Το..."αμερικανικό όνειρο"!

Οι Αμερικανοί είναι εγκλωβισμένοι στα χρέη τους, που εμποδίζουν την ανάκαμψη

Η απώλεια σχεδόν 7 τρισ. δολαρίων σε κεφάλαια από τις περιουσίες των αμερικανικών νοικοκυριών μοιάζει με βρόχο γύρω από τον λαιμό της οικονομίας της χώρας. Αυτός ο δυσμενής αντίκτυπος παρεμποδίζει μία ρωμαλέα ανάκαμψη. Εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε σπίτια που δεν μπορούν να πουλήσουν, ενώ, ταυτόχρονα, βαρύνονται με επαχθή χρέη, τα οποία δεν τους επιτρέπουν να προχωρήσουν μπροστά. Από την άλλη πλευρά δεν μπορούν και να αποταμιεύσουν, παρά το γεγονός ότι χρειάζονται απεγνωσμένα να αυξήσουν τα αποθέματά τους σε ρευστό.

Δεν περνάει ούτε μία εβδομάδα που να μην ακούσω ένα φίλο ή έναν γείτονα να διαμαρτύρεται γιατί δεν μπορεί να πουλήσει το σπίτι του ή να εξασφαλίσει μία αξιοπρεπή τιμή γι’ αυτό. Οι άνθρωποι αυτοί υπολόγιζαν ότι με τα όσα θα αποκόμιζαν από την πώληση του ακινήτου θα χρηματοδοτούσαν τη συνταξιοδότησή τους ή απλά θα συνέχιζαν τη ζωή τους και την καριέρα τους. Δεν φαντασιώνονταν πλούτη, δεν σχεδίαζαν ούτε να αγοράσουν σκάφη, ούτε τηλεοράσεις με επίπεδη οθόνη. Σήμερα οι περισσότεροι Αμερικανοί υποφέρουν από το αντίστροφο φαινόμενο του πλούτου, την υφέρπουσα αίσθηση της φτώχειας.

Εάν η ζημία των 7 τρισ. δολαρίων επιμερισθεί στα 130 εκατ. νοικοκυριά, τότε θα αποδειχθεί ότι κάθε ένα από αυτά έχει χάσει κατά μέσο όρο σχεδόν 54.000 δολάρια, σύμφωνα με το οικονομικό ιστολόγιο www. newobservations. net. Η όξυνση της ανεργίας, οι στάσιμοι μισθοί και η εξανεμιζόμενη αξία των σπιτιών βαρύνουν ακόμα περισσότερο όσους βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάσχεσης. Υπό τις συνθήκες αυτές, η αγοραστική δύναμη και οι καταναλωτικές δαπάνες καταρρέουν. Οι καταναλωτές δανείζονται πολύ λιγότερο από ό, τι στο παρελθόν για να αγοράσουν οτιδήποτε. Επίσης, δεν αισθάνονται καθόλου εύποροι, εφόσον οι αποταμιεύσεις για τα γεράματά τους απομυζήθηκαν την τελευταία φορά που το χρηματιστήριο διερχόταν πτωτική φάση.

Οσοι κατέχουν ένα σπίτι, συχνά δεν μπορούν να δανειστούν υποθηκεύοντας το ίδιο το ακίνητο, αλλά ούτε και να ζητήσουν αναχρηματοδότηση του δανείου τους. Αρα, δεν θα έχουν μετρητά για τα καταστήματα, για να αγοράσουν καινούργιες ηλεκτρικές συσκευές, να πληρώσουν τα δίδακτρα για το πανεπιστήμιο ή να αποταμιεύσουν για τη σύνταξη. Ανεξαρτήτως των τελευταίων θετικών στοιχείων για τα ακίνητα και την οικονομία στις ΗΠΑ, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η παραδοσιακή στάση ως προς τη δημιουργία πλούτου έχει αλλάξει. Η αγορά κατοικίας δεν διασφαλίζει τις αποταμιεύσεις και τις επενδύσεις.

Σύμφωνα με την Ενωση Τραπεζιτών Στεγαστικών Δανείων των ΗΠΑ, το πιο ανησυχητικό φαινόμενο είναι ότι η αδυναμία αποπληρωμής στεγαστικών δανείων αφορά ολοένα και περισσότερο όσους έχουν δάνεια σταθερού επιτοκίου. Οι περιπτώσεις αυτές αυξάνονται ταχύτερα ακόμη και από εκείνες που αφορούν τα δάνεια subprime και είχαν δοθεί σε δανειολήπτες με αμφιλεγόμενα ιστορικά, είτε όσον αφορά την εξόφληση πιστώσεων είτε τα εισοδήματά τους.

Εάν εξακολουθήσει η άνοδος της ανεργίας και εάν οι μεγάλες βιομηχανίες συνεχίσουν να συρρικνώνονται, η φτώχεια, που συνδέεται με την αγορά κατοικίας θα καταστρέψει τα αμερικανικά νοικυριά. Ισως να ήταν προτιμότερο 25 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων στις ΗΠΑ να εγκαταλείψουν τα «επικίνδυνα» στεγαστικά δάνεια, των οποίων η αξία υπερβαίνει κατά πολύ την αξία των σπιτιών τους.

Στη ζοφερή εικόνα έρχονται να προστεθούν τα επαχθή χρέη των πιστωτικών καρτών. Τα καταναλωτικά δάνεια φθάνουν τα 2,5 τρισ. δολ. και οι συνέπειές τους μπορούν να αντιπαραβληθούν μόνο με τις αντίστοιχες του Κραχ του 1929. Οι Αμερικανοί προσπαθούν να ενισχύσουν την ρευστότητά τους, επενδύοντας σε πιστοποιητικά εγγυήσεων με κρατική κάλυψη και βραχυπρόθεσμα εταιρικά και δημοτικά ομόλογα υψηλής βαθμολόγησης.

Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν έχει αντιληφθεί πώς διαμορφώνεται η συνολική εικόνα και αποτρέπει την αποταμίευση. Μία αποταμίευση, η οποία τελικώς θα αποτελούσε πηγή κεφαλαίων για δανεισμό, βελτίωση υποδομών και πιστώσεις σε μικρομεσαίες εταιρείες.

Bloomberg (4 Σεπτ. '09)
Πηγή...