή ένας από τους μαθητές του. Το θέμα της ζωφόρου είναι πρωτοποριακό, γιατί δεν διηγείται ένα μυθολογικό αλλά ένα πραγματικό γεγονός. Είναι η στιγμή της πομπής και της παράδοσης του πέπλου από τον λαό της Αθήνας στη προστάτιδα θεά Αθηνά. Στη δυτική πλευρά της ζωφόρου φαίνεται η ετοιμασία στον Κεραμεικό. Στην ανατολική πλευρά, όπου ήταν και η είσοδος του ναού παριστάνονταν η Αθηνά, ο Ζευς, η Ήρα και άλλοι θεοί, που ήρθαν να πάρουν μέρος στην πομπή και ανάμεσά τους εμφανίζεται παιδί που παραδίδει στον ιερέα τον πέπλο. Την σύνταξη, την πορεία και το τέρμα εκπροσωπούν 400 μορφές ανθρώπων και θεών, 200 μορφές ζώων, όπως πρόβατα, βόδια και άλογα. Η μεγάλη ποικιλία των παρισταμένων, η θελκτική σεμνότητα των παρθένων, η ελεύθερη και αβίαστη στάση των συνδιαλεγομένων ανδρών, η ζωηρότητα των αλόγων, η δύναμη των δυστροπούντων βοδιών και τέλος η χάρη όλων των μορφών και των κινήσεων καθιστούν τη ζωφόρο, όχι μόνο αυθεντική ταινία της θρησκευτικής πομπής των Παναθηναίων και διαρκές μνημείο της δόξας των Αθηνών αλλά και αριστουργηματικό έργο του μεγάλου καλλιτέχνη του Παρθενώνα. Στη δυτική πλευρά της ζωφόρου, που απεικονίζονται οι σκηνές προετοιμασίας, υπάρχει μία πλάκα, στην οποία υπάρχει μόνο ένας άνθρωπος και ένα άλογο. Τα χαρακτηριστικά τους είναι εξαιρετικά λεπτομερή και πιστεύεται ότι η πλάκα αυτή είναι έργο του ίδιου του Φειδία. Στη βόρεια πλευρά παρουσιάζονται μορφές όπως οι αποβάτες, οι μουσικοί, οι σκαφηφόροι, οι θαλλοφόροι, οι κανηφόροι και οι υδριαφόροι.

Στο ανατολικό αέτωμα, πάνω από την είσοδο, παρουσιάζονταν η γέννηση της Αθηνάς. Στο δυτικό αέτωμα, αυτό που ήταν ορατό από τα Προπύλαια, βρισκόταν η διαμάχη Αθηνάς και Ποσειδώνα για την κατοχή της αττικής γης. Η Αθηνά πρόσφερε το δέντρο της ελιάς και ο Ποσειδώνας έκανε να αναβλύσει θαλασσινό νερό από τον βράχο. Άνθρωποι και θεοί αποφάσισαν πως η Αθηνά είχε κάνει το καλύτερο δώρο και έτσι έγινε αυτή η προστάτιδα θεά της πόλης.
Στο εσωτερικό υπήρχε δίτονη (διώροφη) δωρική κιονοστοιχία σχήματος «Π», που δημιουργούσε ένα υπερώο, από το οποίο οι επισκέπτες μπορούσαν να θαυμάσουν από διάφορα σημεία το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς. Στον οπισθόδομο φυλασσόταν ο θησαυρός, δηλαδή τα πολύτιμα αφιερώματα της Αθηνάς. Η οροφή του στηριζόταν σε τέσσερις ιωνικούς κίονες. Η στέγη ολόκληρου του ναού, μαζί με τους στρωτήρες, τους καλυπτήρες και τα ακροκέραμα, ήταν μαρμάρινη, αλλά στηριζόταν σε μεγάλες ξύλινες δοκούς.
Παρθενώνας, δυτική πλευρά
Ο Παρθενώνας παρουσιάζει τέλεια αρμονικές αναλογίες μέχρι την παραμικρή του λεπτομέρεια· μολονότι ο ναός αυτός ήταν μεγαλύτερος από τους άλλους δωρικούς ναούς της εποχής του (με 8x17 κίονες, αντί για 6x13 που συνηθίζονταν τον 5ο αι. π.Χ.), οι αναλογίες του ήταν τόσο αρμονικές, ώστε να του προσδίδουν εκπληκτική ομοιογένεια μορφής, μνημειώδη μεγαλοπρέπεια και πρωτοφανή χάρη σε σύγκριση με τους πιο βαρείς δωρικούς προκατόχους του.
Στη φήμη του ναού συνέτειναν και οι ασύλληπτες εκλεπτύνσεις, οι αδιόρατες αποκλίσεις από την κατακόρυφο και την οριζόντια κατεύθυνση και οι αρμονικές αναλογίες. Ο στυλοβάτης παρουσίαζε ελαφρά τυμπανοειδή καμπύλωση, οι ραδινοί κίονες απέκλιναν από την κατακόρυφο προς το κέντρο του ναού και η συνολική σχεδίαση ήταν πυραμιδοειδής. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχανόταν μία κίνηση προς τα μέσα και προς τα πάνω που μετέτρεπε τον Παρθενώνα σε ένα παλλόμενο οργανικό σύνολο. Η ένταση των κιόνων (ένα ανεπαίσθητο «φούσκωμα» στο μεσαίο τμήμα τους) απέδιδε οπτικά το γεγονός ότι οι κίονες σήκωναν μεγάλο βάρος. Οι αναρίθμητες αυτές λεπτότητες σχεδιάστηκαν με μεγαλοφυή τρόπο και εκτελέστηκαν με απαράμιλλη μαθηματική ακρίβεια.

