Βυθίζεται η Ολυμπία;

Βουλιάζει η Ολυμπία;
Συντάκτης Γιάννης Σπυρούνης

Κατά 1,6 χιλιοστά το χρόνο βυθίζεται ο αρχαιολογικός χώρος της Ολυμπίας σύμφωνα με έρευνα που έκαναν ο επίκουρος καθηγητής Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Ισαάκ Παρχαρίδης και ο υποψήφιος διδάκτορας Μιχάλης Φουμέλης. Αυτό έγινε γνωστό χθες μέσα από δημοσίευμα των «Νέων», προκαλώντας τις αντιδράσεις της δημοτικής αρχής και την έκπληξη της Ζ' ΕΠΚΑ. Η έρευνα βασίστηκε στην σύγχρονη τεχνολογία με τη χρήση δορυφόρων.

Ερευνα μέσω δορυφόρων

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι η πρώτη φορά στον κόσμο που η εξελιγμένη δορυφορική τεχνολογία της Συμβολομετρίας Σταθερών Ανακλαστήρων εφαρμόζεται σε έναν αρχαιολογικό χώρο και μάλιστα τέτοιας σπουδαιότητας για να διαπιστώσει τη συμπεριφορά των μνημείων στο πέρασμα των αιώνων. «Μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι τουλάχιστον από το 1992 μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο μέρος της αρχαίας Ολυμπίας υφίσταται αυτή την καθίζηση», δήλωσε στα «ΝΕΑ» ο κ. Παρχαρίδης που είναι και ειδικός σε θέματα παρατήρησης φυσικών καταστροφών της Γης από το Διάστημα με χρήση δορυφορικών συστημάτων. «Η μεγαλύτερη καθίζηση του εδάφους παρατηρείται κάτω από τα... πόδια του Ναού του Διός. Στο σημείο αυτό την υπολογίσαμε μέχρι και 1,6 χιλιοστά τον χρόνο. Στο Πρυτανείο η καθίζηση είναι 0,36 χιλιοστά, στο Λεωνιδαίο 0,69 χιλιοστά τον χρόνο και στην Ακαδημία της Ολυμπίας, που βρίσκεται στον Κρόνιο Λόφο, 0,36 χιλιοστά τον χρόνο. Αν το δει κανείς υπό το πρίσμα του γεωλογικού χρόνου, η καθίζηση είναι σημαντική. Σε 1.000 χρόνια η αρχαία Ολυμπία θα έχει βυθιστεί κατά ένα μέτρο ή και περισσότερο ίσως». Για τον κ. Παρχαρίδη και τον κ. Φουμέλη, η καταβύθιση της αρχαίας Ολυμπίας άρχισε πολύ παλιότερα. «Ίσως να συνέβαινε πάντα γιατί η περιοχή αυτή ανέκαθεν γειτνίαζε με ζώνες που είναι ιδιαίτερα γεωδυναμικά ενεργές», ανέφερε στα «ΝΕΑ» ο κ. Φουμέλης. Όμως τα αίτια είναι βαθύτερα. Και βρίσκονται στην ποιότητα των εδαφών πάνω στα οποία θεμελιώθηκε η Ολυμπία.
«Έχουμε να κάνουμε με εδάφη μη συνεκτικά», ανακοίνωσε πριν από λίγες μέρες στους επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕSΑ) ο κ. Παρχαρίδης. Ο ΕSΑ και το Ίδρυμα Λάτση στήριξαν την πραγματοποίηση της πρωτοποριακής αυτής έρευνας και οι Έλληνες ειδικοί που κατάφεραν με ένα σύμπλεγμα δορυφόρων να υπολογίσουν από απόσταση 800 χιλιομέτρων στο διάστημα αυτή την αόρατη με γυμνό μάτι εδαφική αποσταθεροποίηση, είναι σίγουροι πως η συμπεριφορά των εδαφών κάτω από τον στίβο των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων προκαλεί αργά, αλλά σταθερά, αυτή την καταβύθιση. «Τα ιζήματα του εδάφους συμπυκνώνονται, συνενώνονται κατά κάποιον τρόπο και το έδαφος συρρικνώνεται. Δεν μπορείς να κάνεις κάτι για να το αλλάξεις αυτό. Έτσι είναι η ιστορία της Γης. Η στεριά και η θάλασσα βρίσκονται σε διαρκή κίνηση σχηματίζοντας βουνά, πεδιάδες, ωκεανούς και παραλίες. Απλώς αυτό που μπορούμε να πούμε εδώ είναι ότι επειδή στην περιοχή της αρχαίας Ολυμπίας δεν γίνεται χρήση γεωτρήσεων, ο ρυθμός της καθίζησης δεν έχει επιταχυνθεί. Γιατί διαφορετικά, από την άντληση του νερού θα δημιουργούνταν ένα κενό το οποίο θα πήγαινε να καλύψει το έδαφος. Και τότε δεν θα μιλούσαμε απλώς για καθίζηση 1 και 2 χιλιοστών τον χρόνο, αλλά για 3 ή και 4 εκατοστά τον χρόνο», αναφέρει ο κ. Ισαάκ Παρχαρίδης. Η τεχνολογία της Συμβολομετρίας Σταθερών Ανακλαστήρων που έχει αναπτύξει ο κ. Παρχαρίδης, στηρίζεται στην αξιοποίηση δορυφόρων οι οποίοι βρίσκονται σε απόσταση 400 έως 800 χιλιομέτρων μακριά από τη Γη. Ο δορυφόρος στέλνει μία δέσμη μικροκυματικής ακτινοβολίας στα μνημεία και αυτή επιστρέφει πίσω μεταφέροντας πληροφορίες για το μέγεθος της απόστασης που χωρίζει τα δύο αντικείμενα. «Το ταξίδι της ακτινοβολίας από τον δορυφόρο στη Γη διαρκεί συγκεκριμένη ώρα και θα αλλάξει μόνο όταν η απόσταση έχει αυξηθεί εξαιτίας της καθίζησης του εδάφους πάνω στο οποίο είναι κτισμένο ένα οικοδόμημα». Ο δορυφόρος περνάει πάνω από το ίδιο σημείο της Γης, κάθε 35 μέρες, την ίδια πάντα ώρα, σύμφωνα με τον κ. Παρχαρίδη.

