Οι εξελικτικές φάσεις της τεχνολογίας της ελληνικής πολιτείας
Οι εξελικτικές φάσεις της τεχνολογίας της ελληνικής πολιτείας
Νικόλαος Κ. Γεωργαντζασ / Nicholas C. Georgantzas
Professor, Management Systems
Director, System Dynamics Consultancy
FORDHAM UNIVERSITY BUSINESS SCHOOLS
113 West 60th Street, Suite 617·D
New York, NY 10023·7484
U.S.A.
Professor, Management Systems
Director, System Dynamics Consultancy
FORDHAM UNIVERSITY BUSINESS SCHOOLS
113 West 60th Street, Suite 617·D
New York, NY 10023·7484
U.S.A.
Σύνοψις: Το ανώτατον τεχνολογικόν επίτευγμα του ελληνικού πολιτισμού ήταν οι εξελικτικές φάσεις της δημιουργίας της ελληνικής πολιτείας εις μίαν υψηλήν τεχνολογίαν. Με αφετηρίαν τις oμηρικές αναφορές, το οικονομικο-κοινωνικο-πολιτικόν εκείνο σύστημα πορεύεται διαχρονικά μέχρι τις παρυφές της γερμανικής κατοχής και στην συνέχεια αποδομείται μετά από τον εμφύλιον πόλεμον του 1946-49. Η μελέτη της διαφοροποιήσεως των συνθηκών της ακμής της πλήρους λειτουργικότητος αυτού του συστήματος, από αυτές της φθίνουσας πορείας ή παρακμής του, μας δίδει την δυνατότητα συγκρίσεων του οικονομικο-κοινωνικο-πολιτικού γίγνεσθαι της εποχής εις σχέσιν με την σημερινήν πραγματικότητα της νεο-μεταμοντέρνας νεωτερικότητος και αποκαλύπτει τις λύσεις μέσω δυναμικών συλλογικών παρεμβάσεων, διά την επιστροφήν των πολιτειακών μας αξιών και την επανόρθωσιν της ελληνικής μας πολιτείας εις μίαν υψηλήν τεχνολογίαν.
1. Εισαγωγή
Αν και είναι γνωστή ολιγότερον από τις θεές, τους θεούς και τους μύθους της, την φιλοσοφίαν της ή ακόμη και την στρατιωτικήν ιστορίαν της, η «τεχνολογία» είναι μία βασική πτυχή της ζωής στην κλασικήν Ελλάδα. Ο ελληνικός μας όμως, όπως και ο κάθε άλλος πολιτισμός, δεν είναι ποτέ δυνατόν να προσεγγιστεί χωρίς την κατανόησιν των βασικών κοινωνικο-οικονομικών και πολιτισμικών φαινομένων που τον διέπουν.
Αυτά τα φαινόμενα φυσικά περιλαμβάνουν και την οικονομίαν και την τεχνολογίαν του (Καραγιάννης 2007). Π.χ., η Κρήνη των Μεγάρων, τοΑρχαίον Φράγμα της Αλυζίας και το Ευπαλίνειον Όρυγμα της Σάμουαποτελούν τεχνολογίες του ελληνικού πολιτισμού, που είναι γερά ενσωματωμένες μέσα στα κοινωνικο-οικονομικά και πολιτισμικά φαινόμενα της κλασικής ελληνικής πολιτείας.
Συνδεδεμένη με τις εξελικτικές φάσεις της ελληνικής πολιτείας εις ένα σύστημα υψηλής τεχνολογίας είναι μία αρχή που ονομάζεται «ανάδυσις» ή «εμφάνισις» ή «emergence». Από την αμοιβαίαν αλληλεπίδρασιν των μερών ενός συστήματος προκύπτουν νέα χαρακτηριστικά, τα οποία δεν είναι χαρακτηριστικά οποιουδήποτε από τα συστατικά του συστήματος.
Τούτη είναι η ιδέα, πως ένα σύνολον είναι μεγαλύτερον από το άθροισμα των μερών του. Ένα απτόν παράδειγμα είναι και το ύδωρ ή νερό (H2O).
Θα μπορούσε κανείς να μελετήσει το οξυγόνον και το υδρογόνον εις απομόνωσιν από κάθε τι άλλο γιά πάντα και ποτέ να μην ανακαλύψει το χαρακτηριστικόν της υγρασίας. Η υγρότης του νερού είναι ένα αναδυόμενονχαρακτηριστικόν της αμοιβαίας αλληλεπιδράσεως του οξυγόνου και του υδρογόνου, όταν συνδυάζονται γιά να παράγουν την μοριακήν μορφήν που ονομάζεται ύδωρ ή νερό, δηλαδή ύδωρ «νε[α]ρόν».
Κάποια ή κάποιος πρέπει να μελετήσει το σύστημα γιά να έχει μίαν πραγματικήν κατανόησιν της υγρασίας. Μελετώντας μόνον τα μέρη του συστήματος, ποτέ δεν θα αποκτήσει την κατάλληλον κατανόησιν του φυσικού συστήματος που αποκαλούμε ύδωρ ή νερό.
Η των συστημάτων οπτική αντιτίθεται εις την έννοιαν της αναλύσεως, η οποία είναι το σπάσιμο των πραγμάτων σε μικρότερα κομμάτια διά την απλοποίησιν της μελέτης των. Η ανάλυσις φέρνει μαζί της τον κίνδυνο δυνητικά να χαθούν τα πλέον βασικά χαρακτηριστικά του υπό μελέτην συστήματος και, ενδεχομένως, την ανάπτυξιν μίας κατανοήσεως αυτού που είναι ολιγοτέρα της πλήρους.
Η ανάλυσις είναι βεβαίως μία σημαντική τεχνική αλλά, εξαίφνης, μία άλλη μέθοδος μελέτης είναι επίσης δικαιολογημένη, η «ανασύνθεσις». Ηανασύνθεσις είναι η μελέτη του συνόλου και των μερών ενός συστήματος, προς την ανάπτυξιν ενός καταλλήλου επιπέδου κατανοήσεως αυτού.
Η παρούσα ανασύνθεσις της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία ξεκινά με τον καθορισμόν της ελληνικής πολιτείας από τον Αριστοτέλη. Έπεται φυσικά ο καθορισμός της τεχνολογίας, ως μία κυκλική ενότητα κοινωνικο-πολιτικών σχέσεων.
Το ελληνικόν αξιακόν σύστημα της «Αισθητικής», όπως και ο καθορισμός των εννοιών της «Τέχνης» και του «Λόγου», αλλά και η ενσωμάτωσις της «Τεχνολογίας» εντός του κοινωνικο-οικονομικού και πολιτισμικού πλαισίου μίας «αναδυομένης στρατηγικής» (Mintzberg και Waters 1985), οδηγούν εις τον προσδιορισμόν της ελληνικής πολιτείας ως μία «υψηλή τεχνολογία» (Zeleny 1986). Η προστιθεμένη αξία της διαχειρίσεως της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία απαιτεί όχι μόνον αυτή να διαχειρίζεται συλλογικά από τον ελληνικόν μας κόσμον, αλλά και με τρόπον κατά πολύ διαφορετικόν από ότι σήμερα και εις το πρόσφατον παρελθόν της νεο-μεταμοντέρνας μας νεωτερικότητος.
Όλα τα ΜΜΕ ανά τον κόσμον καθημερινά προπαγανδίζουν πως όλες και όλοι μας ζούμε μέσα και γύρω από πραγματικά πολιτεύματα ή πολιτικά συστήματα, και όχι μέσα και γύρω από τυραννικά καθεστώτα, όμως το μέλλον του ελληνικού μας κόσμου και πολιτισμού μας αφορά όλες και όλους μας συλλογικά. Η εξασφάλισις του ελληνικού μας μέλλοντος, όπως και ο προσδιορισμός του ελληνικού κοινού μας συμφέροντος απαιτούν την από κοινού επανόρθωσιν ή ανασύστασιν, όπως και την από κοινού διαχείρισιν της ελληνικής μας πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία.