Ο Παρθενώνας στην ιστορία[Επεξεργασία]

Τμήματα της ζωφόρου του Παρθενώνα που αφαιρέθηκαν από το Λόρδο Έλγιν
Λίγο-πολύ η ιστορική πορεία του Παρθενώνα ακολουθεί εκείνη της Ακρόπολης ως σύνολο, αν και οι περισσότερες μαρτυρίες επικεντρώνεται στο επιβλητικό κεντρικό μνημείο. Ναός της Αθηνάς πάνω στην Ακρόπολη αναφέρεται ήδη από τον Όμηρο τον 8ο αι. π.Χ. Ο παλιότερος αρχαιολογικά βεβαιωμένος ναός είναι ένας πώρινος ναός της Αθηνάς Πολιάδος, του οποίου τα θεμέλια βρέθηκαν ανάμεσα στο Ερέχθειο και το μεταγενέστερο Παρθενώνα και είναι σήμερα σκεπασμένα. Αυτός ο ναός χρονολογείται το αργότερο γύρω στο 525 π.Χ. Υπάρχει όμως και η άποψη ότι τότε επισκευάστηκε μόνο η ανωδομή του και ότι τα ίδια τα θεμέλια ανήκουν σε πρωιμότερη φάση, γύρω στο 570 π.Χ. Αυτός ο ναός καταστράφηκε το 480 π.Χ. από τους Πέρσες. Το 454 π.Χ. μας πληροφορούν όμως οι πηγές ότι μεταφέρθηκε στο σηκό αυτού του ναού το ταμείο της Αθηναϊκής Συμμαχίας από τη Δήλο, άρα θα πρέπει να ήταν επισκευασμένος και να λειτουργούσε. Το οριστικό τέλος αυτού του ναού δεν είναι γνωστό. Αναφορές στις πηγές ερμηνεύονται ως ενδείξεις ότι ήταν ακόμα σε χρήση το 406/5 π.Χ. Ο Παυσανίας πάντως δεν τον αναφέρει στην περιγραφή του της Ακρόπολης το 2ο αι. μ.Χ.
Σύμφωνα με μια αμφισβητούμενη θεωρία, ένας ναός της Αθηνάς Παρθένου στη θέση του κλασικού Παρθενώνα συνυπήρχε με το ναό της Αθηνάς Πολιάδος ήδη από το 560 π.Χ. περίπου (ο λεγόμενος εκατόμπεδος ή Urparthenon). Σε κάθε περίπτωση,αμέσως μετά τη μάχη του Μαραθώνα αρχίζει να χτίζεται ο Παρθενώνας (Προπαρθενών Ι) το 490 π.Χ., έμεινε όμως ημιτελής, μέχρι το ύψος μερικών σπονδύλων των κιόνων του. Το 480-479 π.Χ. καταστρέφεται από τους Πέρσες μαζί με τα άλλα μνημεία της Ακρόπολης. Μετά την επιστροφή των Αθηναίων στην πόλη οι σπόνδυλοι του κατεστραμμένου ναού χρησιμοποιήθηκαν ως οικοδομικό υλικό στο βόρειο τείχος της Ακρόπολης, όπου είναι μέχρι σήμερα ορατοί για τον επισκέπτη που κοιτάζει το βράχο από την πλευρά της οδού Αθηνάς και το Μοναστηράκι.
Αμέσως μετά ο Κίμων ανέθεσε την κατασκευή ενός δεύτερου Παρθενώνα στον αρχιτέκτονα Καλλικράτη (Προπαρθενών ΙΙ). Και αυτό το εγχείρημα όμως έμεινε ημιτελές με το θάνατο του Κίμωνα το 450 π.Χ. Το 447/6 π.Χ. αρχίζει σύμφωνα με τις πηγές η λατόμευση μαρμάρου για ένα νέο, μεγαλύτερο Παρθενώνα, αυτόν που θα ολοκληρωθεί τελικά στα πλαίσια του οικοδομικού προγράμματος του Περικλή για την Αθήνα.
Σχεδιαστική αποκατάσταση του Παρθενώνα από τα βορειοδυτικά
Ο Παρθενώνας διατηρήθηκε άθικτος έως και τους Μακεδονικούς χρόνους. Αντίθετα, μάλιστα, μετά τον Γρανικό, στον Παρθενώνα αναρτήθηκαν ως τρόπαια χρυσές ασπίδες, λάφυρα της νίκης τουΑλέξανδρου. Οι πρώτες καταστροφές έγιναν επί Λάχαρη, τον οποίο όρισε τύραννο των Αθηνών ο Κάσσανδρος, σύμφωνα με την αφήγηση του Παυσανία. Αυτός απέσπασε τις ασπίδες από τον Παρθενώνα, το χρυσάφι και τα κοσμήματα από το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς. Καταστροφές υπέστη και ο οπισθόδομος του ναού, όταν τον χρησιμοποίησε ως προσωπικό του κατάλυμα ο Δημήτριος ο Πολιορκητής.