Εκπληξη και αντιδράσεις

Απευθυνθήκαμε στην προϊσταμένη της Ζ' ΕΠΚΑ κα Γεωργία Χατζή, για να σχολιάσει το θέμα αυτό. Και η ίδια δεν είχε ενημερωθεί από τους επιστήμονες για την εξέλιξη αυτή που παρουσιάστηκε μέσα από το δημοσίευμα των «Νέων». «Αφού ενημερωθήκαμε από το δημοσίευμα, στη συνεχεία ενημερώσαμε τη γενική διεύθυνση αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού. Επί του παρόντος δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να εκφέρει άποψη για ένα θέμα τόσο εξειδικευμένο, για το οποίο θα πρέπει να μιλήσει αποκλειστικά ο ειδικός καθηγητής ο κ. Ισαάκ Παρχαρίδης, με τον οποίο προσπάθησε να επικοινωνήσει η Ζ΄ Εφορεία αλλά δε στάθηκε δυνατόν», δήλωσε η κα Χατζή. Αν ευσταθούν τα αποτελέσματα της έρευνας αυτό σημαίνει ότι και η αρχαιολογική διερεύνηση πρέπει να γίνει εκ νέου, με άλλα δεδομένα, αν λάβουμε υπόψη πως τις περισσότερες φορές σημαντικά στοιχεία για την έρευνά τους αντλούν οι αρχαιολόγοι από την στρωματογραφία, δηλαδή από το τμήμα που εξετάζουν από την σημερινή επιφάνεια του εδάφους, έως την επιφάνεια που εντοπίζονται τα ευρήματα. Αν δεχθούμε ότι από την εποχή που ολοκληρώθηκε η κατασκευή του Ιερού της Ολυμπίας έως σήμερα έχουν περάσει 2000 χρόνια και πλέον, τότε οι διαφορές είναι αρκετά μεγάλες.Τις ενστάσεις του ανέφερε σε δήλωσή του και ο δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας Γιώργος Αηδόνης, για την συγκεκριμένη έρευνα. «Πληροφορήθηκα από τα Μέσα της Αθήνας ότι βυθίζεται η Ολυμπία. Σαν τίτλος είναι εντυπωσιακός, αλλά δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Η μελέτη είναι του καθηγητή Γεωγραφίας κ. Παρχαρίδη, έχει γίνει από δορυφόρο και μετά από επικοινωνία που είχα με δύο - τρεις έγκριτους επιστήμονες που έχουν σχέση με την Γεωλογία, πιστεύω πως θα πρέπει να υπάρξει συλλογική διερεύνηση του θέματος όχι μόνο από γεωγράφους, αλλά και από γεωλόγους, σεισμολόγους και αρχαιολόγους. Παρόλα αυτά εικάζω πως το φαινόμενο της μηδενικής βύθισης του 1,5 χιλ. κάθε έτος μπορεί να οφείλεται στη μετακίνηση υλικών με την πάροδο των ετών από τα ποτάμια της περιοχής που όμως δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να παρατηρηθεί και το αντίστοιχο φαινόμενο της ανύψωσης. Επειδή όμως σε καμία περίπτωση δεν δηλώνω ειδικός ας αναμένουμε συλλογικές ανακοινώσεις όλων των ειδικοτήτων», σχολίασε ο κ. Αηδόνης.

Πώς το σχολιάζει ο Θύμιος Λέκκας

Ζητήσαμε ένα σχόλιο και από τον γεωλόγο, γνώστη της Ηλειακής πραγματικότητας, Ευθύμιο Λέκκα, καθηγητή Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, που χαρακτήρισε έγκριτο επιστήμονα τον κ. Παρχαρίδη και συμπλήρωσε πως η υποχώρηση του εδάφους σε αυτά τα μεγέθη μπορεί να συμβεί, φυσικά όχι μόνο στην Αρχαία Ολυμπία, αλλά και σε άλλες περιοχές.

Πηγή...