2. Ο καθορισμός της ελληνικής πολιτείας
Στις εξελικτικές φάσεις της ελληνικής πολιτείας εις μίαν υψηλήν τεχνολογίαν, οι διαφορετικές περιπτώσεις της μεταβολής της πολιτείας κατά τον Αριστοτέλη, μπορούν να συνοψιστούν εις την «καθολικήν» και την «μερικήν» μεταβολήν της (Κοντογιώργης 1982, σ. 17). Κατά την καθολικήνμεταβολήν (Σχ. 1) επιχειρείται η ανατροπή της ελληνικής πολιτείας και η μετάβασις εις ένα της πολιτείας υποκατάστατον, π.χ., από το πολίτευμα ή το πολιτικό σύστημα της δημοκρατίας εις το τυραννικόν καθεστώς της ολιγαρχίας: «…όπως εκ της καθεστηκυίας άλλην μεταστήσωσιν…» (Πολιτικά, 1301β, 7-10).
Βεβαίως είναι δυνατή και η καθολική μεταβολή από το της πολιτείας υποκατάστατον (Σχ. 1). Μπορεί να εκπληρωθεί μέσα από μία διαδικασία επανορθώσεως ή επανασυστάσεως της ελληνικής πολιτείας, που προϋποθέτει την μετάβασιν από ένα πολιτικό καθεστώς, π.χ., εκείνο της τυραννίας της κομματοκρατίας της νεο-μεταμοντέρνας νεωτερικότητος, σε ένα πραγματικό πολίτευμα ή πολιτικό σύστημα, π.χ., εκείνο της μερικής αντιπροσωπεύσεως ή εκείνο το άλλο της των Αθηναίων αυθεντικής δημοκρατίας.
Πρόκειται λοιπόν εις την περίπτωσιν της καθολοκής μεταβολής είτε διά μίαν ανατροπήν της ελληνικής πολιτείας είτε διά μίαν διαδικασίαν επανορθώσεως της ελληνικής πολιτείας. Και στις δύο περιπτώσεις, την ειδοποιόν διαφοράν την κάνει η ύπαρξις ή μη ενός πολιτεύματος ή πολιτικού συστήματος, που είναι ικανόν να υποβαστάζει την ελληνικήν πολιτείαν ως μία υψηλή τεχνολογία, και η ύπαρξις ή μη ενός πολιτικού καθεστώτος, που μόνον ένα της πολιτείας υποκατάστατον μπορεί να υποστηρίζει (Σχ. 1).
Κάθε πολίτευμα ή πολιτικό σύστημα, που είναι ικανόν να υποστηρίζει την ελληνικήν πολιτείαν ως μία υψηλή τεχνολογία, δεν παύει να είναι ένα «σύστημα», το οποίο καθορίζεται ως μία οντότης μερών τα οποία μέσω της αμοιβαίας αλληλεπιδράσεώς των λειτουργούν συλλογικά προς το γενικόν, κοινόν τους συμφέρον (Forrester 1971, σ. 1-1). Κάθε σύστημα είναι μία οντότης, η οποία διατηρεί την ύπαρξή της μέσω της αμοιβαίας αλληλεπιδράσεως των μερών της. Η βασική έμφασις εδώ είναι η «αμοιβαία αλληλεπίδρασις», εις το ότι κάτι συμβαίνει μεταξύ των μερών του συστήματος, με την πάροδον του χρόνου, που διατηρεί το σύστημα.
Ως επί το πλείστον, ένα σύστημα είναι διαφορετικόν από ένα σωρόν ή μίαν συλλογήν μερών. Αντιθέτως όμως, κάθε πολιτικόν καθεστώς, που είναι ικανό να υποβαστάζει μόνον ένα της πολιτείας υποκατάστατον, αποβλέπει όχι εις το γενικόν, κοινόν συμφέρον, αλλά εις το προσωπικόν συμφέρον του μονάρχη ή των τυράννων (Κοντογιώργης 1982, σ. 20), π.χ., της τυραννικής κομματοκρατίας.
Είναι ίσως προφανές τούτον, καθόσον καμμία μορφή τυραννίας δεν μπορεί να υποβαστάζει μίαν πολιτείαν. Κάθε μορφή τυραννίας είναι ένα στυγνά απολυταρχικόν καθεστώς, που αποβλέπει όχι εις το γενικόν συμφέρον, αλλά εις το προσωπικόν συμφέρον των τυράννων. Κανένα τυραννικόν καθεστώς δεν σκοπεύει εις την διανομήν των πολιτικών και των υλικών αγαθών ανάμεσα στους πολίτες, αλλά πάντα σκοπεύει εις την οικειοποίησιν των αγαθών τούτων από τους τυράννους.
Βεβαίως είναι δυνατή, εντός της ελληνικής πολιτείας (ΕΠ), η μερικήμεταβολή ΕΠ (Σχ. 1), είτε πρόκειται απλώς διά την αντικατάστασιν μίας ηγετικής ομάδος στην άσκησιν κάποιας αρχής, είτε πρόκειται διά την μετάβασιν από ένα πολίτευμα ή πολιτικόν σύστημα σε ένα άλλο πολίτευμα ή πολιτικόν σύστημα, π.χ., από το πολίτευμα της μερικής αντιπροσωπεύσεως στο πολίτευμα της ολικής αντιπροσωπεύσεως. Είναι ακόμη δυνατή και η μερική αλλοίωσις ενός τμήματος της ελληνικής πολιτείας όπως, π.χ., με την δημιουργίαν ή με την κατάργησιν ενός αξιώματος. Κάπως έτσι έγινε, μεταξύ άλλων, εις την των Σπαρτιατών πολιτείαν, όπου ο Λύσανδρος επιχείρησε να καταργήσει το βασιλικόν αξίωμα και ο βασιλεύς Παυσανίας την εφορίαν (Κοντογιώργης 1982, σ. 20).
Παρομοίως είναι δυνατή εντός του της πολιτείας υποκαταστάτου (ΠΥ), η μερική μεταβολή ΠΥ (Σχ. 1), είτε πρόκειται απλώς διά την αντικατάστασιν μίας ηγετικής ομάδος εις την άσκησιν της εξουσίας, είτε πρόκειται διά την μετάβασιν από ένα πολιτικόν καθεστώς σε ένα άλλο πολιτικόν καθεστώς, π.χ., από το καθεστώς της φεουδαρχίας στο επίσης τυραννικόν καθεστώς της κομματοκρατίας της νεο-μεταμοντέρνας νεωτερικότητος.
Η απάντησις στο ερώτημα του εάν πρόκειται διά μίαν καθολικήν μεταβολήν της Ελληνικής Πολιτείας ή διά μίαν μερικήν μεταβολήν εντός της Ελληνικής Πολιτείας (ΕΠ) ή εντός του της Πολιτείας Υποκατάστατον (ΠΥ), βλ. Σχ. 1, εμπεριέχεται στον ίδιον τον ορισμόν της ελληνικής πολιτείας του Αριστοτέλους:
«πολιτεία μεν γαρ έστι τάξις τοις πόλεσιν η περί τας αρχάς, τίνα τρόπον νενέμηνται, και τι το κύριον της πολιτείας και τι το τέλος εκάστης της κοινωνίας εστίν» (Πολιτικά, 1289α, 15-18).
Σχήμα 1 Ο καθορισμός της ελληνικής πολιτείας κατά τον Αριστοτέλη.
Ο καθορισμός τούτος της πολιτείας του Σταγειρίτου δηλώνει την διάρθρωσιν των εξουσιών στην ελληνική πολιτεία, δηλαδή τον τρόπο της κατανομής των, το κυρίαρχον κοινωνικόν στοιχείον της ελληνικής πολιτείας και, τελικά, την πραγματικήν εντελέχειαν, το «τέλος» της ελληνικής πολιτικής κοινωνίας (Κοντογιώργης 1982, σ. 17).
Τρία είναι τα σημαντικά στοιχεία εις τον παραπάνω καθορισμόν της ελληνικής πολιτείας του Αριστοτέλους:
α) ο τρόπος της διανομής των πολιτικών αγαθών, που σχετίζονται με τας αρχάς,
β) η φύσις του κυριάρχου κοινωνικού στοιχείου και
γ) η πραγματική εντελέχεια ή οι τελικοί στόχοι της ελληνικής πολιτικής κοινωνίας.
Ο τρόπος της διανομής των αρχών στην ελληνικήν πολιτικήν διάλεκτον του 4ου αιώνα, προπαντός σημαίνει την κάθε προτεραιότητα και την κάθε προϋπόθεσιν του πως θα απολαύσουν («νέμεσθαι») τα μέλη των κοινωνικών τάξεων τις προσόδους, που παρέχει η συμμετοχή των στίς τιμές (Κοντογιώργης 1982, σσ. 17, 45, 77, 113). Σχετικά δε με το κυρίαρχον κοινωνικόν στοιχείον («το κύριον»), ποία είναι στην πραγματικότητα η μερίδα της ελληνικής πολιτικής κοινωνίας που κατέχει την κυρίαρχον αρχήν;
Επειδή η αντιπροσωπευτική αρχή αποτελεί μία εξαιρετική ιδιομορφία στην ελληνικήν πολιτείαν του 5ου και κυρίως του 4ου αιώνος, το κυρίαρχον στοιχείον της ελληνικής πολιτείας κατέχει επίσης, και μάλιστα κατά αποκλειστικόν τρόπον, την πολιτικήν αρχήν. Διότι παντού το σώμα της ελληνικής κοινωνίας των οπλιτών-πολιτών (ΕΚΟΠ), που συμμετέχει στις αρχές, κατέχει κυβερνητικές αρμοδιότητες επί μονίμου βάσεως, ουδεμίαν έχει σχέσιν με το «citoyen» της νεωτερικότητος, και που κυβερνά («το πολίτευμα», Σχ. 1), δηλαδή κατέχει την κυρίαρχον αρχήν εις την ελληνικήν πολιτείαν. Επομένως το «πολίτευμα» τούτο της ΕΚΟΠ ταυτίζεται με την ελληνικήν πολιτείαν (Κοντογιώργης 1982, σ. 18).
Εντός του κοινωνικο-οικονομικού και πολιτισμικού τούτου πλαισίου, ο σκοπός που καλείται να επιλέξει η ΕΚΟΠ είναι αναγκαστικά διαφορετικός, αναλόγως με την κοινωνικήν τάξιν που αναλαμβάνει την κυρίαρχον αρχήν της ελληνικής πολιτείας. Συλλογικά όμως, κάθε μέρος της ελληνικής πολιτείας, αναλόγως με την κοινωκοκεντρικήν και ηθικήν του υπόστασιν, επιδιώκει την συλλογικήν ευδαιμονίαν και την συλλογικήν οικονομικήν ευμάρειαν της ΕΚΟΠ, μέσα από έναν διαφορετικόν τρόπον ζωής (Κοντογιώργης 1982, σσ. 18-19).
Συγκεκριμένα γράφει επί τούτου ο Αριστοτέλης: «η γαρ πολιτεία βίος τίς εστι πόλεως» (Πολιτικά, 1295β, 1). Ο δε Ισοκράτης λαλεί πως η «πολιτεία ψυχή πόλεως εστί» (Αρεοπαγίτικος, 15 και Παναθηναϊκός, 138ˑ βλ. επίσης Πλάτωνος Νόμοι, 817Β). Αλλά και ο Δημοσθένης αποκαλεί τους υπό ευρείαν έννοιαν νόμους της ελληνικής πολιτείας τρόπους της πόλεως (Κατά Τιμοκράτους, 210).
3. Ο καθορισμός της τεχνο-λογίας
Η λέξις «τεχνολογία» είναι ένας σύνθερος όρος. Έχει να κάνει με την «Τέχνην» και με τον «Λόγον». Η ιδία η Τέχνη έχει να κάνει με την «Αισθητικήν», η οποία αποτελεί ένα από τα αξιακά μας συστήματα, που υποβαστάζουν τον ελληνικόν μας πολιτισμόν, μαζί με την Αλήθειαν, τηνΑρετήν και την Αφθονίαν.
3.1 Η Αισθητική
ΑΡΜΟΝΙΗ ΑΦΑΝΗΣ ΦΑΝΕΡΗΣ ΚΡΕΙΤΤΩΝ
Ηράκλειτος 26(54)
Ως ένα από τα αξιακά συστήματα του ελληνικού πολιτισμού, η αισθητική ενσωματώνει το σύνολο των ιδιοτήτων ενός αισθητικού φαινομένου, που κατορθώνει να ανταποκριθεί σε κάποιαν ενδόμυχο αρμονικήν μας διάταξιν. Με αναλογίες που προσιδιάζουν στις δομικές αναλογίες του ανθρωπίνου μας πνεύματος, εξαίφνης η Αισθητική αποκαλύπτει μία αιώνιον και απόλυτον Aλήθειαν.
3.2 Η Τέχνη
Η αποστολή της Τέχνης είναι η διαπαιδαγώγησις του ενθουσιασμού
Louis Aragon
Εκ του ρήματος ‘τίκτω’, η Τέχνη είναι ο τόκος, μία νέα αυτόνομος οντότης, που δημιουργείται από την συνεύρεσιν της εξωτερικής γεωμετρίας της Φύσεως, με την μυστικήν και την μη ανιχνεύσιμον, ενδόμυχον πνευματικήν γεωμετρίαν των καλλιτεχνών. Τροποποιώντας τα δεδομένα της πρώτης, ηδευτέρα αυτή γεωμετρία αποδίδει τάσεις μίας ανωτέρας πραγματικότητος, κινήσεως και ρυθμού, υπερβαίνοντας έτσι τις εξαρτήσεις και τους περιορισμούς από την ύλη, πολλάκις παρακάμπτοντας την γενικήν αυτοτέλειαν των νοητικών διεργασιών που αναγνωρίζει η μαθηματική λογική.
3.3 Ο Λόγος
α) Το της επικοινωνίας των ανθρώπων μέσον, η γλώσσα, η λαλιά.
β) Το αίτιον, που οδηγεί εις το μίας καταστάσεως αιτιατόν (η συνεχής ουσία).
γ) Η λογική, που οδηγεί εις την των ανθρώπων κριτικήν σκέψιν.
δ) Η αναλογία, που εκφράζεται και ως ένα κλάσμα: α / β.
Η σύνθετος έννοια «Λόγος» είναι πολύ δύσκολη διά τους ανθρώπους, που δεν ανήκουν εις το ελληνικόν μας έθνος. Π.χ., ως μία αναλογία, δηλαδή ως ένα κλάσμα, εκφράζεται και η παραγωγικότης ενός οργανισμού: προϊόν /κόστος παραγωγής του. Όμως οι ελληνοφοβικοί ελληνόφωνοι του τυραννικού καθεστώτος της κομματοκρατίας, συχνά λαλούν διά την δήθεν άνοδον της παραγωγικότητος της οικονομίας του καθεστώτος των, μέσω της μειώσεως του κόστους παραγωγής (μισθοί και συντάξεις). Ξεχνούν όμως πως με την μείωσιν των μισθών και των συντάξεων έχουν ήδη μηδενίσει, εάν όχι και αντιστρέψει, την αύξησιν του ρυθμού παραγωγής του εθνικού μας προϊόντος.
3.4 Η ενσωμάτωσις της τεχνολογίας εντός ενός κοινωνικο-οικονομικού και πολιτισμικού πλαισίου
Κατά τον καθορισμόν της τεχνολογίας διά τους σκοπούς μας, άχρηστον είναι να μιλούμε γιά: «τις εφαρμογές της επιστήμης», «ολόκληρον το σώμα των μεθόδων και υλικών», «καταλόγους των χαρακτηριστικών» ή «αναλύσεις κόστους / οφέλους». Κάθε τεχνολογία έχει σαφώς προσδιορίσιμα μέρη (Σχ. 2), τα οποία είναι (Zeleny 1986):
α) η διανόησις (brainware),
β) ο εξοπλισμός (hardware),
γ) το λογισμικόν (software) και
δ) το της υποστηρίξεως δίκτυον (support net).
Η διανόησις (brainware) αφορά το όλον του σχεδιασμού, την αιτιολόγησιν και την εφαρμογήν της αναπτύξεως του εξοπλισμού (hardware), του λογισμικού (software) και του της υποστηρίξεως δκτύου (support net). Έχει δηλαδή να κάνει με τα της γνώσεως «τι» και «γιατί» ή «know-what» και «know-why» της εν λόγω τεχνολογίας: τι πόροι πρέπει να απασχολούνται, πώς, πότε και γιατί;
Ο εξοπλισμός (hardware) αφορά την επινόησιν των φυσικών-λογικών μονάδων, ως μέσων διά την διενέργειαν των ελέγχων που απαιτούνται προς την επίτευξιν των σκοπών και στόχων της τεχνολογίας. Αναφέρεται δε ο εξοπλισμός, όχι μόνον στην συγκεκριμένην φυσικήν δομήν των συστατικών μερών του, αλλά επίσης και εις την λογικήν τους διάταξιν.
Το λογισμικόν (software) είναι το σύνολον των αλγορίθμων, των κανόνων και των κατευθυντηρίων γραμμών, που απαιτούνται διά την χρήσιν του υλικού εξοπλισμού (hardware), υπό την μορφήν προγραμμάτων, κανόνων συμπεριφοράς, κανόνων χρήσεως και συμφωνιών. Είναι το της γνώσεως «πως» ή «know-how»: πώς πρέπει να πραγματοποιηθούν οι εργασίες που απαιτούνται διά την επίτευξιν των σκοπών και των στόχων της τεχνολογίας.
Το της υποστηρίξεως δίκτυον (support net) είναι η τετάρτη και ίσως η πλέον σημαντική πτυχή της τεχνολογίας, μιάς και εντός του δικτύου τούτου είναι ενσωματωμένα τα πρώτα τρία σαφώς προσδιορίσιμα μέρη κάθε τεχνολογίας: η διανόησις (brainware), ο εξοπλισμός (hardware) και το λογισμικόν (software). Είναι το στατικά παρίπλοκο και δυναμικά πολύπλοκο δίκτυο όλων των φυσικών, ενημερωτικών, και κοινωνικο-οικονομικών συσχετισμών, που υποστηρίζουν την σωστήν εφαρμογήν και λειτουργίαν μίας συγκεκριμένης τεχνολογίας, προς τους δεδηλωμένους αυτής σκοπούς και στόχους. Αποτελείται από όλες τις απαιτούμενες οργανωτικές, διοικητικές και πολιτιστικές δομές: τους κανόνες εργασίας, τους ρόλους εργασίας, τις απαιτούμενες δεξιότητες, το περιεχόμενον της εργασίας, όλες τις επίσημες αλλά και τις ανεπίσημες συμφωνίες του χώρου εργασίας, τα συστήματα προτύπων και μέτρων, τα είδη της διαχειρίσεως και του πολιτισμού, τα οργανωτικά σχήματα και ούτω καθεξής.
Η τεχνολογία δεν είναι ούτε ένα πράγμα, ούτε ένα εργαλείο ή απλώς ένας λογικός σχεδιασμός. Η τεχνολογία είναι ένα στατικά περίπλοκο και δυναμικά πολύπλοκο σύστημα κοινωνικών σχέσεων και μόνον έτσι μπορεί να είναι σωστά κατανοητή, μέσω της αμοιβαίας αλληλεπιδράσεώς των σαφώς προσδιορισμένων μερών της (Σχ. 2), που λειτουργούν συλλογικά προς το γενικό συμφέρον μίας κοινωνίας ανθρώπων.
Σχήμα 2 Οι αμοιβαίες αλληλεπιδράσεις των σαφώς προσδιορισμένων μερών της τεχνολογίας.
Με τους παραπάνω καθορισμούς είναι πλέον δυνατόν να γίνει ο διαχωρισμός μεταξύ των εννοιών της «υψηλής τεχνολογίας», της «τεχνολογίας» και της «καταλλήλου τεχνολογίας». Πολύ συνοπτικά (Zeleny1986):
α) Η υψηλή τεχνολογία επηρεάζει την δομή και την οργάνωσι του δικτύου υποστηρίξεως (support net). Επιτρέπει και συχνά απαιτεί να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά και να κάνουμε διαφορετικά πράγματα.
β) Η τεχνολογία μας επιτρέπει να κάνουμε το ίδιο πράγμα, ουσιαστικά με τον ίδιο τρόπο, αλλά καλύτερα.
γ) Η κατάλληλη τεχνολογία μας επιτρέπει να κάνουμε το ίδιο πράγμα με τον ίδιο τρόπο όπως και πριν. Είναι εξαιρετικά σημαντική σε περιπτώσεις όπου υπερισχύει η διατήρησις του δικτύου υποστηρίξεως (support net), π.χ., διά την διατήρησιν της κοινωνικής σταθερότητος.
Η υψηλή τεχνολογία είναι θεμελιωδώς διαφορετική από οποιαδήποτε άλλη τεχνολογία: επηρεάζει άμεσα την φύσιν και την οργάνωσιν των εργασιών που πρέπει να εκτελεστούν. Ως εκ τούτου, περισσότερον από κάθε άλλην τεχνολογία, η υψηλή τεχνολογία πρέπει να διαχειρίζεται.
4. Η της ελληνικής πολιτείας υψηλή τεχνολογία
Οι εξελικτικές φάσεις της ελληνικής πολιτείας εις μίαν υψηλήν τεχνολογίαν. αρχικά δεν δείχνουν μίαν προτιθεμένη ή σκόπιμον στρατηγικήν (Mintzbergκαι Waters 1985). Ως ένα δυναμικό κοινωνικο-οικονομικό και πολιτισμικό φαινόμενον, η ελληνική πολιτεία αναδύεται ως μία υψηλή τεχνολογία, από την ροή ενός πλέγματος πράξεων (Σχ. 3), που ακολουθούν το ΕΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑι ΑΙΕΝ ΑΡΙΣΤΕΥΕΙΝ, με ενσωμάτωσιν εις τα αξιακά συστήματα που εκφράζουν η Αισθητική (aesthetics), η Αλήθεια (τruth), η Αρετή (good) και η Αφθονία (plenty).
Σχήμα 3 Η αναδυομένη στρατηγική της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία.
4.1 Η διανόησις (brainware) της ελληνικής πολιτείας
Η αναδυομένη στρατηγική της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία ξεκινά από την διανόησιν (brainware) στον Όμηρο που, όπως οι φυσικοί φιλόσοφοι μετά από αυτόν, λέει και τραγουδά τα όντα, υμνεί το κλέος των, γιά να οδεύσει προς το είναι. Λειτουργεί επίσης και ως ένας προφήτης της θεσμοθετημένης Δημοκρατίας ο Όμηρος.
Ως σπέρματα της Δημοκρατίας, οι διάλογοι του Ομήρου στην Ιλιάδααφορούν τον Αχιλλέα, ο οποίος υβρίζει τον άνακτα Αγαμέμνονα και παρακινεί τον ελληνικόν στρατόν εις ανταρσίαν. Αργότερα, ο Θερσίτης επίσης υβρίζει τον Αγαμέμνονα και επίσης παρακινεί τον στρατόν εις ανταρσίαν.
Ο Οδυσσεύς αγανακτεί και κτυπά τον Θερσίτη. Όμως ο Όμηρος επιμένει πως οι παραπάνω συμπεριφορές των ηρώων της Ιλιάδος είναι «ΕΡΙΖΕΜΕΝΑΙ ΒΑΣΙΛΕΥΣΙΝ» και όχι γενικά φιλέριδες (Τουτουντζή 2009). Στην δε Οδύσσεια, ο Οδυσσεύς επικρίνει τους μυθικούς κύκλωπες διότι δεν υπάρχει η «βουληφόρος αγορά» μεταξύ των.
Η νεο-μεταμοντέρνα μας όμως νεωτερικότης επιμένει να αγνοεί τα σπέρματα τούτα της ελληνικής πολιτείας στα έργα του Ομήρου, τα θαυμαστά εκείνα φαινόμενα, όπου το φως του όντος καταυγάζει το είναι. Ψάχνοντας δήθεν γιά τις πηγές της δημοκρατίας ή τα «origins of democracy», που μόνον ως ένα «slogan», κατ’ ευφημισμόν χρησιμοποιείται πλέον από την τυραννική κομματοκρατία της νεο-μεταμοντέρνα μας νεωτερικότητος, παρά ως ένα πραγματικό πολίτευμα ή πολιτικό σύστημα, οι Acemoglu και Robinson (2006, σ. 2) καταλήγουν εις τας της Βρετανίας ή «Britain’s» «Glorious Revolution» τoυ 1688 και «First Reform Act» του 1832.
Ευτυχώς διά τον ελληνικόν μας κόσμον και πολιτισμόν, που η Τουτουντζή (2001) και ο Anton (2010) επιμένουν να παραμένουν εις το φως της ομηρικής ποιήσεως, όπως και εις τα μυστήρια των Ελλήνων. Διότι είναι άρδην αποκαλυπτικοί ο Μύθος και ο Λόγος των Αθηναίων σχετικά με τα Ελευσίνια Μυστήρια.
Είναι υψίστης σημασίας, διά τις αρχικές εξελικτικές φάσεις της ελληνικής πολιτείας εις μίαν υψηλήν τεχνολογίαν, τα ονόματα των τέκνων του Κελεού ή Δρυοκολάπτη και της Μετανείρας, που συναντούν την θεάν Δήμητραν (Δα-μάτερ, Δα: δωρικός τύπος του ονόματος Γα-Γαία) εις την Ελευσίνα.
α) Καλλιδίκη: καλή Δίκη (θεά, κόρη της Θέμιδος και του Διός· «τάξις του σύμπαντος» εις τον Όμηρον).
β) Κλεισιδίκη: ξακουστή γιά την Δικαιοσύνην. Κλυτός (με ύψιλον): περιώνυμος, ξακουστός· και με ‘ει’ συναντάται η λέξις στον Όμηρο.
γ) Δημώ: ο Δήμος θεμελιώνει την Δημοκρατίαν. Αρχικώς Δάμος, ο Δήμος δηλώνει όχι απλά τον λαόν, αλλά τον πεπαιδευμένον και οργανωμένον εις Δήμον λαόν. Από το ρήμα ‘δαίω’ (με αι), που σημαίνει μοιράζω.
δ) Δημοφών: ο φονεύς του Δήμου (πάθη: αριστοτελική κάθαρσις, βλ. §4.4).
Υπάρχει βεβαίως και ο Τριπτόλεμος: ο ήρως του μύθου διά την διάδοσιν της γεωργίας και της δημοκρατίας εις τον ελληνικόν μας κόσμον και πολιτισμόν. Αποβλέπει δε η διάδοσις τούτη εις την ανθρωπίνην εντελέχειαν όντων εκ φύσεως πολιτικών, μιάς και ή σωστή, συλλογική πολιτική ηγεσία απαιτεί το γενικόν, «κοινόν καλόν» ως μίαν υστάτην αξίαν.
Κάθε απόκλισις από το γενικόν, κοινόν καλόν στηρίζει σαθρά πολιτικά καθεστώτα, που πάντα ανατρέπουν την ελληνικήν πολιτείαν, μιάς και αυτά στηρίζουν μόνον κάτι τι το της πολιτείας υποκατάστατον, μίας ακαταλλήλου ή υποβαθμισμένης τεχνολογίας (Σχ. 1). Είναι δε πολύ εύκολον να εκλάβει κανείς την πολιτικήν διαφθοράν ως μίαν παρέκκλισιν από το γενικόν, κοινόν καλόν, λόγω της αμαθείας των αρχών της Δημοκρατίας.
Μεταξύ άλλων, η διανόησις (brainware) της ελληνικής πολιτείας συμπεριλαμβάνει επίσης την δέσμην των διαστάσεων της «Δικαιοσύνης», την δέσμην των διαστάσεων της «Ελευθερίας» και την δέσμην των διαστάσεων της «Ισότητος». Η δέσμη των διαστάσεων της Δικαιοσύνηςξεκινά με την αιώνιον διαμάχην μεταξύ της θεάς Δίκης και της θεάς Αδικίας, οι οποίες εκπροσωπούν την Δικαιοσύνην υπό την ευρείαν έννοιαν.
H επιμέρους έννοια της Δικαιοσύνης εμπεριέχει τας εννοίας της «Αποκαταστατικής Δικαιοσύνης» και της «Διανεμητικής Δικαιοσύνης». ΗΑποκαταστατική Δικαιοσύνη διαχωρίζεται είς την «Ανταποδοτικήν Δικαιοσύνην» και την «Αναδιανεμητικήν Δικαιοσύνην».
Η Διανεμητική Δικαιοσύνη είναι εκείνη που αφορά την «Δικαίαν διανομήν των πολιτικών αγαθών» και την «Δικαίαν διανομήν των υλικών αγαθών» μεταξύ των πολιτών της ελληνικής πολιτείας. Αν και σχεδόν κανείς δεν ασχολείται πλέον με την Διανεμητικήν Δικαιοσύνην επάνω στην επιφάνειαν του πλανήτη Γη, τούτη παραμένει ένα στοιχείον απαραίτητον διά την λειτουργίαν κάθε υψηλής τεχνολογίας, οπότε αναγκαστικά ονομάζεται πλέον «fairness» εις την νεο-μενταμοντέρνα νεωτερικότητα, π.χ., βλ. συστήματα πληροφορικής και computer science.
Με βάσιν τον του Σόλωνος ορισμόν, η δέσμη των διαστάσεων της Ελευθερίας αφορά το ευθύνειν και ελέγχειν των πολιτών σε 3 (τρία) επίπεδα: στο προσωπικόν, το κοινωνικόν και το πολιτικόν. Η δε έννοια της καθολικής ελευθερίας των πολιτών της ελληνικης πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία καθορίζεται αθροιστικά ως:
η προσωπική ελευθερία + η κοινωνική ελευθερία + η πολιτική ελευθερία.
Δυστυχώς, πέραν της διανεμητικής δικαιοσύνης, η έννοια της ελευθερίας επίσης έχει ουσιαστικά διαγραφεί από την νεο-μεταμοντέρνα νεωτερικότητα. Σήμερα οι άνθρωποι έχουμε μόνον δικαιώματα, ενώ εις την κλασικήν Ελλάδα, μόνον οι δούλοι είχαν δικαιώματα, μιάς και όλοι οι πολίτες της ελληνικής πολιτείας είχαν να απολαύσουν την καθολικήν των ελευθερίαν.
Σχετική με την έννοιαν της Διανεμητικής Δικαιοσύνης είναι και η δέσμη των διαστάσεων της Ισότητος μεταξύ των πολιτών της ελληνικής πολιτείας: «ισηγορία», «ισοκρατία-ισοπολιτεία» και «ισονομία». Διότι το ίσον (αριθμητικά και όχι αναλογικά της ευγενούς καταγωγής ή γεωμετρικά) είναι «δίκαιον» και της ομονοίας σωστικόν, κατά της ματαιοδοξίας, της ύβρεως και της υπερβολής.
Προέρχεται δε από το «δίχα», που σημαίνει μισό-μισό, και εκφράζει το ίσον «μέτρον» των Αθηναίων από το κέντρο ενός κύκλου ακτίνος (ρ), ως ίσων, ομοίων πολιτών. Ήταν βέβαια εκείνη η «χρυσή εποχή» της ελληνικής πολιτείας, όταν ο Πρωταγόρας εξέφραζε τον ανθρωπο-κεντρισμόν και τον κοινωνικοκεντρισμόν της με το: «πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος»!
4.2 Ο εξοπλισμός (hardware) της ελληνικής πολιτείας
Μεταξύ άλλων, ο εξοπλισμός (hardware) της ελληνικής πολιτείας περιλαμβάνει την κληρωτίδα της αυθεντικής Δημοκρατίας. Ή κληρωτίς ή κληρωτίδα ή κληρωτήριον λειτουργούσε με ορειχάλκινα πινάκια στοιχείων αναγνωρίσεως που έφεραν οι πολίτες, ενώ η κάθε κληρωτίς επίσης διέθετε ένα μηχανισμόν με έναν χοανοειδήν σωλήνα και χρωματιστές σφαίρες (Μουσείον Αρχαίας Αγοράς, Στοά Αττάλου).