Στους Ρωμαϊκούς χρόνους δεν καταγράφονται αλλαγές στον Παρθενώνα, που συνεχίζει να διατηρεί αναλλοίωτη τη φυσιογνωμία και την αίγλη του ακόμη και στους μεταχριστιανικούς αιώνες, παρόλο που επί εποχής Ιουστινιανού η πομπή των Παναθηναίων δεν ανέβαινε πια στον Παρθενώνα και είχε χαθεί πλέον κάθε λατρεία δημόσια ή ιδιωτική σύμφωνα με το Λατίνο ρήτορα Κλαύδιο Μαμερτίνο του 4ου αιώνα.
Στους Βυζαντινούς χρόνους -αν και γλύτωσε ο Παρθενώνας την καταστροφή από τα διατάγματα του Θεοδόσιου Β'- έγινε η πρώτη μετατροπή του ναού σε χριστιανική εκκλησία της Αγίας Σοφίας, τα εγκαίνια της οποίας έγιναν επί αυτοκρατορίας Ιουστινιανού. Στον πρόναο προστέθηκε η αψίδα του ιερού. Από αυτές τις μετατροπές αυτές το 1877 -σύμφωνα με τον Burnouf- δεν είχαν μείνει παρά λείψανα τοιχογραφιών και λιγοστά επιγραφικά χαράγματα στους τοίχους και τους κίονες.
Επί Φραγκοκρατίας ο περί τον Παρθενώνα χώρος γίνεται τόπος ενδιαίτησης του πρώτου Φράγκου άρχοντα των Αθηνών, Όθωνα ντε λα Ρος, ενώ η Ακρόπολη γίνεται η έδρα της φραγκικής βαρωνίας και το κέντρο του ιστορικού βίου της πόλης, σε σημείο που η Αθήνα είναι γνωστή πλέον ως Castellum Athenarum. Ο Παρθενώνας αποδίδεται στη Ρωμαϊκή εκκλησία και γίνεται ναός Λατινικός, τιμώμενος στο όνομα της Θεοτόκου. Στη Νοτιοδυτική γωνία προστέθηκε ένα κωδωνοστάσιο, που επί Τουρκοκρατίας έγινε μιναρές. Επί Ενετοκρατίαςδεν παρατηρήθηκαν και δεν καταγράφτηκαν αλλαγές στο μνημείο.
Από τις αφηγήσεις μεταγενέστερων περιηγητών, όπως ο Ιταλός νοτάριος Νικόλαος Μαρτόνης που επισκέφθηκε την Ακρόπολη το 1395 ή ο Κυριακός ο Αγκωνίτης που ταξίδεψε το 1436 στην Αθήνα, έχουμε δύο περιγραφές του χριστιανικού Παρθενώνα. Ο πρώτος εκφραστής της μεσαιωνικής ιδεολογίας απορεί πως είναι δυνατόν να έχει χτιστεί ένα τόσο μεγάλο κτήριο ενώ ο δεύτερος, εκπρόσωπος της ΙταλικήςΑναγέννησης, επικεντρώνεται στην ομορφιά των αρχαίων μνημείων.
Επί Τουρκοκρατίας η Ακρόπολη έπεσε στα χέρια των Τούρκων το 1458, οπότε και την επισκέφθηκε ο Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής. Ο ιερός βράχος έμεινε πλέον γνωστός με το όνομα Ατίνα Καλεσί, δηλαδή φρούριο των Αθηνών. Κατά τον 17ο αιώνα ο Παρθενώνας είναι πλέον τζαμί και έχει μιναρέ, που καταστράφηκε το 1687. Τζαμί, ωστόσο που δεν πληρούσε τις προδιαγραφές της ισλαμικής θρησκείας και για αυτό δεν έγινε ποτέ λατρευτικό τέμενος των Μωαμεθανών.
Κατά την εκστρατεία του Φραγκίσκου Μοροζίνη κατά των Αθηνών το 1687, ο Παρθενώνας υπέστη και το μεγαλύτερο πλήγμα το βράδυ της 16ης Σεπτεμβρίου, όταν οβίδα τίναξε την πυριτιδαποθήκη που είχε εγκαταστήσει ο Αλή αγάς, διοικητής του φρουρίου στον ναό. Το μεγαλύτερο τμήμα του ναού προς την ανατολική του πλευρά κατέρρευσε. Έκτοτε και μέχρι να παραδοθεί το μνημείο στην αρχαιολογίαλεηλατήθηκε συστηματικά κυρίως από τον Λόρδο Έλγιν, ενώ υπέστη σημαντικές καταστροφές κατά την περίοδο της ελληνικής επανάστασης του 1821 και την πολιορκία του βράχου από τον Κιουταχή Μπέη.

Η παγκοσμιότητα του μνημείου[Επεξεργασία]

Ο Παρθενώνας πόλος έλξης χιλιάδων επισκεπτών κάθε χρόνο.
Ο Παρθενώνας του ΝάσβιλΗνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, είναι ένα αρχιτεκτονικό αντίγραφο του Αυθεντικού Παρθενώνα της Αθήνας, τόσο στο σχέδιο όσο και στο μέγεθος
Σύμφωνα με το Κέντρο για την παγκόσμια Κληρονομιά της UNESCO, ο Παρθενώνας ως τμήμα του ευρύτερου μνημειακού συμπλέγματος έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των μνημείων της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς από τις 11 Σεπτεμβρίου 1987. Ωστόσο, δεν είναι η τυπική πρόσθεση σε έναν κατάλογο εκείνη που κάνει τον Παρθενώνα τμήμα της πολιτισμικής κληρονομιάς. Ως υλικό εγχείρημα είναι η πλέον αξιόπιστη μαρτυρία ενός προηγμένου τεχνολογικά και αισθητικάπολιτισμού, που λίγο-πολύ έχει επηρεάσει σημαντικά την ανάπτυξη του σύγχρονου -"δυτικού", όπως αποκαλείται κόσμου.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία]

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία[Επεξεργασία]

  • Συλλογικό (επιμέλεια Π. Τουρνικιώτης), Ο Παρθενώνας και η ακτινοβολία του στα νεώτερα χρόνια, εκδ. Μέλισσα, 1994 (ISBN 960-204-020-3)
  • Γιαννόπουλος Ιω. κ.ά., Εισαγωγή στον Ελληνικό Πολιτισμό, ΕΑΠ, (Πάτρα 2000).
  • Δρανδάκη Π., Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Φοίνιξ, (Αθήνα χ.χ.)
  • Ιστορία της Τέχνης Larousse,, τ. 1, Βιβλιόραμα, (Αθήνα 1994).
  • Φιλιππίδης Δ., Ελληνικές Εικαστικές Τέχνες, Επισκόπηση της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας, ΕΑΠ, (Πάτρα 2001).
  • Μαστοράκη Ανδρονίκη, «Νεοκλασικισμός στην Ελλάδα του 19ου και του 20ου αιώνα», στο Archive, Φεβ 2003.
  • Werner Blaser - Monica Stucky, Drawings of Great Buildings, Birkhauser Verlag, (Boston, 1983).
  • G. Gruben, Griechische Tempel und Heiligtümer, 5η έκδοση, Hirmer: München 1996/2001, σσ.173-190.
  • François Queyrel, Le Parthénon, Un monument dans l'Histoire, Bartillat, Paris 2008 (ISBN 978-2-84100-435-5).

Δικτυακοί τόποι[Επεξεργασία]

Commons logo
Τα Κοινά έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου