Το πάρκο στην Ακαδημία Πλάτωνος
Δείτε επίσης: ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ…Τ΄ ΑΡΧΑΙΑ ΤΗΣ ΝΤΡΟΠΗΣ
*Συνέδριο στη Φιλοσοφική Σχολή 1997 Μπεξής Vs Μεταλληνός
Το πάρκο στην Ακαδημία Πλάτωνος
Της Τζούλιας ΓκανάσουΠόσοι από εμάς γνωρίζουν το τεράστιο πάρκο που υπάρχει στην Ακαδημία Πλάτωνος; Και πόσοι το επισκέπτονται;
Με έκταση 150 στρεμμάτων, ανάμεσα στη λεωφόρο Αθηνών και στη Λένορμαν, στην άκρη του Κολωνού, σε απόσταση δεκάλεπτου βαδίσματος από το Γκάζι και τον Κεραμεικό, το πάρκο της Ακαδημείας του Πλάτωνα, στο άλλοτε «κάλλιστον προάστιο», είναι ένας ανεκμετάλλευτος τόπος αναψυχής, καθώς και ένας σημαντικός αρχαιολογικός χώρος που αγνοούν οι περισσότεροι. Σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, ο εν λόγω χώρος θα ήταν αξιοποιημένος και πασίγνωστος. Δεν πρόκειται, βέβαια, για ένα τελείως εγκαταλελειμμένο πάρκο: υπάρχουν φυτά, δένδρα διαδοχικής άνθησης, παιδική χαρά, εκκλησία, φώτα, μονοπάτια και το βράδυ φυλάσσεται. Εκτός όμως από τα υποτυπώδη που προσφέρει η πρόσβαση από την οδό Μοναστηρίου, το πάρκο δεν έχει τίποτα που να τονίζει τη διαφορετικότητα και την αξία του, ενώ παρουσιάζει μια σειρά από προβλήματα, χαρακτηριστικά της... ελληνικής νοοτροπίας: ακλάδευτα φυτά κρύβουν τα αρχαία, τρύπες στο συρματόπλεγμα επιτρέπουν σε τροχοφόρα να μπαίνουν στον χώρο, ενώ, εκτός από την πρόσοψη που είναι σχετικά προσεγμένη, το υπόλοιπο πάρκο παρουσιάζει σημάδια εγκατάλειψης.
Οι κάτοικοι της περιοχής ομολογούν ότι παλιότερα διέμεναν ανενόχλητοι τσιγγάνοι μες στο πάρκο γκετοποιώντας την περιοχή. Από αυτή την άποψη, οι συνθήκες βελτιώθηκαν. Ωστόσο τα περισσότερα «φορητά» αρχαιολογικά ευρήματα έχουν κλειστεί σε αποθήκες όπου κανείς δεν έχει πρόσβαση. Επιπλέον δεν υπάρχει ούτε μια ταμπέλα που να υποδεικνύει τα μονοπάτια που οδηγούν στους αρχαιολογικούς χώρους ούτε κάποια οργανωμένη παρουσίαση: τόσο το Γυμνάσιο (1 π.Χ. - 1 μ.Χ.) όσο και το Περιστύλιο κτήριο (4ος αιώνας π.Χ.) και η Πρωτοελλαδική Αψιδωτή Οικία «περνάνε» αδιάφορα στον ανυποψίαστο διαβάτη, ενώ η σκουριασμένη περίφραξη επ' ουδενί αναδεικνύει τα αρχαία. Καθώς μάλιστα η οδός Κρατύλου κρατάει αποκομμένο ένα τμήμα του πάρκου, πολλοί επισκέπτες δεν γνωρίζουν καν ότι εκεί βρίσκεται η Ιερά Οικία Γεωμετρικών Χρόνων, ένας από τους πιο σημαντικούς τόπους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Επιπρόσθετα, τα διάσπαρτα αρχαία μες στο πάρκο αποτελούν, κατά καιρούς, σημεία διοχέτευσης πάσης φύσεως γενετήσιων αναγκών (όπως κοκορεύονται συχνά οι μαθητές των γύρω σχολείων).
Το Μουσείο της «Πόλης των Αθηνών» χωροθετήθηκε στο βόρειο τμήμα του πάρκου που σχηματίζουν οι οδοί Φάωνος, Βασιλικών, Μοναστηρίου και Κρατύλου και δεν έγινε ποτέ. Ο χώρος της Ακαδημείας και η ευρύτερη περιοχή της Ακαδημίας Πλάτωνα εντάσσονται στο πρόγραμμα της Ενοποίησης των Αρχαιολογικών Χώρων που δεν έγινε ποτέ. Το πάρκο 150 στρεμμάτων -τόπος ίδρυσης του πρώτου Πανεπιστημίου, κοιτίδα πολιτισμού και όαση πρασίνου- βρίσκεται στην αφάνεια, αντί να είναι πόλος έλξης των κατοίκων της Αθήνας και όχι μόνο.
Ώς πότε θα σωπαίνουμε; Ώς πότε θα υποβαθμίζουμε ιστορικές περιοχές, εν μέσω πράσινης ανάπτυξης, αν και δηλώνουμε φανατικοί «αρχαιοφύλακες»; Ώς πότε (παλικάρια;) θα ζούμε στα στενά;