Με παρόμοιες λοιπόν κληρωτίδες οι Αθηναίοι, την εποχήν τής αυθεντικής των δημοκρατίας, πρωτοκαθιέρωσαν μίαν μορφήν τυχαίας επιλογής πολιτών, διά να υπηρετούν εθελοντικά, είτε ως ένορκοι, είτε εις άλλα δημόσια αξιώματα. Οι κληρωτίδες αυτές ήταν από ξύλο ή πέτρα και στην επιφάνειά τους χαράζονταν από πέντε έως έντεκα στενές στήλες από εγκοπές ή διάκενα, συχνά ευθυγραμμισμένα σε πενήντα οριζόντιες σειρές ή συστοιχίες.
Tοποθετούσαν δε μέσα στα διάκενα τούτα, τα ορειχάλκινα πινάκια στοιχείων αναγνωρίσεως των πολιτών, που υπηρετούσαν εθελοντικά. Εν πλήρη λειτουργία, ο μηχανισμός τού χοανοειδούς σωλήνος και οι χρωματιστές του σφαίρες καθόριζαν τυχαία ποίες σειρές εγκοπών επιλέγοντο. Καθόριζε δηλαδή τυχαία η κάθε κληρωτίς ποίες συστοιχίες Αθηναίων πολιτών θα υπηρετούσαν εθελοντικά, είτε ως ένορκοι είτε εις άλλα δημόσια αξιώματα.
Τούτος ο εξοπλισμός (hardware) της ελληνικής πολιτείας είναι μία πρακτική εφαρμογή τής των Αθηναίων αυθεντικής Δημοκρατίας, με ένα τεράστιο απόθεμα γνώσεως διά τις στοχαστικές διακυμάνσεις και την επίδρασιν της τύχης στο δημιουργικόν έργον της Φύσεως. Γνώριζαν δηλαδή, πώς να χρησιμοποιούν στοχαστικές διακυμάνσεις και την επίδραση της τύχης έναντι των κινδύνων, που πάντα απειλούσαν την αυθεντικήν δημοκρατίαν και πολιτείαν των.
Γνώριζαν δηλαδή, ότι η διαπλοκή μεταξύ των εξουσιών είναι κίνδυνος μέγας. Αν η διαπλοκή τούτη δεν ελεγχόταν μέσω τής τύχης, ήταν θέμα χρόνου να φτάσει στη δικαστικήν εξουσίαν και άρα να αλλοιώσει παντελώς την δημοκρατίαν. Όταν αυτοί που εξουσιάζουν διαπλέκονται με εκείνους που βρίσκονται εκεί διά να τους ελέγχουν, είναι θέμα χρόνου όλοι μαζί να ελέγξουν και τούς δικαστές, γιά να συνεχίσουν τα εγκλήματά των.
Έτσι οι Έλληνες νομοθέτες δημιούργησαν μίαν δυναμικήν, που δεν επέτρεπε να διαπλέκονται οι αρχές. Η δυναμική τούτη εξασφαλιζόταν όχι μόνον από τον απλόν διαχωρισμό των αρχών, αλλά και από τη διαφορετικότητα στον τρόπον της στελεχώσεώς των.
Βέβαια στην πραγματικότητα δεν υπήρχε διάκρισις μεταξύ της εκτελεστικής και της νομοθετικής ή άλλης εξουσίας στην αυθεντική Δημοκρατία, διοτι ο λαός συγκροτημένος εις Δήμον κατείχε την καθολικήν πολιτικήν αρμοδιότητα. Αρα δεν κατείχε εξουσία, μιάς και η εξουσία στο πολίτευμα της δημοκρατίας καταργείται. Δεν είναι δηλαδή κανείς πολιτικά κύριαρχος, διότι λείπει το υποκείμενον της κυριαρχίας, ο λαός, που προκύπτει στα πολιτικά καθεστώτα με την διάκρισιν την κυβερνώντων-κυβερνωμένων. Συγχρόνως όμως, η διαφθορά δεν μπορεί να σταδιοδρομήσει εύκολα εις μίαν συλλογικότητα πεπαιδευμένων και οργανωμένων εις Δήμον πολιτών με πραγματικήν πολιτειότητα.
4.3 Το λογισμικόν (software) της ελληνικής πολιτείας
Το διάγραμμα στο Σχ. 4 δείχνει το λογισμικόν (software) των κανόνων και των κατευθυντηρίων γραμμών της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία. Περίπου 150 χρόνια μετά από την Σπάρτη, η των Αθηναίων δημοκρατία αναδύεται, ως μία θεσμοθετημένη δομή ενός πολιτεύματος της των Αθηναίων πολιτείας, μετά από τις πολιτικές μεταρυθμίσεις του Σόλωνος, του Κλεισθένους και του Εφιάλτου, που οδηγούν στην λειτουργικά πλήρη δημοκρατίαν (Σχ. 4).
Σχήμα 4 Το λογισμικόν (software) της ελληνικής πολιτείας (πηγή:http://en.wikipedia.org/wiki/Athenian_democracy).
4.4 Το της υποστηρίξεως δίκτυον (support net) της ελληνικής πολιτείας
Μεταξύ άλλων, η ελληνική τραγωδία και η «αριστοτελική κάθαρσις», όπως τις παρουσιάζουν οι Τζιροπούλου-Ευσταθίου και Κωνσταντόπουλος (2005), αποτελούν ένα αναπόσπαστον μέρος του της υποστηρίξεως δικτύου (support net) της ελληνικής πολιτείας:
…ΔΙ’ ΕΛΕΟΥ ΚΑΙ ΦΟΒΟΥ ΠΕΡΑΙΝΟΥΣΑ,
ΤΗΝ ΤΩΝ ΤΟΙΟΥΤΩΝ ΠΑΘΗΜΑΤΩΝ ΚΑΘΑΡΣΙΝ
(Αριστοτέλους Ποιητική, 1449 β25).
Ο δε εξοπλισμός (hardware) του της υποστηρίξεως δικτύου (support net) τούτου συμπεριλαμβάνει την ηχητικήν των ελληνικών θεάτρων. Εκεί, αντηχούντα αγγεία κάτω από τις κλίμακες στα διαζώματα του θεάτρου βοηθούσαν και εις το έργον του κάθε Ασκληπιείου.
Μαζί με τα θεωρικά των 2 (δύο) οβολών, η διανόησις (brainware) του της υποστηρίξεως τούτου δικτύου (support net) μπορούσε να εισέρχεται εις την τρισυπόστατον «τριτώ» ή κεφαλήν των πολιτών, υποβαστάζοντας έτσι, όχι μόνον την ελληνικήν πολιτείαν, αλλά την ιδίαν την εξέλιξιν της ανθρωπίνης υπάρξεως. Οι εσωτερικές διεργασίες μεταξύ του ενστικτώδουςιχθυοσαυρικού τμήματος του εγκεφάλου, του συν-αισθηματικού τμήματος του εγκεφάλου και του νοητικού τμήματος του εγκεφάλου οδηγεί εις την αριστοτελικήν κάθαρσιν.
Άλλα έθνη απωθούν τα συναισθήματά των. Αντιθέτως, το ελληνικόν μας έθνος ποιεί την άρσιν της απωθήσεως. Η αριστοτελική κάθαρσις σημαίνει πως η νοητική ίασις (σκεπτόμεθα αντικειμενικά, λογικά και σωστά), η συν-αισθηματική ίασις (γαληνεύουμε, ηρεμούμε και ησυχάζουμε) και η σωματική ίασις (με την άρσιν της παθογόνου ενεργείας του πόνου) οδηγούν ειςαυτογνωσίαν και συν-είδησιν, που με την σειρά τους οδηγούν στις Αρετές τηςγενναιότητος, της ευψυχίας και της αυτοθυσίας. Μόνον έτσι οι άνθρωποι της Ελληνικής Πολιτείας γίνονται άνθρωποι ελεύθεροι, άνθρωποι που τους είναι αδύνατον να ζουν υπό ένα τυραννικόν καθεστώς.
5. Η προστιθεμένη αξία της διαχειρίσεως της Ελληνικής Πολιτείας
Οι επιπτώσεις των τεχνολογιών στα αντίστοιχα δίκτυα υποστηρίξεώς των είναι τεράστιες, ειδικά στον τομέα της διαχειρίσεως των ανθρωπίνων υπο-συστημάτων εντός του συστήματος υψηλής τεχνολογίας της ελληνικής πολιτείας. Η φύσις δε των καθηκόντων διαχειρίσεως είναι πολύ διαφορετική γιά τα τρία βασικά είδη της τεχνολογίας.
Η προστιθεμένη αξία της διαχειρίσεως της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία απαιτεί οργανωτικές και ηγετικές ικανότητες σχετικές με την γνώσιν της καινοτομίας, την διάχυσιν της ιεραρχίας, την αυτοδιαχείρισιν, την αυτοδυναμίαν, την ασυνέχειαν, την έλλειψιν ισορροπιών, κλπ. Ως μία υψηλή τεχνολογία, η ελληνική πολιτεία δεν πρέπει μόνον να διαχειρίζεται, αλλά πρέπει να γίνεται τούτο με τρόπον πολύ διαφορετικόν.
Πρέπει να διαχειρίζονται ασυνέχειες, διαρθρωτικές αλλαγές, επαναπροδιορισμοί των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων, αναδιοργανώσεις, πολυ-λειτουργικότητα, αλλά και η ένταξις, αντιθέτως με την εξατομίκευσιν, της εργασίας και της γνώσεως. Όλα αυτά απαιτούν προσεκτικές διευθυντικές δεξιότητες που είναι ριζικά διαφορετικές από εκείνες του προσφάτου παρελθόντος της νεο-μεταμοντέρνας νεωτερικότητος.
Η διαχείρισις κάθε υψηλής τεχνολογίας είναι ένα ποιοτικόν βήμα, όχι μία εξελικτική διαδικασία, η οποία απλώς στηρίζεται σε ή επεκτείνει τις προηγούμενες πρακτικές. Απαιτεί τις ικανότητες της δημιουργικότητος, της γνώσεως, της ομαδικής ή συλλογικής ηγεσίας, της ευελιξίας, της ικανότητος και της αυτοπεποιθήσεως, που προηγουμένως ήταν περιττές.
Η αγορά και το εμπόριο της υψηλής τεχνολογίας δεν είναι το ίδιο με την αγορά και το εμπόριο σκυλοτροφής. Ειδικά στο επιπεδο της ελληνικής πολιτείας, η εξαγορά της υψηλής τεχνολογίας προϋποθέτει την απόκτησιν μίας νέας οργανώσεως της ελληνικης κοινωνίας, νέα καθήκοντα, νέες μορφές πολιτειότητος ή της ιδιότητος των πολιτών, νέα κουλτούρα, ακόμη και νέους τρόπους επιχειρηματικής δραστηριότητος.
Όλα αυτά βέβαια ίσως είναι περισσότερα από ό,τι ο κομματάνθρωπος «αγοραστής» της νεο-μεταμοντέρνας νωτερικότητος είναι αναμενόμενο να «ζητήσει». Ωστόσο, είναι αναπόφευκτα, εάν ενδιαφέρεται το ελληνικό μας έθνος διά την διαδικασίαν της επανορθώσεως ή της επανασυστάσεως της ελληνικής μας πολιτείας εις μίαν υψηλήν τεχνολογίαν (Σχ. 1).
Είναι ένα πράγμα να διαχειριζομαστε ένα status quo. Είναι όμως ένα εντελώς άλλο πράγμα το να πρέπει να διαχειριστούμε τις βραχυπρόθεσμες βελτιώσεις στις επιδόσεις ενός δεδομένου πολιτικού καθεστώτος.
Είναι δε ένα ριζικά διαφορετικό πράγμα να διαχειριστούμε ομαδικά ή συλλογικά νέα δι’ ημάς πολιτεύματα ή πολιτικά συστήματα, τα οποία δεν έχουμε προηγουμένως βιώσει, με τρόπους που δεν έχουν προηγουμένως δοκιμαστεί στην νεο-μεταμοντέρνα μας νεωτερικότητα, που προηγουμένως δεν έχουν καν αναφερθεί ή και ξεκαθαριστεί, προς την επίτευξιν των κοινών σκοπών και στόχων της συλλογικής ευδαιμονίας και της συλλογικής οικονομικής ευμάρειας του ελληνικού μας κόσμου και πολιτισμού.
Αυτό όμως αποτελεί το απαιτούμενον έργον και συνάμα την πρόκλησιν της διαχειρίσεως της ελληνικής μας πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία. Η προστιθεμένη δε αξία της διαχειρίσεως της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία πηγάζει από το δυναμικόν πλαίσιον ενός χειμάρρου της συλλογικής επιλογής του πολιτεύματος ή πολιτικού συστήματος, το οποίον πρέπει να είναι ικανόν να υποβαστάζει την διαδικασίαν της επανορώσεως ή της επανασυστάσεως της ελληνικής μας πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία (Σχ. 5).
Σχήμα 5 Ο χείμαρρος της συλλογικής επιλογής του πολιτεύματος ή πολιτικού συστήματος.
Η επιλογή του πολιτεύματος ή πολιτικού συστήματος πρέπει να λάβει την μορφήν μίας συλλογικά εθνικής λαϊκής επιταγής, διότι είναι απαραίτητον η επιλογή τούτη να εκφράζει την συλλογικήν βούλησιν όλων των πολιτών διά την επανόρθωσιν της ελληνικής μας πολιτείας εις μίαν υψηλής τεχνολογίας πολιτείαν, όπως της αρμόζει να είναι.
Μετά από την επιλογήν του πολιτεύματος, ο χείμαρρος επιλογής του πολιτεύματος ή πολιτικού συστήματος ρέει εις την καθιέρωσιν των θεσμών όπως, π.χ., εκείνον της ελληνικής κοινωνίας οπλιτών-πολιτών (ΕΚΟΠ, Σχ. 5). Ανεξαρτήτως της επιλογής του πολιτεύματος ή πολιτικού συστήματος, η ΕΚΟΠ πρέπει να θεσμοθετηθεί ως ο ανώτατος θεσμός-εντολεύς του, «το κύριον της πολιτείας» εις τον του Αριστοτέλους καθορισμόν της (Πολιτικά, 1289α, 15-18).
Έπεται τέλος εις το πλαίσιον του χειμάρρου επιλογής του πολιτεύματος ή πολιτικού συστήματος ο συλλογικός διακανονισμός των λειτουργιών διακυβερνήσεως της ελληνικής πολιτείας. Αφορούν δε τούτες ομάδες εργασιών επί στρατηγικών θεμάτων, που απασχολούν την ΕΚΟΠ όπως, π.χ., την αγωγήν και παιδείαν των πολιτών, την άμυναν της πολιτείας και, φυσικά, την οικονομίαν και χρηματιστικήν.
Η ΕΚΟΠ πρέπει να διαχειρίζεται την ελληνικήν πολιτείαν ως μίαν υψηλήν τεχνολογίαν, μέσω όλων των αμοιβαίων αλληλεπιδράσεων των σαφώς προσδιορισμένων μερών της (Σχ. 2). Ανεξαρτήτως πολιτεύματος, θεσμικά και νομικά κατοχυρωμένη ως ο ανώτατος θεσμός-εντολεύς της ελληνικής πολιτείας, η ΕΚΟΠ φέρει την αποκλειστικήν ευθύνην της διαχειρίσεως της διανοήσεως (brainware), του υλικού εξοπλισμού (hardware), του λογισμικού (software) και του της υποστηρίξεως δικτύου (support net) της ελληνικής πολιτείας, που πρέπει να διαχειρίζεται στοχεύοντας πάντα εις την συλλογικήν ευδαιμονίαν και την συλλογικήν οικονομικήν ευμάρειαν του ελληνικού μας κόσμου και πολιτισμού.
Δεν μπορεί παρά να ταυτίζεται η ΕΚΟΠ, όχι μόνον με την ελληνικήν μας πολιτείαν, αλλά και με όλον τον ελληνικόν μας κόσμον και πολιτισμόν, διαχρονικά και γεωγραφικά επάνω εις όλην την επιφάνειαν του πλανήτη Γη. Άρα πρέπει πάντα να επιδιώκει το του ελληνικού μας πολιτισμού ΕΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑι ΑΙΕΝ ΑΡΙΣΤΕΥΕΙΝ, με ενσωμάτωσιν εις τους αξιακούς πυλώνας αυτού: την Αισθητικήν (aesthetics), την Αλήθειαν (truth), την Αρετήν (good) και την Αφθονίαν (plenty)!
6. Επίλογος
Όλες και όλοι μας εις την νεο-μεταμοντέρναν μας νεωτερικότητα βιώνουμε τις οικτρές, καταστροφικές επιπτώσεις της αποτυχίας των πολιτικών καθεστώτων της, τα οποία μόνον ένα της πολιτείας υποκατάστατον μπορούν να υποβαστάζουν. Προξενούν δε τούτα τα τυραννικά καθεστώτα της νεωτερικότητος, την καθολικήν ανατροπήν της ελληνικής πολιτείας, από το επίπεδον της υψηλής τεχνολογίας, που της αρμόζει να είναι, εις μίαν ακατάλληλον ή υποβαθμισμένην τεχνολογίαν (Σχ. 1).
Ακολοθώντας την μέθοδον της ανασυνθέσεως, που είναι η μελέτη του συνόλου και των μερών ενός συστήματος, προς την ανάπτυξιν ενός καταλλήλου επιπέδου κατανοήσεως αυτού, παρουσιάζεται εδώ ή ελληνική πολιτεία ως μία υψηλή τεχνολογία, ξεκινώντας με τον καθορισμόν της ελληνικής πολιτείας από τον Αριστοτέλη. Έπεται βέβαια ο καθορισμός της τεχνολογίας, ως μία κυκλική ενότητα κοινωνικο-πολιτικών σχέσεων (Σχ. 2).
Το ελληνικόν αξιακόν σύστημα της αισθητικής, όπως και ο καθορισμός των εννοιών της τέχνης και του λόγου, αλλά και η ενσωμάτωσις της τεχνολογίας εντός του κοινωνικο-οικονομικού και πολιτισμικού πλαισίου μίας αναδυομένης στρατηγικής (Mintzberg και Waters 1985), οδηγούν εις τον επαναπροσδιορισμόν της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία (Zeleny 1986). Η προστιθεμένη αξία της διαχειρίσεως της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία απαιτεί όχι μόνο αυτή να διαχειρίζεται συλλογικά από την ελληνικόν μας κόσμον, μέσω του ανωτάτου θεσμού-εντολέα της ελληνικής κοινωνίας οπλιτών-πολιτών, αλλά και με τρόπον κατά πολύ διαφορετικόν από ό,τι στο τώρα και στο πρόσφατον παρελθόν της νεο-μεταμοντέρνας νεωτερικότητος.
Θέλουμε να εξακολουθούμε να επιβιώνουμε μόλις και δη καταστροφικά,μέσα και γύρω από τα παρασιτικά πολιτικά καθεστώτα, στα οποία μία θετική επιρροή από το ένα στοιχείο στο άλλο παρέχει μία αρνητική επιρροή, εις αντάλλαγμα της θετικής επιρροής από το πρώτο στοιχείο; Θέλουμε να εξακολουθούμε κυριολεκτικά να ταΐζουμε το άρδην παρασιτικόν, ξενόφερτον και απολυταρχικά τυραννικόν καθεστώς της κομματοκρατίας, το οποίον αφού έχει πάρει κάθε τι θετικόν από τον ελληνικόν μας κόσμον και πολιτισμόν, μόνον αρνητικές αποδόσεις παρέχει ως απάντησιν εις την ελληνικήν μας συλλογικότητα, ουσιαστικά επιβιώνοντας επάνω μας;
Μήπως είναι πλέον καιρός το θήραμα να αφυπνισθεί, εμπρός εις την θέαν του αίματος που ήδη ρέει ποτάμι από τα δόντια του αρπακτικού καθεστώτος; Ως ένα ενοποιητικόν σύστημα, η ΕΚΟΠ μπορεί να επιφέρει την μεγίστην συστημικήν μόχλευσιν, όπου οι Ελληνίδες και οι Έλληνες οπλίτες-πολίτες, οπλισμένοι ομαδικά με πολιτειότητα και τον κοινόν σκοπόν και στόχον της επανορθώσεως ή της επανασυστάσεως της ελληνικής μας πολιτείας, ξεκινούμε συλλογικά να αυτο-διαχειριζόμαστε την ελληνικήν μας πολιτικήν κοινωνίαν, προς την συλλογικήν μας ευδαιμονίαν και την συλλογικήν μας οικονομικήν ευμάρειαν.
Όντως, η μεγίστη συστημική μόχλευσις βρίσκεται μέσα σε ενσωματωμένα συστήματα όπως η ΕΚΟΠ, όπου όλα τα μέλη της υποκινούνται από ό,τι προσπαθούν να δημιουργήσουν. Απομένει βέβαια η συλλογική οικοδόμησις του κοινού μας οράματος, της από κοινού διαχειρίσεως της ελληνικής πολιτείας ως μία υψηλή τεχνολογία, όπως και η συλλογική οργανωτική μάθησις της ΕΚΟΠ.
Εκτός βέβαια εάν δεν μας αφορά, δεν μας ενδιαφέρει καν, το μέλλον του ελληνικού μας κόσμου και πολιτισμού. Εάν όντως ο προσδιορισμός του δικού μας, του ελληνικού κοινού μας συμφέροντος, όπως και η εξασφάλισις του ελληνικού μας μέλλοντος ούτε καν μας απασχολεί, τότε αρκεί να κάνουμε πρώτιστο μέλημά μας τον προσδιορισμόν του διεθνούς συμφέροντος, εις το οποίον ένα μέρος του ελληνικού μας κόσμου έχει ήδη υποδουλωθεί και πρέπει ίσως και οι υπόλοιποι να προσαρμοστούμε.
Θέλουμε; Μπορούμε; Μας το επιτρέπουν ο Έρως μας ο Πολιτικός και η Αρετή μας, που πηγάζει από το ερωτικόν δαιμόνιον της κάθε Ελληνίδος και του κάθε Έλληνος;
7. Βιβλιογραφία
Acemoglou D and Robinson JA. 2006. Economic Origins of Dictatorship and Democracy. Cambridge University Press: New York, NY.
Anton JP. 2010. Έρως Πολιτικός: Η Επιστροφή των Ελλήνων. Μίλητος: Αθήναι, Ελλάς.
Forrester JW. 1971. Principles of Systems. Productivity Press: Cambridge, MA.
Καραγιάννης ΑΔ. 2007. Αρχαιοελληνική Πρωτοπορία στα Οικονομικά. Εκδόσεις Παπαζήση: Αθήναι, Ελλάς: Papazisis Publishers.
Κοντογιώργης ΓΔ. 1982. Η Θεωρία των Επαναστάσεων στον Αριστοτέλη. Εκδόσεις Λιβάνη: Αθήναι, Ελλάς.
Mintzberg H and Waters JA. 1985. Of strategies, deliberate and emergent.Strategic Management Journal6: 257-272.
Τζιροπούλου-Ευσταθίου A και Κωνσταντόπουλος Χ. 2005. Τραγωδία: Αριστοτελική Κάθαρσις «…Την Τραγωδίαν και τον Πατέρα Αυτής Όμηρον…». Γεωργιάδης – Ελληνική Αγωγή, Αθήναι, Ελλάς.
Τουτουντζή Ο. 2009. Η Ποίηση των Ανθρώπων: Θεοί και Ήρωες στην Ιλιάδα. Ανοιχτή Πόλη: Αθήναι, Ελλάς.
Τουτουντζή Ο. 2001. Τα μυστήρια των Ελλήνων και η δημοκρατική παράδοσις. Proceedings of the 1st Conference on the Ancient Thracian Mysteries, Alexandroupolis, Hellas. Available online (5/29/2010):http://www.xrysalogia.gr/mystiria.html.
Zeleny Μ. 1986. High technology management. Human Systems Management6: 109-120.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου