Μινωικό μιτοχονδριακό DNA
Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη εξετάζει το μιτοχονδριακό DNA από 37 άτομα από το σπήλαιο του Λασιθίου, ηλικίας 3,7-4,4 χιλιάδων ετών, δηλαδή από την Εποχή του Χαλκού κατά την οποία ήκμαζε στην Κρήτη ο Μινωικός πολιτισμός. Τα κυριότερα συμπεράσματα της έρευνας είναι:
- Το Μινωικό mtDNA είναι σαφώς "Ευρωπαϊκό" και ομοιάζει με τους σημερινούς πληθυσμούς της Ευρώπης, λιγότερο με αυτούς της Ανατολίας, του Καυκάσου και της Δυτικής Ασίας, και ακόμα λιγότερο με αυτούς της Βορείου Αφρικής. Επομένως καταρρίπτεται η θεωρία πως ο Μινωικός πολιτισμός είχε έξωθεν -και δη Βορειοαφρικανική- προέλευση.
- Σύμφωνα με τους ερευνητές η Κρήτη δέχτηκε τον αρχικό εποικισμό της κατά την αρχή της Νεολιθικής εποχής και στη συνέχεια ο πρωτο-πληθυσμός αυτός δημιούργησε τον Μινωικό πολιτισμό μερικές χιλιάδες χρόνια αργότερα.
- Το αρχαίο Μινωικό μιτοχονδριακό DNA έχει συνάφεια με άλλα αρχαιογενετικά δείγματα από την Νεολιθική Ευρώπη, που πιθανώς σημαίνει πως οι Μινωίτες αποτελούσαν έναν πληθυσμό σχετιζόμενο με το κύμα του Νεολιθικού εποικισμού που εισήγαγε την αγροκτηνοτροφική οικονομία στην Ευρώπη.
- Οι Μινωίτες σχετίζονται επίσης αρκετά στενά και με πολλούς σύγχρονους πληθυσμούς, συμπεριλαμβανομένων και αρκετών διαφορετικών δειγμάτων από την Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα. Σε μιαν ανάλυση μάλιστα ο κοντινότερος σύγχρονος πληθυσμός τους είναι αυτός του Οροπεδίου του Λασιθίου.
- Αν και το μιτοχονδριακό DNA δεν προσφέρει επαρκή δυνατότητα λεπτομεριακού διαχωρισμού των πληθυσμών, φαίνεται σαφές πως υπάρχει ένας σημαντικός βαθμός συνέχειας ανάμεσα στους Μινωίτες και τους σύγχρονους Κρήτες ειδικότερα αλλά και τους σύγχρονους Έλληνες και Ευρωπαίους γενικότερα.
Ετικέτες Έλληνες, Αρχαίο DNA, Κρήτη, Μινωίτες, Μιτοχονδριακό DNA
2.12.12
Προκαταρκτικά αποτελέσματα μελέτης Μεσολιθικού/Νεολιθικού DNA από την Ελλάδα
Μια διάλεξη της Δρ. Χριστίνας Παπαγεωργοπούλου για τα πρώτα αποτελέσματα ανάλυσης Μεσολιθικού/Νεολιθικού DNA από τον Ελλάδικό χώρο στα πλαίσια του BEAN Project. Συνοψίζοντας μερικά στοιχεία της διάλεξης:
- Χειρότερη διατήρηση DNA στον Ελλάδικό χώρο από την Κεντρική Ευρώπη ή τη Σιβηρία, εξαιτίας της υψηλότερης θερμοκρασίας και της χρησιμοποίησης δειγμάτων από σκελετούς που δεν έχουν ανασκαφθεί πρόσφατα, αλλά αρκετή διαφοροποίηση στα δείγματα (ορισμένες περιοχές δίνουν αξιόπιστο DNA σχεδόν πάντα)
- Παρουσία μιτοχονδριακών απλοομάδων X, K, J, H, T
- Απουσία της απλοομάδας U που είναι η σημαντικότερη στη Μεσολιθική Κεντρική Ευρώπη
- Τα Ελλαδικά δείγματα παρουσιάζουν μεγάλη απόσταση με τη Μεσολιθική Κεντρική Ευρώπη (Fst=0.19-0.2) αλλά τόσο τα Μεσολιθικά όσο και τα Νεολιθικά δείγματα παρουσιάζουν μικρή απόσταση από τη Νεολιθική Κεντρική Ευρώπη (Linearbandkeramik Fst=0.03-0.05)
24.11.12
Απουσία μεταλλάξεων Β-Θαλασσαιμίας στους Μινωίτες
Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, σε δείγμα 24 Μινωιτών (~2.000 π.Χ.) δεν εντοπίστηκαν μεταλλάξεις που προξενούν τη Β-Θαλασσαιμία στους σύγχρονους Κρήτες. Όμως η συχνότητα των ετεροζυγωτών της ασθένειας στους σύγχρονους Κρήτες είναι 7.6%, και άρα σε ένα δείγμα Ν=24 αναμένουμε να εντοπίσουμε ~1 τέτοια μετάλλαξη. Επομένως, αν και δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την παρουσία τέτοιων μεταλλάξεων με το υπάρχον δείγμα, φαίνεται πως η συχνότητα τους πρέπει να ήταν σχετικά μικρή ή μηδενική.
9.9.12
Βορειοασιατική πρόσμιξη στην Βόρεια Ευρώπη
Μια σημαντική καινούρια μελέτη ανακάλυψε ένα αναπάντεχο γεγονός για την σύσταση των Ευρωπαϊκών πληθυσμών: οι Ευρωπαίοι και ειδικότερα οι Βόρειοι φαίνεται πως έχουν υποστεί ανάμιξη με ένα πληθυσμιακό στοιχείο το οποίο ομοιάζει με τους πληθυσμούς της βόρειας Ευρασίας (Σιβηρίας) αλλά και τους Ινδιάνους της Αμερικής (οι οποίοι προήλθαν από την Σιβηρία πριν από 15 χιλιάδες περίπου χρόνια).
Αυτή η πρόσμιξη φαίνεται να έχει επηρεάσει σε διάφορους βαθμούς όλους τους Ευρωπαίους, αλλά σε μεγαλύτερο βαθμό τους κατοίκους της βόρειας Ευρώπης. Ο πληθυσμός της Σαρδηνίας φαίνεται να έχει επηρεαστεί στον ελάχιστο βαθμό. Άλλες μελέτες αρχαίου Ευρωπαϊκού DNA έχουν δείξει πως ο Ότζι (μια Νεολιθική μούμια περίπου 5,3 χιλιάδων ετών που βρέθηκε σε έναν παγετώνα στα σύνορα Ιταλίας-Αυστρίας), η Gok4 (μια Μεγαλιθική κάτοικος της Σουηδίας από την ίδια περίπου εποχή), αλλά και ένας κάτοικός της Βουλγαρίας από την εποχή του Σιδήρου όλοι ομοιάζουν σε μεγάλο βαθμό μεταξύ τους και με τους σύγχρονους Σαρδήνιους.
Φαίνεται πως το παρελθόν της Ευρωπαϊκής ηπείρου ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον απ' ό,τι πολλοί νομίζανε. Η χρονολόγηση της πρόσμιξης ανάμεσα στο "Βορειο-ασιατικό" στοιχείο με τους αρχαίους Ευρωπαίους ανάγεται περίπου στο 2,000 π.Χ. με αρκετό εύρος για την εκτίμηση.
Δύο υποθέσεις έγιναν για το πως μπορεί να δημιουργήθηκε αυτό το φαινόμενο. Σύμφωνα με την πρώτη, η πρόσμιξη οφείλεται στην άφιξη Νεολιθικών πληθυσμών στην Ευρώπη από τη Μέση Ανατολή και πρόσμιξή τους με τους Μεσολιθικούς κατοίκους της Ευρώπης οι οποίοι ήταν μετατοπισμένοι γενετικά προς την Ασία, πιθανώς εξαιτίας της ελεύθερης κίνησης κυνηγών-τροφοσυλλεκτών από την ανατολή στη δύση κατά την προϊστορία στην περιοχή της βόρειας Ευρασίας. Η δεύτερη υπόθεση εξηγεί το φαινόμενο με την υπόθεση της εισβολής αναμεμιγμένων Ινδο-Ευρωπαϊκών ομάδων στην Ευρώπη από την πλευρά της Ευρασιατικής στέππας.
Αυτή η πρόσμιξη φαίνεται να έχει επηρεάσει σε διάφορους βαθμούς όλους τους Ευρωπαίους, αλλά σε μεγαλύτερο βαθμό τους κατοίκους της βόρειας Ευρώπης. Ο πληθυσμός της Σαρδηνίας φαίνεται να έχει επηρεαστεί στον ελάχιστο βαθμό. Άλλες μελέτες αρχαίου Ευρωπαϊκού DNA έχουν δείξει πως ο Ότζι (μια Νεολιθική μούμια περίπου 5,3 χιλιάδων ετών που βρέθηκε σε έναν παγετώνα στα σύνορα Ιταλίας-Αυστρίας), η Gok4 (μια Μεγαλιθική κάτοικος της Σουηδίας από την ίδια περίπου εποχή), αλλά και ένας κάτοικός της Βουλγαρίας από την εποχή του Σιδήρου όλοι ομοιάζουν σε μεγάλο βαθμό μεταξύ τους και με τους σύγχρονους Σαρδήνιους.
Φαίνεται πως το παρελθόν της Ευρωπαϊκής ηπείρου ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον απ' ό,τι πολλοί νομίζανε. Η χρονολόγηση της πρόσμιξης ανάμεσα στο "Βορειο-ασιατικό" στοιχείο με τους αρχαίους Ευρωπαίους ανάγεται περίπου στο 2,000 π.Χ. με αρκετό εύρος για την εκτίμηση.
Δύο υποθέσεις έγιναν για το πως μπορεί να δημιουργήθηκε αυτό το φαινόμενο. Σύμφωνα με την πρώτη, η πρόσμιξη οφείλεται στην άφιξη Νεολιθικών πληθυσμών στην Ευρώπη από τη Μέση Ανατολή και πρόσμιξή τους με τους Μεσολιθικούς κατοίκους της Ευρώπης οι οποίοι ήταν μετατοπισμένοι γενετικά προς την Ασία, πιθανώς εξαιτίας της ελεύθερης κίνησης κυνηγών-τροφοσυλλεκτών από την ανατολή στη δύση κατά την προϊστορία στην περιοχή της βόρειας Ευρασίας. Η δεύτερη υπόθεση εξηγεί το φαινόμενο με την υπόθεση της εισβολής αναμεμιγμένων Ινδο-Ευρωπαϊκών ομάδων στην Ευρώπη από την πλευρά της Ευρασιατικής στέππας.
18.7.12
Απλοτυπική ανάλυση σε 2.257 Ευρωπαίους
Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα καινούρια μελέτη εξετάζει την κατανομή πρόσφατων προγόνων σε πολλούς Ευρωπαϊκούς πληθυσμούς.
Το αυτοσωματικό DNA κληρονομείται σε κομμάτια όπου ο κάθε άνθρωπος παίρνει ένα τυχαίο μισό από το DNA του πατέρα του και της μητέρας του. Στην πρώτη γεννιά, το μήκος αυτών των κομματιών μπορεί να είναι πολύ μεγάλο, αλλά σε κάθε επόμενη γεννιά, το διαρκές "κόψιμο-ράψιμο" οδηγεί σε ένα πραγματικό κολάζ κομματιών που έχουν κληρονομηθεί από την γεννιά των παππούδων/γιαγιάδων, προπαππούδων/προγιαγιάδων κοκ.
Επομένως αν δύο άνθρωποι έχουν κοινό ένα μεγάλο μήκος DNA σε ένα από τα χρωματοσώματά τους, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχουν ένα σχετικά πρόσφατο κοινό πρόγονο, ενώ αν το μήκος είναι μικρότερο, τότε ο κοινός πρόγονος μετατίθεται στο απώτερο παρελθόν. Μετά από κάποιο σημείο η διαδικασία αυτή της ανασύνθεσης εξαφανίζει εντελώς το "σήμα" της κοινής καταγωγής.
Ευτυχώς όμως είναι δυνατόν με σχετικά μεγάλη ακρίβεια να εξετάσουμε με περίπου μισό εκατομμύριο γενετικούς δείκτες αν δύο άνθρωποι έχουν κοινούς προγόνους τις τελευταίες μερικές χιλιάδες ετών. Αφού μπορούμε να το κάνουμε αυτό για δύο ανθρώπους, μπορούμε να το κάνουμε και για δύο πληθυσμούς. Έτσι συμπεραίνουμε αν υπήρξε ροή DNA ανάμεσά τους στο ιστορικό παρελθόν, και να εκτιμήσουμε πότε έγινε αυτή η ροή, βλέποντας αν αφορά σχετικά μικρά ή μεγάλα κομμάτια DNA.
Για παράδειγμα, μελέτες στους Αφροαμερικανούς έδειξαν πως το γονιδίωμά τους αποτελεί ένα μωσαϊκό από Ευρωπαϊκό και Αφρικανικό DNA σε αναλογία περίπου 1 πρός 4. Αναλύοντας δε τα σχετικά μεγάλα μήκη αυτών των κομματιών, εξήχθη το συμπέρασμα πως η πρόσμιξη έγινε -κατά μέσο όρο- περίπου 8 γεννιές πριν, δηλαδή στο μέσο περίπου της ιστορίας της άφιξης Ευρωπαίων αποίκων και Αφρικανών δούλων στον Νέο Κόσμο.
Η καινούρια μελέτη είναι αρκετά ενδιαφέρουσα για την εξακρίβωση των επιπτώσεων των μεσαιωνικών μετακινήσεων πληθυσμών (κυρίως των Γερμανικών και Σλαβικών φύλων) στην Ευρώπη.
Διαπιστώνεται πως η Ισπανία, η Γαλλία, και η Ιταλία παρουσιάζουν μικρό "σήμα" κοινής μεσαιωνικής καταγωγής με τις χώρες του Γερμανικού βορρά, πράγμα που σημαίνει μάλλον πως η μετακίνηση Γότθων, Φράγκων, Λογγοβαρδών, Νορμανδών, κτλ. δεν οδήγησε σε πολύ μεγάλες αλλαγές στην Δυτική Ευρώπη.
Η Ισπανία φαίνεται αρκετά ομοιογενής χώρα που, όπως είδαμε, δεν επηρεάστηκε σημαντικά από τους μεσαιωνικούς Βησιγότθους. Αντίθετα, η Ιταλία, φαίνεται να έχει μια σχετικά "βαθιά" δομή στον πληθυσμό της (πριν από 2.300 χρόνια τουλάχιστον) η οποία πιθανόν σχετίζεται με την άφιξη διαφορετικών πληθυσμών στο έδαφός της (π.χ. Ελλήνων στο νότο).
Το δείγμα των Ελλήνων (το οποίο συλλέχθηκε στη Βόρειο Ελλάδα) παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συνάφεια με αυτό των Αλβανών και δευτερευόντως των κατοίκων της ΠΓΔΜ. Όμως όλοι οι πληθυσμοί της Βαλκανικής, συμπεριλαμβανομένων των Ελλήνων και Αλβανών έχουν κοινούς μεσαιωνικούς προγόνους (στα τελευταία 1.500 χρόνια περίπου) με τους πληθυσμούς της Ανατολικής Ευρώπης. Η πιθανότερη ερμηνεία είναι πως Έλληνες και Αλβανοί επηρεάστηκαν μεν και αυτοί από τις μετακινήσεις των Σλάβων κατά τον Μεσαίωνα, αλλά σε μικρότερο βαθμό από τους πληθυσμούς της Ανατολικής Ευρώπης που μιλάνε σήμερα Σλαβικά. Τέτοια επίδραση φαίνεται και σε άλλους μη Σλαβικούς πληθυσμούς, όπως οι Ούγγροι και οι Γερμανοί.
Η γεωγραφική προέλευση και ο βαθμός πρόσμιξης του Σλαβικού παράγοντα δεν μπορούν προς το παρόν να εκτιμηθούν. Η προσωπική μου εκτίμηση με βάση τα δείγματα του Dodecad Project και τη σύγκριση των ηπειρωτικών Ελλήνων με αυτούς από την Κρήτη, τα νησία, την Κύπρο, τον Πόντο, καθώς και με τους Νοτιοιταλούς, Τούρκους της Ανατολίας, και Αρμενίους, δείχνουν πως υπάρχει πράγματι μια αυξημένη "Βορειοευρωπαϊκή" συνιστώσα στον πληθυσμό της ηπειρωτικής Ελλάδας, η οποία φαίνεται σαν σφήνα στο Ανατολικομεσογειακό τόξο από την Σικελία μέχρι την Αρμενία.
Σε συνδυασμό με την χρονολόγηση των απλοτύπων από την καινούρια μελέτη στον Μεσαίωνα, φαίνεται αρκετά πιθανό το ενδεχόμενο η απορρόφηση ορισμένων Σλαβικών στοιχείων να συνετελέσθηκε αυτήν την περίοδο. Βέβαια αυτή η εισροή δεν αντικατέστησε τον ντόπιο πληθυσμό, ο οποίος εξακολουθεί να είναι βασικά Μεσογειακός (το δείγμα των Ελλήνων τοποθετείται περίπου στο μέσον της Ιταλικής κλίνης ανάμεσα στο βορρά και στο νότο). Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως πρόκειται για πρόσμιξη της τάξεως του 10-20%.
Σε κάθε περίπτωση, μαζί με εξαιρετικά καινούρια προγράμματα στον τομέα του αρχαίου DNA όπως το BEAN Project και ένα άλλο μεγάλο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα για τους ανθρώπους από το 45.000 έως το 4.500 πριν από το παρόν, θα μάθουμε τα επόμενα χρόνια αρκετά πράγματα για την προϊστορία και προέλευση των διαφόρων Ευρωπαϊκών πληθυσμών.
Το αυτοσωματικό DNA κληρονομείται σε κομμάτια όπου ο κάθε άνθρωπος παίρνει ένα τυχαίο μισό από το DNA του πατέρα του και της μητέρας του. Στην πρώτη γεννιά, το μήκος αυτών των κομματιών μπορεί να είναι πολύ μεγάλο, αλλά σε κάθε επόμενη γεννιά, το διαρκές "κόψιμο-ράψιμο" οδηγεί σε ένα πραγματικό κολάζ κομματιών που έχουν κληρονομηθεί από την γεννιά των παππούδων/γιαγιάδων, προπαππούδων/προγιαγιάδων κοκ.
Επομένως αν δύο άνθρωποι έχουν κοινό ένα μεγάλο μήκος DNA σε ένα από τα χρωματοσώματά τους, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχουν ένα σχετικά πρόσφατο κοινό πρόγονο, ενώ αν το μήκος είναι μικρότερο, τότε ο κοινός πρόγονος μετατίθεται στο απώτερο παρελθόν. Μετά από κάποιο σημείο η διαδικασία αυτή της ανασύνθεσης εξαφανίζει εντελώς το "σήμα" της κοινής καταγωγής.
Ευτυχώς όμως είναι δυνατόν με σχετικά μεγάλη ακρίβεια να εξετάσουμε με περίπου μισό εκατομμύριο γενετικούς δείκτες αν δύο άνθρωποι έχουν κοινούς προγόνους τις τελευταίες μερικές χιλιάδες ετών. Αφού μπορούμε να το κάνουμε αυτό για δύο ανθρώπους, μπορούμε να το κάνουμε και για δύο πληθυσμούς. Έτσι συμπεραίνουμε αν υπήρξε ροή DNA ανάμεσά τους στο ιστορικό παρελθόν, και να εκτιμήσουμε πότε έγινε αυτή η ροή, βλέποντας αν αφορά σχετικά μικρά ή μεγάλα κομμάτια DNA.
Για παράδειγμα, μελέτες στους Αφροαμερικανούς έδειξαν πως το γονιδίωμά τους αποτελεί ένα μωσαϊκό από Ευρωπαϊκό και Αφρικανικό DNA σε αναλογία περίπου 1 πρός 4. Αναλύοντας δε τα σχετικά μεγάλα μήκη αυτών των κομματιών, εξήχθη το συμπέρασμα πως η πρόσμιξη έγινε -κατά μέσο όρο- περίπου 8 γεννιές πριν, δηλαδή στο μέσο περίπου της ιστορίας της άφιξης Ευρωπαίων αποίκων και Αφρικανών δούλων στον Νέο Κόσμο.
Η καινούρια μελέτη είναι αρκετά ενδιαφέρουσα για την εξακρίβωση των επιπτώσεων των μεσαιωνικών μετακινήσεων πληθυσμών (κυρίως των Γερμανικών και Σλαβικών φύλων) στην Ευρώπη.
Διαπιστώνεται πως η Ισπανία, η Γαλλία, και η Ιταλία παρουσιάζουν μικρό "σήμα" κοινής μεσαιωνικής καταγωγής με τις χώρες του Γερμανικού βορρά, πράγμα που σημαίνει μάλλον πως η μετακίνηση Γότθων, Φράγκων, Λογγοβαρδών, Νορμανδών, κτλ. δεν οδήγησε σε πολύ μεγάλες αλλαγές στην Δυτική Ευρώπη.
Η Ισπανία φαίνεται αρκετά ομοιογενής χώρα που, όπως είδαμε, δεν επηρεάστηκε σημαντικά από τους μεσαιωνικούς Βησιγότθους. Αντίθετα, η Ιταλία, φαίνεται να έχει μια σχετικά "βαθιά" δομή στον πληθυσμό της (πριν από 2.300 χρόνια τουλάχιστον) η οποία πιθανόν σχετίζεται με την άφιξη διαφορετικών πληθυσμών στο έδαφός της (π.χ. Ελλήνων στο νότο).
Το δείγμα των Ελλήνων (το οποίο συλλέχθηκε στη Βόρειο Ελλάδα) παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συνάφεια με αυτό των Αλβανών και δευτερευόντως των κατοίκων της ΠΓΔΜ. Όμως όλοι οι πληθυσμοί της Βαλκανικής, συμπεριλαμβανομένων των Ελλήνων και Αλβανών έχουν κοινούς μεσαιωνικούς προγόνους (στα τελευταία 1.500 χρόνια περίπου) με τους πληθυσμούς της Ανατολικής Ευρώπης. Η πιθανότερη ερμηνεία είναι πως Έλληνες και Αλβανοί επηρεάστηκαν μεν και αυτοί από τις μετακινήσεις των Σλάβων κατά τον Μεσαίωνα, αλλά σε μικρότερο βαθμό από τους πληθυσμούς της Ανατολικής Ευρώπης που μιλάνε σήμερα Σλαβικά. Τέτοια επίδραση φαίνεται και σε άλλους μη Σλαβικούς πληθυσμούς, όπως οι Ούγγροι και οι Γερμανοί.
Η γεωγραφική προέλευση και ο βαθμός πρόσμιξης του Σλαβικού παράγοντα δεν μπορούν προς το παρόν να εκτιμηθούν. Η προσωπική μου εκτίμηση με βάση τα δείγματα του Dodecad Project και τη σύγκριση των ηπειρωτικών Ελλήνων με αυτούς από την Κρήτη, τα νησία, την Κύπρο, τον Πόντο, καθώς και με τους Νοτιοιταλούς, Τούρκους της Ανατολίας, και Αρμενίους, δείχνουν πως υπάρχει πράγματι μια αυξημένη "Βορειοευρωπαϊκή" συνιστώσα στον πληθυσμό της ηπειρωτικής Ελλάδας, η οποία φαίνεται σαν σφήνα στο Ανατολικομεσογειακό τόξο από την Σικελία μέχρι την Αρμενία.
Σε συνδυασμό με την χρονολόγηση των απλοτύπων από την καινούρια μελέτη στον Μεσαίωνα, φαίνεται αρκετά πιθανό το ενδεχόμενο η απορρόφηση ορισμένων Σλαβικών στοιχείων να συνετελέσθηκε αυτήν την περίοδο. Βέβαια αυτή η εισροή δεν αντικατέστησε τον ντόπιο πληθυσμό, ο οποίος εξακολουθεί να είναι βασικά Μεσογειακός (το δείγμα των Ελλήνων τοποθετείται περίπου στο μέσον της Ιταλικής κλίνης ανάμεσα στο βορρά και στο νότο). Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως πρόκειται για πρόσμιξη της τάξεως του 10-20%.
Σε κάθε περίπτωση, μαζί με εξαιρετικά καινούρια προγράμματα στον τομέα του αρχαίου DNA όπως το BEAN Project και ένα άλλο μεγάλο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα για τους ανθρώπους από το 45.000 έως το 4.500 πριν από το παρόν, θα μάθουμε τα επόμενα χρόνια αρκετά πράγματα για την προϊστορία και προέλευση των διαφόρων Ευρωπαϊκών πληθυσμών.
1.7.12
DNA από την Μεσολιθική Ιβηρία
Μια καινούρια μελέτη ρίχνει για πρώτη φορά φως στην προέλευση των Μεσολιθικών ανθρώπων της Ιβηρίας. Το μιτοχονδριακό τους DNA ανήκε στην απλοομάδα U5b2c1. Όπως φαίνεται, οι κάτοικοι της Ευρώπης πριν από την έλευση της γεωργίας ανήκαν σε διάφορες υπο-ομάδες της απλοομάδας U και κυρίως στην U5. Μέχρι τώρα τα περισσότερα στοιχεία γι' αυτό είχαν εντοπιστεί στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, αλλά πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν πως παρόμοιος πληθυσμός βρισκόταν στην Βρετανία, το Λουξεμβούργο, και την Ιβηρική χερσόνησο.
Οι μελετητές απομόνωσαν επίσης ένα μικρό τμήμα του αυτοσωματικού DNA των δύο Μεσολιθικών κυνηγών-τροφοσυλλεκτών. Εδώ βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια έκπληξη: οι Μεσολιθικοί άνθρωποι φαίνονται αρκετά κοντά βέβαια με τους σύγχρονους Ευρωπαίους αλλά έχουν μια μικρή σαφή και ορατή απόκλιση προς την μεριά των σύγχρονων Ανατολικο-Ασιατικών πληθυσμών. Αν συγκριθούν μόνο με Ευρωπαϊκούς πληθυσμούς, ομοιάζουν περισσότερο με Βορειοευρωπαϊκούς πληθυσμούς και δεν φαίνεται να προκύπτει πως υπάρχει συνέχεια στον τοπικό πληθυσμό, ούτε ακόμα και με τους Βάσκους οι οποίοι υποτίθεται από ορισμένους πως αποτελούν απόγονους του Μεσολιθικού Ευρωπαϊκού πληθυσμού.
Υπάρχει εδώ μια αντιστροφή: ενώ μια Νεολιθική κάτοικος της Σουηδίας, έμοιαζε πιο πολύ με τους σύγχρονους Νοτιοευρωπαίους, εδώ έχουμε Μεσολιθικούς κατοίκους της Ιβηρίας που ομοιάζουν με τους Βορειοευρωπαίους. Η πιθανότερη εξήγηση είναι πως πριν από την έλευση της γεωργίας στην Ευρώπη, η ήπειρος κατοικούνταν από ένα στρώμα πληθυσμού το οποίο έχει απορροφηθεί από μετέπειτα μεταναστεύσεις αλλά έχει διατηρηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό στις πιο απομακρυσμένες βόρειες περιοχές. Πάντως φαίνεται πως αυτό το υπόστρωμα δεν είναι κυρίαρχο αλλά έχει επικαλυφθεί σε μεγάλο βαθμό από μεταναστεύσεις πληθυσμών κατά την Νεολιθική εποχή και την εποχή του Χαλκού.
Οι μελετητές απομόνωσαν επίσης ένα μικρό τμήμα του αυτοσωματικού DNA των δύο Μεσολιθικών κυνηγών-τροφοσυλλεκτών. Εδώ βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια έκπληξη: οι Μεσολιθικοί άνθρωποι φαίνονται αρκετά κοντά βέβαια με τους σύγχρονους Ευρωπαίους αλλά έχουν μια μικρή σαφή και ορατή απόκλιση προς την μεριά των σύγχρονων Ανατολικο-Ασιατικών πληθυσμών. Αν συγκριθούν μόνο με Ευρωπαϊκούς πληθυσμούς, ομοιάζουν περισσότερο με Βορειοευρωπαϊκούς πληθυσμούς και δεν φαίνεται να προκύπτει πως υπάρχει συνέχεια στον τοπικό πληθυσμό, ούτε ακόμα και με τους Βάσκους οι οποίοι υποτίθεται από ορισμένους πως αποτελούν απόγονους του Μεσολιθικού Ευρωπαϊκού πληθυσμού.
Υπάρχει εδώ μια αντιστροφή: ενώ μια Νεολιθική κάτοικος της Σουηδίας, έμοιαζε πιο πολύ με τους σύγχρονους Νοτιοευρωπαίους, εδώ έχουμε Μεσολιθικούς κατοίκους της Ιβηρίας που ομοιάζουν με τους Βορειοευρωπαίους. Η πιθανότερη εξήγηση είναι πως πριν από την έλευση της γεωργίας στην Ευρώπη, η ήπειρος κατοικούνταν από ένα στρώμα πληθυσμού το οποίο έχει απορροφηθεί από μετέπειτα μεταναστεύσεις αλλά έχει διατηρηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό στις πιο απομακρυσμένες βόρειες περιοχές. Πάντως φαίνεται πως αυτό το υπόστρωμα δεν είναι κυρίαρχο αλλά έχει επικαλυφθεί σε μεγάλο βαθμό από μεταναστεύσεις πληθυσμών κατά την Νεολιθική εποχή και την εποχή του Χαλκού.
Ετικέτες Αρχαίο DNA, Αυτοσωματικό DNA, Ισπανία, Μιτοχονδριακό DNA
26.4.12
DNA από τη Νεολιθική Σουηδία
Μια καινούρια μελέτη στο περιοδικό Science κατόρθωσε να εξάγει αυτοσωματικό DNA από τέσσερα άτομα ηλικίας 5000 ετών περίπου από τη Νεολιθική Σουηδία. Τρία από αυτά τα άτομα ήταν κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες (Pitted Ware Culture PWC) ενώ μία ανήκε στον πρώτο γεωργικό πολιτισμό της Βόρειας Ευρώπης (Funnelbeaker Culture / Trichterbecherkultur TRB). Το δείγμα της γεωργού ήταν ένα δόντι το οποίο βρέθηκε σε ένα Μεγαλιθικό τάφο.
Δύο υποθέσεις έχουν διατυπωθεί για την διάχυση της γεωργικής οικονομίας στην Ευρώπη. Σύμφωνα με μιαν υπόθεση η ιδέα της γεωργίας μαζί με τα είδη εξοικειωμένων φυτών και ζώων υιοθετήθηκε αυτόνομα από τους Ευρωπαίους κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες. Άλλη υπόθεση υποστηρίζει πως το Νεολιθικό αγρο-ποιμενικό "πακέτο" καθώς και άλλες τεχνολογίες (όπως η ανάγερση Μεγαλιθικών μνημείων) μεταδόθηκαν ανά την ήπειρο από αποικισμό ανθρώπων που μετέφεραν οι ίδιοι την νέα οικονομία στα άκρα της ηπείρου.
Η νέα μελέτη υποστηρίζει σαφώς την δεύτερη υπόθεση. Τα δείγματα γεωργών και κυνηγών-τροφοσυλλεκτών προέρχονται από μια απόσταση 400χλμ μεταξύ τους και έχουν διαφορά το πολύ μερικών αιώνων. Παραταύτα παρουσιάζουν γενετικές διαφορές μεταξύ τους τόσο σημαντικές όσο δυο σημερινοί Ευρωπαίοι από διαφορετικά άκρα της Ευρώπης.
Πιο σημαντικά, το γεωργικό δείγμα ομοιάζει με τους Μεσογειακούς λαούς της Ευρώπης, και ιδιαίτερα τους Κυπρίους και Έλληνες. Τα δείγματα των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών βρίσκονται εκτός της σημερινής γενετικής ποικιλομορφίας της Ευρώπης, αλλά ομοιάζουν περισσότερο προς τους Φινλανδούς και άλλους Βορειοευρωπαίους.
Φαίνεται πως τουλάχιστον στην αρχική φάση της διάδοσης της γεωργίας στην Ευρώπη δεν υπήρξε μεγάλη ανάμιξη ανάμεσα στις δύο ομάδες. Στην ίδια τη Σκανδιναβία, στα άκρα της Ευρώπης, γεωργοί και κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες ζούσαν ξεχωριστά για 1000 χρόνια κι όμως δεν είχαν έρθει σε μεγάλη επαφή μεταξύ τους, με αποτέλεσμα το γεωργικό δείγμα να ομοιάζει ακόμα με τους πληθυσμούς της Μεσογειακής Ευρώπης, από την οποία πιθανότητα προήλθε μερικές χιλιετίες νωρίτερα.
Δύο υποθέσεις έχουν διατυπωθεί για την διάχυση της γεωργικής οικονομίας στην Ευρώπη. Σύμφωνα με μιαν υπόθεση η ιδέα της γεωργίας μαζί με τα είδη εξοικειωμένων φυτών και ζώων υιοθετήθηκε αυτόνομα από τους Ευρωπαίους κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες. Άλλη υπόθεση υποστηρίζει πως το Νεολιθικό αγρο-ποιμενικό "πακέτο" καθώς και άλλες τεχνολογίες (όπως η ανάγερση Μεγαλιθικών μνημείων) μεταδόθηκαν ανά την ήπειρο από αποικισμό ανθρώπων που μετέφεραν οι ίδιοι την νέα οικονομία στα άκρα της ηπείρου.
Η νέα μελέτη υποστηρίζει σαφώς την δεύτερη υπόθεση. Τα δείγματα γεωργών και κυνηγών-τροφοσυλλεκτών προέρχονται από μια απόσταση 400χλμ μεταξύ τους και έχουν διαφορά το πολύ μερικών αιώνων. Παραταύτα παρουσιάζουν γενετικές διαφορές μεταξύ τους τόσο σημαντικές όσο δυο σημερινοί Ευρωπαίοι από διαφορετικά άκρα της Ευρώπης.
Πιο σημαντικά, το γεωργικό δείγμα ομοιάζει με τους Μεσογειακούς λαούς της Ευρώπης, και ιδιαίτερα τους Κυπρίους και Έλληνες. Τα δείγματα των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών βρίσκονται εκτός της σημερινής γενετικής ποικιλομορφίας της Ευρώπης, αλλά ομοιάζουν περισσότερο προς τους Φινλανδούς και άλλους Βορειοευρωπαίους.
Φαίνεται πως τουλάχιστον στην αρχική φάση της διάδοσης της γεωργίας στην Ευρώπη δεν υπήρξε μεγάλη ανάμιξη ανάμεσα στις δύο ομάδες. Στην ίδια τη Σκανδιναβία, στα άκρα της Ευρώπης, γεωργοί και κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες ζούσαν ξεχωριστά για 1000 χρόνια κι όμως δεν είχαν έρθει σε μεγάλη επαφή μεταξύ τους, με αποτέλεσμα το γεωργικό δείγμα να ομοιάζει ακόμα με τους πληθυσμούς της Μεσογειακής Ευρώπης, από την οποία πιθανότητα προήλθε μερικές χιλιετίες νωρίτερα.
Ετικέτες Έλληνες, Αρχαίο DNA, Αυτοσωματικό DNA, Ευρώπη, Κύπρος, Σκανδιναβία
14.2.12
Ανάλυση των Βαλκανίων και της Δυτικής Ασίας με ChromoPainter/fineSTRUCTURE
Στα πλαίσια του Dodecad Project ολοκλήρωσα μια πρώτη ανάλυση των Ελλήνων μαζί με διάφορους άλλους πληθυσμούς από την Βαλκανική χερσόνησο και τη Δυτική Ασία χρησιμοποιώντας το συνδυασμό προγραμμάτων ChromoPainter και fineSTRUCTURE (paintmychromosomes.com).
Το αυτοσωματικό DNA, δηλαδή το DNA των 22 χρωματοσωμάτων πλην του X/Y κληρονομείται σε "κομμάτια". Κάθε άνθρωπος έχει ένα ζευγάρι από το χρωματόσωμα 1, ένα από το 2, κοκ. Το DNA σε κάθε χρωματόσωμα αποτελείται από κάποια κομμάτια που ανήκαν στον πατέρα του, και κάποια κομμάτια που ανήκαν στην μητέρα του.
Η ανασύνθεση των χρωματοσωμάτων (recombination) ενός παιδιού από τα χρωματοσώματα των γονέων του στο πέρασμα των γενεών δημιουργεί ολοένα και μικρότερα (σε μήκος) κομμάτια DNA που προέρχονται από τους προγόνους κάποιου ανθρώπου, αφού η ακολουθία DNA διαρκώς διασπάται και ανασυντίθεται σε κάθε γενεά.
Η τεχνική του ChromoPainter χρησιμοποιεί στατιστικές μεθόδους για να εξάγει χρήσιμες πληροφορίες από το DNA, κοιτάζοντας όχι μόνο το τί βάση έχει ο κάθε άνθρωπος σε κάθε σημείο του γονιδιώματός του (π.χ. A, C, G, ή T) αλλά ανασυνθέτοντάς το σε κομμάτια (chunks) συνεχούς DNA τα οποία είναι πανομοιότυπα με άλλους ανθρώπους (π.χ. ACCGGTT).
Μια αναλογία βοηθάει να κατανοήσουμε τη χρησιμότητα αυτών των τεχνικών. Φανταστείτε ένα βιβλίο όπου το κείμενο αποτελείται από τα γράμματα a, b, c, d, ... Αν δεν κοιτούσαμε μόνο τί γράμματα περιέχει ένα βιβλίο αλλά και τους συνδυασμούς των γραμμάτων, θα μπορούσαμε να εξάγουμε το συμπέρασμα πως ένα βιβλίο όπου βρίσκουμε τον συνδυασμό -ing στο τέλος των λέξεων είναι πιθανό να είναι γραμμένο στα Αγγλικά, ενώ ένα βιβλίο όπου βρίσκουμε το συνδυασμό -ano είναι γραμμένο στα Ιταλικά. Η τεχνική του ChromoPainter χρησιμοποιεί όλα τα στοιχεία, από απλά "γράμματα" έως μεγάλες ακολουθίες DNA.
To γεγονός πως το DNA κληρονομείται σε "κομμάτια" ονομάζεται σύνδεση (linkage). Χρησιμοποιώντας λοιπόν πληροφορίες για την σύνδεση γενετικών δεικτών, μαζί με πληροφορίες για την πιθανότητα το χρωματόσωμα να "σχιστεί/ανασυντεθεί" σε κάθε σημείο του μήκους του (recombination map), μπορούμε να συγκρίνουμε το DNA διαφορετικών ανθρώπων πολύ πιο "έξυπνα": αν έχουν λ.χ. μεγάλου μήκους κοινές ακολουθίες DNA τότε είναι πιθανόν να είναι συγγενείς, αν έχουν αρκετές μικρού μήκους ακολουθίες, μπορεί να ανήκουν στον ίδιο ή συγγενείς πληθυσμούς, ενώ αν έχουν λίγο (συγκριτικά) κοινό DNA μπορεί να ανήκουν σε ξεχωριστούς πληθυσμούς.
Οι διάφοροι άνθρωποι έχουν κοινό το 99% του DNA τους, αλλά οι μικρές διαφορές στο υπόλοιπο 1% αρκούν για να δημιουργήσουν τις πολλαπλές φαινοτυπικές διαφορές (π.χ. στο χρώμα των ματιών ή τη διαμόρφωση των χαρακτηριστικών του προσώπου) αλλά και να μας δώσουν ασφαλείς πληροφορίες για την προέλευσή τους.
Χρησιμοποιώντας αυτές τις τεχνικές λοιπόν μπόρεσα, χρησιμοποιώντας περίπου 250 χιλιάδες γενετικούς δείκτες να εντοπίσω 25 διαφορετικούς "πληθυσμούς" σε ένα σύνολο 413 ατόμων. Η όλη διαδικασία πήρε περίπου μια βδομάδα σε ένα μέσο σύγχρονο υπολογιστή, και τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά.
Δεν θα αναλύσω λεπτομερώς όλες τις πτυχές αυτής της ανάλυσης. Όλα τα στοιχεία βρίσκονται εδώ (στα Αγγλικά).
Θα επιμείνω όμως σε ορισμένα σημεία. Χάρη στη συμμετοχή στο Dodecad Project, έχω τώρα ένα δείγμα 20 Ελλήνων (Greek_D) από διάφορες περιοχές εντός και εκτός της σημερινής Ελλάδας, καθώς και ενός Έλληνα της Κύπρου (Greek_Cypriot_D). Το υπάρχον δείγμα κατανέμεται σε τρεις υποομάδες:
Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε πως η τεχνική αυτή κατόρθωσε να ομαδοποιήσει σωστά άτομα που προέρχονται από διαφορετικούς πληθυσμούς. Στους μεν πληθυσμούς που αντιπροσωπεύονται από μεγάλο δείγμα (όπως οι Έλληνες, Τούρκοι, και Αρμένιοι) μπόρεσε να αντοπίσει υποομάδες πληθυσμών. Στους δε πληθυσμούς όπου τα δείγματα είναι μικρά (όπως π.χ. σε διάφορες ομάδες της Βαλκανικής ή στους διάφορους πληθυσμούς του Πόντου) ομαδοποίησε ορθά συγγενείς ή γεωγραφικά κοντινούς πληθυσμούς.
Όσο αυξάνονται ο αριθμός των δειγμάτων, τόσο θα αυξάνεται και η δυνατότητά μας να ανακαλύπτουμε την δομή των διαφόρων πληθυσμών.
Για παράδειγμα, τα μικρά δείγματα Σλοβένων, Σέρβων, Βοσνίων, κτλ. ομαδοποιούνται τώρα στην pop18. Το ίδιο και τα μικρά δείγματα Τούρκων/Αρμενίων/Λαζών/Μουσουλμάνων Ποντίων από τον Πόντο στην ομάδα pop22. Αυτή η ομαδοποίηση θα μπορέσει πιθανότατα στο μέλλον να οδηγήσει σε πιο λεπτομερείς ομάδες, αρκεί να βρεθούν περισσότεροι συμμετέχοντες από τις συγκεκριμένες περιοχές.
Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή υπάρχει μόνο ένας αμιγής Κρητικός στο πρόγραμμα, ο οποίος βρίσκεται με διάφορους άλλους Έλληνες στην ομάδα pop14. Αν συμμετάσχουν αρκετοί Κρητικοί ακόμα, είναι πιθανό να δημιουργηθεί μια "Κρητική ομάδα" αντίστοιχη με αυτοί που έχουν οι πολλοί περισσότεροι Κύπριοι (pop11). Αντίστοιχα, αν συμμετάσχουν πολλοί Σέρβοι και Σλοβένοι, είναι πιθανόν να σπάσει η ομάδα pop18 και να δημιουργηθούν ομάδες Σέρβων και Σλοβένων.
Υπάρχουν επίσης και πληθυσμοί με καμία εκπροσώπηση, όπως Αλβανοί, 100% Ελληνοπόντιοι, 100% Έλληνες από το Ιόνιο, Μαυροβούνιοι, κοκ Είναι προφανές πως αν αυτές οι ομάδες έχουν κοινά γενετικά χαρακτηριστικά, αυτά δεν μπορούν να ανακαλυφθούν εάν δεν υπάρχει κανένας από αυτούς στο πρόγραμμα!
Γι' αυτό προσκαλώ όσους θέλουν να συμμετάσχουν στο Dodecad Project να ρίξουν μια ματιά στους όρους συμμετοχής και να επικοινωνήσουν μαζί μου στο dodecad@gmail.com για επιπλέον πληροφορίες.
Το αυτοσωματικό DNA, δηλαδή το DNA των 22 χρωματοσωμάτων πλην του X/Y κληρονομείται σε "κομμάτια". Κάθε άνθρωπος έχει ένα ζευγάρι από το χρωματόσωμα 1, ένα από το 2, κοκ. Το DNA σε κάθε χρωματόσωμα αποτελείται από κάποια κομμάτια που ανήκαν στον πατέρα του, και κάποια κομμάτια που ανήκαν στην μητέρα του.
Η ανασύνθεση των χρωματοσωμάτων (recombination) ενός παιδιού από τα χρωματοσώματα των γονέων του στο πέρασμα των γενεών δημιουργεί ολοένα και μικρότερα (σε μήκος) κομμάτια DNA που προέρχονται από τους προγόνους κάποιου ανθρώπου, αφού η ακολουθία DNA διαρκώς διασπάται και ανασυντίθεται σε κάθε γενεά.
Η τεχνική του ChromoPainter χρησιμοποιεί στατιστικές μεθόδους για να εξάγει χρήσιμες πληροφορίες από το DNA, κοιτάζοντας όχι μόνο το τί βάση έχει ο κάθε άνθρωπος σε κάθε σημείο του γονιδιώματός του (π.χ. A, C, G, ή T) αλλά ανασυνθέτοντάς το σε κομμάτια (chunks) συνεχούς DNA τα οποία είναι πανομοιότυπα με άλλους ανθρώπους (π.χ. ACCGGTT).
Μια αναλογία βοηθάει να κατανοήσουμε τη χρησιμότητα αυτών των τεχνικών. Φανταστείτε ένα βιβλίο όπου το κείμενο αποτελείται από τα γράμματα a, b, c, d, ... Αν δεν κοιτούσαμε μόνο τί γράμματα περιέχει ένα βιβλίο αλλά και τους συνδυασμούς των γραμμάτων, θα μπορούσαμε να εξάγουμε το συμπέρασμα πως ένα βιβλίο όπου βρίσκουμε τον συνδυασμό -ing στο τέλος των λέξεων είναι πιθανό να είναι γραμμένο στα Αγγλικά, ενώ ένα βιβλίο όπου βρίσκουμε το συνδυασμό -ano είναι γραμμένο στα Ιταλικά. Η τεχνική του ChromoPainter χρησιμοποιεί όλα τα στοιχεία, από απλά "γράμματα" έως μεγάλες ακολουθίες DNA.
To γεγονός πως το DNA κληρονομείται σε "κομμάτια" ονομάζεται σύνδεση (linkage). Χρησιμοποιώντας λοιπόν πληροφορίες για την σύνδεση γενετικών δεικτών, μαζί με πληροφορίες για την πιθανότητα το χρωματόσωμα να "σχιστεί/ανασυντεθεί" σε κάθε σημείο του μήκους του (recombination map), μπορούμε να συγκρίνουμε το DNA διαφορετικών ανθρώπων πολύ πιο "έξυπνα": αν έχουν λ.χ. μεγάλου μήκους κοινές ακολουθίες DNA τότε είναι πιθανόν να είναι συγγενείς, αν έχουν αρκετές μικρού μήκους ακολουθίες, μπορεί να ανήκουν στον ίδιο ή συγγενείς πληθυσμούς, ενώ αν έχουν λίγο (συγκριτικά) κοινό DNA μπορεί να ανήκουν σε ξεχωριστούς πληθυσμούς.
Οι διάφοροι άνθρωποι έχουν κοινό το 99% του DNA τους, αλλά οι μικρές διαφορές στο υπόλοιπο 1% αρκούν για να δημιουργήσουν τις πολλαπλές φαινοτυπικές διαφορές (π.χ. στο χρώμα των ματιών ή τη διαμόρφωση των χαρακτηριστικών του προσώπου) αλλά και να μας δώσουν ασφαλείς πληροφορίες για την προέλευσή τους.
Χρησιμοποιώντας αυτές τις τεχνικές λοιπόν μπόρεσα, χρησιμοποιώντας περίπου 250 χιλιάδες γενετικούς δείκτες να εντοπίσω 25 διαφορετικούς "πληθυσμούς" σε ένα σύνολο 413 ατόμων. Η όλη διαδικασία πήρε περίπου μια βδομάδα σε ένα μέσο σύγχρονο υπολογιστή, και τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά.
Δεν θα αναλύσω λεπτομερώς όλες τις πτυχές αυτής της ανάλυσης. Όλα τα στοιχεία βρίσκονται εδώ (στα Αγγλικά).
Θα επιμείνω όμως σε ορισμένα σημεία. Χάρη στη συμμετοχή στο Dodecad Project, έχω τώρα ένα δείγμα 20 Ελλήνων (Greek_D) από διάφορες περιοχές εντός και εκτός της σημερινής Ελλάδας, καθώς και ενός Έλληνα της Κύπρου (Greek_Cypriot_D). Το υπάρχον δείγμα κατανέμεται σε τρεις υποομάδες:
- pop8 όπου βρίσκονται Έλληνες από την ηπειρωτική Ελλάδα
- pop14 όπου βρίσκονται Έλληνες από την Κρήτη, το Αιγαίο, τη Μικρά Ασία, την Καππαδοκία και τον Πόντο, με διάφορους βαθμούς πρόσμιξης με Έλληνες από την ηπειρωτική Ελλάδα
- pop11 όπου βρίσκονται οι Ελληνοκύπριοι από μια δημοσιευμένη μελέτη (Cypriots) ο ένας Ελληνοκύπριος του Dodecad Project καθώς και 3 Τουρκοκύπριοι και ένας που έχει μερική Τουρκοκυπριακή καταγωγή
Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε πως η τεχνική αυτή κατόρθωσε να ομαδοποιήσει σωστά άτομα που προέρχονται από διαφορετικούς πληθυσμούς. Στους μεν πληθυσμούς που αντιπροσωπεύονται από μεγάλο δείγμα (όπως οι Έλληνες, Τούρκοι, και Αρμένιοι) μπόρεσε να αντοπίσει υποομάδες πληθυσμών. Στους δε πληθυσμούς όπου τα δείγματα είναι μικρά (όπως π.χ. σε διάφορες ομάδες της Βαλκανικής ή στους διάφορους πληθυσμούς του Πόντου) ομαδοποίησε ορθά συγγενείς ή γεωγραφικά κοντινούς πληθυσμούς.
Όσο αυξάνονται ο αριθμός των δειγμάτων, τόσο θα αυξάνεται και η δυνατότητά μας να ανακαλύπτουμε την δομή των διαφόρων πληθυσμών.
Για παράδειγμα, τα μικρά δείγματα Σλοβένων, Σέρβων, Βοσνίων, κτλ. ομαδοποιούνται τώρα στην pop18. Το ίδιο και τα μικρά δείγματα Τούρκων/Αρμενίων/Λαζών/Μουσουλμάνων Ποντίων από τον Πόντο στην ομάδα pop22. Αυτή η ομαδοποίηση θα μπορέσει πιθανότατα στο μέλλον να οδηγήσει σε πιο λεπτομερείς ομάδες, αρκεί να βρεθούν περισσότεροι συμμετέχοντες από τις συγκεκριμένες περιοχές.
Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή υπάρχει μόνο ένας αμιγής Κρητικός στο πρόγραμμα, ο οποίος βρίσκεται με διάφορους άλλους Έλληνες στην ομάδα pop14. Αν συμμετάσχουν αρκετοί Κρητικοί ακόμα, είναι πιθανό να δημιουργηθεί μια "Κρητική ομάδα" αντίστοιχη με αυτοί που έχουν οι πολλοί περισσότεροι Κύπριοι (pop11). Αντίστοιχα, αν συμμετάσχουν πολλοί Σέρβοι και Σλοβένοι, είναι πιθανόν να σπάσει η ομάδα pop18 και να δημιουργηθούν ομάδες Σέρβων και Σλοβένων.
Υπάρχουν επίσης και πληθυσμοί με καμία εκπροσώπηση, όπως Αλβανοί, 100% Ελληνοπόντιοι, 100% Έλληνες από το Ιόνιο, Μαυροβούνιοι, κοκ Είναι προφανές πως αν αυτές οι ομάδες έχουν κοινά γενετικά χαρακτηριστικά, αυτά δεν μπορούν να ανακαλυφθούν εάν δεν υπάρχει κανένας από αυτούς στο πρόγραμμα!
Γι' αυτό προσκαλώ όσους θέλουν να συμμετάσχουν στο Dodecad Project να ρίξουν μια ματιά στους όρους συμμετοχής και να επικοινωνήσουν μαζί μου στο dodecad@gmail.com για επιπλέον πληροφορίες.
5.5.11
Dodecad Project: μεγαλύτερη ευκρίνεια για τον Ελληνικό πληθυσμό
Στην προηγούμενη ανάρτηση παρουσίασα τα πρώτα αποτελέσματα για το δείγμα των 12 Ελλήνων του Dodecad Project, που καταδεικνύουν την θέση των Ελλήνων ανάμεσα στη Νότιο Ευρώπη και Δυτική Ασία, με μικρότερες επιρροές από τη Βόρεια Ευρώπη, Μέση Ανατολή, και αμελητέες από την Αφρική, τις Ινδίες και την Άπω Ανατολή.
Πρόσφατα προχώρησα ένα βήμα παραπέρα χρησιμοποιώντας τα δεδομένα των εθελοντών του προγράμματος σε συνδυασμό με τα δημοσιοποιημένα δεδομένα από επιστημονικές έρευνες, προχωρώντας σε μια πιο ενδελεχή ανάλυση των σχέσεων ανάμεσα στους διάφορους Δυτικοευρασιατικούς πληθυσμούς (Καυκασοειδείς) από την Ευρώπη, Δυτική και Κεντρική Ασία και Βόρειο Αφρική.
Το σημαντικότερο νέο στοιχείο από αυτή την ανάλυση είναι ο διαχωρισμός τηςΒορειοευρωπαϊκής συνιστώσας σε Βορειοδυτική Ευρωπαϊκή (που έχει μέγιστα στη Σκανδιναβία, Βρετανία, και Ιρλανδία) και Βορειοανατολική Ευρωπαϊκή (που έχει μέγιστα στους Λιθουανούς, βόρειους Σλάβους, και Φινλανδούς). Επίσης η Νοτιοευρωπαϊκήσυνιστώσα διαχωρίζεται πλέον σε δύο, μια Βασκική με μέγιστο στους Βάσκους και κατανομή κυρίως στον Ατλαντικό αλλά και στη Νοτιοδυτική Ευρώπη, και μια Σαρδηνιακήμε Μεσογειακή κατανομή που εκτείνεται έως και τη Δυτική Ασία.
Όλα τα αποτελέσματα μπορείτε να τα βρείτε στο Dienekes' Anthropology Blog, αλλά εδώ αναφέρω τις μέσες τιμές για το Ελληνικό δείγμα 12 ατόμων:
Δυτική Ασία 31.3Σαρδηνία 31.0Βορειοανατολική Ευρώπη 11.7Βορειοδυτική Ευρώπη 11.7Νοτιοδυτική Ασία 8.9Βασκική 5.1Βόρειος Αφρική 0.1Ανατολική Ασία 0.1Ανατολική Αφρική 0.1Νότιος Ασία 0.0Υποσαχάριος Αφρική 0.0
Δεν χρειάζεται να επαναλάβω πως αυτές οι τιμές αποτελούν πτυχές των σχέσεων των Ελλήνων με άλλους πληθυσμούς και δεν σημαίνουν αναγκαστικά πως οι Έλληνες είναι μίγμα Βάσκων, Σαρδήνιων, Δυτικοασιατών, κ.ο.κ. Απλά καταδεικνύουν πως υπάρχουν λ.χ. μεγαλύτερες κοινές καταβολές με τους λαούς της Μικράς Ασίας παρά με τους Βάσκους ή με τους Σαρδήνιους και άλλους Μεσογειακούς λαούς παρά με αυτούς της Βαλτικής.
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο από αυτή τη μελέτη είναι η "ισορροπημένη έκφραση" των Βορειευρωπαϊκών συνιστωσών. Αυτό καταδεικνύει, κατά τη γνώμη μου πως γενετικά στοιχεία με βόρειο χαρακτήρα δεν ήρθαν στην Ελλάδα μόνο εξαιτίας των μετακινήσεων Σλάβων κατά την μεσαιωνική περίοδο, αφού οι Σλαβικοί πληθυσμοί έχουν πολύ μεγαλύτερη ΒΑ Ευρωπαϊκή παρά ΒΔ Ευρωπαϊκή συνιστώσα (αναλογία 3.7 : 1 στους Ρώσους έναντι 1:1 στους Έλληνες).
Στη Νότιο Ιταλία και Σικελία τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 2.6 και 13.2 (αναλογία 0.2 : 1), και στην Κεντρική Ιταλία 3.8 και 20.7 (αναλογία 0.19 : 1), ενώ στο Βαλκανικό δείγμα 32.6% και 23.7 (αναλογία 1.4 : 1).
Επομένως είναι λογική η υπόθεση πως η ΝΑ Ευρωπαϊκή συνιστώσα στους Έλληνες συνδέεται με ιστορικά γεγονότα (Σλαβικές μετακινήσεις κατά τον Μεσαίωνα) τα οποία είχαν αμελητέα επίδραση στην Κεντρική Νότια Ιταλία (που δεν δέχτηκε Σλάβους), αμέσως μεγαλύτερη στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια, και μέγιστο στους εξώ-Βαλκανικούς Σλαβικούς λαούς της Βόρειας Ευρώπης. Αυτή η επίδραση όμως δεν ξεπερνάει το 1/9 περίπου, ακόμα και αν όλη η ΝΑ Ευρωπαϊκή συνιστώσα αναχθεί σε αυτό το φαινόμενο.
Ωστόσο ας μην ξεχνάμε πως τέτοιες βόρειες συνιστώσες συναντώνται και στη Δυτική Ασία, τον Καύκασο, την Περσία, ακόμα και τις Ινδίες, ενώ αντίστοιχα Δυτικό Ασιατικές και Νοτιοευρωπαϊκές επεκτείνονται προς την Βόρειο Ευρώπη, επομένως είναι επικίνδυνο να τις ανάγουμε εξ' ολοκλήρου σε συγκεκριμένους πρόσφατους λαούς.
Φυσικά όσοι Έλληνες έχουν αυτοσωματικά γενετικά δεδομένα από την 23andMe ή Family Tree DNA που θέλουν να συνεισφέρουν στο Dodecad Project με απόλυτη ανωνυμία και εχεμύθεια είναι ευπρόσδεκτοι, και μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μου στο dodecad@gmail.com για περισσότερες διευκρινίσεις.
11.4.11
Dodecad Project: η πρώτη δωδεκάδα των Ελλήνων
Με μεγάλη χαρά σημειώνω πως έχουμε φτάσει ήδη τους 12 Έλληνες συμμετέχοντες στο Dodecad Project. Χάρη στη συμμετοχή τους, μπορούμε να κάνουμε μελέτες όπως αυτή που δείχνει κάποια συνάφεια ανάμεσα στους Έλληνες και τους κατοίκους της Νότιας Ιταλίας και Σικελίας ή αυτή που δείχνει τη θέση των Ελλήνων σε σχέση με τους κατοίκους της Δυτικής Ασίας.
Όποιος φίλος θέλει να συμμετάσχει στο πρόγραμμα μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μου στο dodecad@gmail.com όπως ανέφερα εδώ. Τώρα πια μπορώ να επεξεργαστώ δεδομένα και από την 23andMe και από την Family Tree DNA.
Μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα των Ελλήνων μελών του Project με βάση της 10 συνιστώσες που χρησιμοποιώ συνήθως είναι τα εξής:
Μπορούμε να παρατηρήσουμε:
- Σημαντικότερη και σταθερότερη συνιστώσα είναι η Νοτιοευρωπαϊκή, η οποία έχει το μέγιστο της στη Σαρδηνία και απαντάται σε όλη την Ευρώπη, ειδικά τη Νότια και τη Δυτική Ασία
- Αμέσως επόμενη και σχετικά σταθερή είναι η Δυτικοασιατική, η οποία έχει το μέγιστο της στον Καύκασο και την Μικρά Ασία και επεκτείνεται από τον Ατλαντικό μέχρι την Ινδία
- Η Βορειοευρωπαϊκή συνιστώσα έπεται και είναι πιο μεταβλητή, δηλαδή το ποσοστό της στον κάθε Έλληνα μπορεί να διαφέρει αρκετά. Αυτή η συνιστώσα έχει μέγιστα στη Βαλτική αλλά επεκτείνεται αρκετά ισχυρά μέχρι τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας αλλά και σε ολόκληρη την Βορειο-κεντρική Ευρώπη και Βόρεια Ευρασία
- Η Νοτιοδυτικό Ασιατική συνιστώσα έχει το επόμενο ποσοστό και είναι αρκετά σταθερή. Έχει το μέγιστό της στους Μεσανατολικούς πληθυσμούς.
- Τα ποσοστά των υπολοίπων συνιστωσών είναι μικρά και αρκετά μεταβλητά, δηλαδή κάποιος μπορεί να έχει ένα μικρό ποσοστό ενώ οι περισσότεροι σχεδόν μηδέν. Το σύνολο όλων μαζί είναι 0.36% εκ των οποίων το 0.24% μπορεί να χαρακτηριστεί Ανατολικοευρασιατικό (Μογγολοειδές) και το 0.03% Ανατολικοαφρικανικό (Αιθιοπικό). Απουσιάζει το Δυτικοαφρικανικό στοιχείο, ενώ υπάρχουν ελαφρά Βορειοαφρικανικά (0.04%) και Νοτιοασιατικά (0.05%). Πιθανώς αυτά τα ποσοστά να βρίσκονται στα όρια του στατιστικού θορύβου.
Γενικά οι Έλληνες φαίνεται να έχουν αναμενόμενη σύσταση δεδομένης της γεωγραφικής τους θέσης.
Ακολουθεί ένας συγκριτικός πίνακας μέσων τιμών για άλλους πληθυσμούς.
Σημειώνεται τέλος πως οι δέκα αυτές συνιστώσες δεν πρέπει να θεωρούνται ως υπαρκτοί πληθυσμοί του παρελθόντος, αλλά είναι υποθετικοί πληθυσμοί που υπολογίστηκαν από το πρόγραμμα ADMIXTURE και μας βοηθούν να δούμε κάποιες πτυχές των σχέσεων ανάμεσα σε έναν μεγάλο αριθμό πληθυσμών.
Ετικέτες Dodecad, Έλληνες, Αυτοσωματικό DNA
Ετικέτες Έλληνες, Αρχαίο DNA, Κρήτη, Μινωίτες, Μιτοχονδριακό DNA
1ο .. ΚΑΘΑΡΟ ΤΟ DNA ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ!..... 2ο.... Γενετική Μνήμη: Γνώση μέσα στα Κύτταρά σου
1ο .. ΚΑΘΑΡΟ ΤΟ DNA ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ!
Έρευνα των Πανεπιστημίων του Στάνφορντ των ΗΠΑ και της Παβίας της Ιταλίας απαντάευθέως στον περιβόητο Φαλμεράγερ.
ΚΑΘΑΡΟ ΤΟ DNA ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ!
Δεν έχει επηρεασθεί από τους Σλάβους ούτε από τους Τούρκους, παρά τα 400 χρόνια
σκλαβιάς.
Evτυπωσιακό! To DNA (γενετική σύσταση) των Ελλήνων καταδεικνύει πως σε ποσοστό
99,5% πρόκειται για καθαρά καυκάσια φυλή! (λευκή φυλή). Γεγονός που σημαίνει πως η
συνεισφορά στη γενετική σύσταση των Ελλήνων, άλλων πληθυσμιακών ομάδων, εκτός της
λευκής, αποτελεί ελάχιστο ποσοστό, μικρότερο του 0,5%!
To DNA των Ελλήνων, όπως έδειξε πρόσφατη διεθνής πανεπιστημιακή έρευνα, δεν έχει
επηρεασθεί από τους Σλάβους, -όπως ισχυρίζονται ορισμένοι- ούτε από τους Τούρκους
παρά τα 400 χρόνια σκλαβιάς! Ουσιαστικά έτσι έχουμε τη σύγχρονη επιστημονική απάντηση
στις θεωρίες του Φαλμεράγερ. Καταρρίπτεται επίσης, μια άλλη θεωρία που ισχυριζόταν ότι
οι Αρχαίοι Έλληνες, ήταν μαύροι... Ε, δεν υπήρξαν ποτέ μαύροι! Δεν είναι λίγοι όσοι
υποστήριξαν και έγραψαν περί «Μαύρης Αθηνάς» (για τη Θεά Αθηνά) και πολλές άλλες
θεωρίες χωρίς καμιά επιστημονική υπόσταση.
Συνέχεια
2oΓενετική Μνήμη: Γνώση μέσα στα Κύτταρά σου
“ Αν έχεις μάθει να παίζεις καταπληκτική κιθάρα, ακόμη κι αν έχεις αφοσιωθεί τόσο πολύ ώστε να ματώνεις κάθε μέρα τα χέρια σου στις χορδές της, το παιδί που θα κάνεις αργότερα δεν θα έχει ιδέα για το παίξιμο της κιθάρας. Καμιά από τις μουσικές γνώσεις σου δεν θα μεταφερθεί στον απόγονό σου. Αν σε όλη σου τη ζωή είσαι επαναστάτης και έχεις μάθει να μη σκύβεις ποτέ το κεφάλι σου, το παιδί που θα γεννήσεις αύριο δεν θα έχει καμιά προδιάθεση για να συνεχίσει την επανάστασή σου. Αν είσαι Έλληνας αλλά γεννήθηκες και ζεις επί πολλά χρόνια στο εξωτερικό με ξένους θετούς γονείς, πιθανότατα δεν θα σου αρέσει το ελληνικό φαγητό, δεν θα μιλάς Ελληνικά, και κάθε τι ελληνικό θα είναι τελείως αδιάφορο για σένα…
Τα «επίκτητα χαρακτηριστικά ενός οργανισμού δεν κληρονομούνται». Αυτό πιστεύει η σημερινή Βιολογία, αυτή τουλάχιστον που διδάσκεται στα σχολεία. Με άλλα λόγια, ενώ αναγνωρίζουμε ότι η Φύση είναι τόσο «σοφή» ώστε να δημιουργήσει απίστευτα περίπλοκες δυνατότητες όπως αυτές του εγκεφάλου μας, πιστεύουμε ταυτόχρονα ότι είναι τόσο ανόητη που δεν κατασκεύασε κανέναν μηχανισμό για την αποθήκευση και τη διάσωση του Νου και της Σκέψης και της Μνήμης, αυτών των χαρακτηριστικών που είναι καθοριστικά για την επιβίωσή μας. Είναι όμως έτσι; Μήπως διαθέτουμε –αντίθετα με ό,τι πιστεύει σήμερα η επίσημη επιστήμη– μηχανισμούς που αποθηκεύουν, σε κυτταρικό επίπεδο, τις γνώσεις και τις εμπειρίες, όχι μόνο τις δικές μας, αλλά και όλων των προγόνων μας; Μήπως στα κύτταρά μας είναι κατά κάποιον τρόπο εγγεγραμμένη η ιστορία εκατομμυρίων χρόνων εξέλιξης, και μπορούμε να την ανασύρουμε, να τη «θυμηθούμε»; Οι βιολόγοι αρνούνται ότι υπάρχει άλλος μηχανισμός καταγραφής μέσα στο κύτταρο πέρα από το DNA. Όπως όμως θα δούμε παρακάτω, μάλλον πολλά μυστικά των κυττάρων μας δεν τα έχουμε ανακαλύψει ακόμη, και όσα έχουμε ανακαλύψει τα θεωρούμε «ταμπού» και προτιμάμε να μην τα συζητάμε…”
“«TABULA RASA»: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ”
“Το μυαλό έρχεται γεμάτο… Οτιδήποτε, από τις ικανότητες αντίληψης μέχρι την αφηρημένη Φυσική και τους κανόνες των κοινωνικών ανταλλαγών, όλα βρίσκονται μέσα στο μυαλό. Αυτά τα πράγματα δεν τα μαθαίνουμε, βρίσκονται έτοιμα, προεγκατεστημένα από το εργοστάσιο… Dr. Michael Gazzaniga, νευροψυχολόγος, 1998”
“Η αλήθεια είναι ότι τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, τα παιδιά μοιάζουν πράγματι να μη γνωρίζουν απολύτως τίποτε. Ακόμη και τα πιο βασικά πράγματα, εκείνα που οι γονείς τους επαναλαμβάνουν σε όλη τους τη ζωή, όπως π.χ. το πώς να τρώνε, το πώς να πηγαίνουν στην τουαλέτα, το πώς να επικοινωνούν με τους γύρω τους, τους είναι τελείως άγνωστα. Πώς να πιστέψει λοιπόν κανείς ότι διαθέτουν μνήμες και εμπειρίες εκατομμυρίων ετών; Βασισμένος στην τελευταία παρατήρηση, ο Άγγλος φιλόσοφος Τζον Λοκ (1632-1704), διατύπωσε τον 17ο αιώνα τη θεωρία τής «tabula rasa», του «κενού πίνακα». Σύμφωνα μ’ αυτήν, ο άνθρωπος γεννιέται με κενό Νου, τελείως άδειο όπως ένα άγραφο χαρτί. Σύμφωνα με τον Λοκ δεν υπάρχουν προδιαθέσεις, δεν υπάρχουν έμφυτες ιδέες ή μνήμες που κάνουν τον έναν άνθρωπο να ξεχωρίζει από τον άλλον. Νομίζω ότι ο φιλόσοφος δεν ήθελε να καταλήξει σε ένα βιολογικό συμπέρασμα. Ήταν σίγουρα αρκετά παρατηρητικός για να προσέξει ότι κάθε άνθρωπος γεννιέται με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Χρησιμοποιούσε όμως αυτή την επιχειρηματολογία για να υποστηρίξει κάτι που ήταν απαραίτητο για την εποχή του, τότε που οι άνθρωποι χωρίζονταν με πολύ άσχημο τρόπο σε «αφέντες» και «υπηκόους»: Ήθελε να τονίσει ότι όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται όμοιοι, με την ίδια μορφή, με ίσα δικαιώματα, και δεν υπάρχει κανένας λόγος να θεωρούνται άλλοι ως ανώτεροι και άλλοι ως κατώτεροι… Τη θεωρία τού Λοκ όμως χρησιμοποίησε αργότερα κυριολεκτικά ο «πατέρας της ψυχανάλυσης», ο Σίγκμουντ Φρόιντ, για να στηρίξει τις δικές του θεωρίες. Επειδή όμως τα μωρά έχουν ολοφάνερα διαφορετικές προσωπικότητες και δεν μπορείς με τίποτε να τα δεις σαν «κενούς πίνακες», ο Φρόιντ αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι το άγραφο χαρτί του ανθρώπου δεν είναι τελικά και τόσο… άγραφο. Επάνω του, είπε, υπάρχουν προγραμμένα κάποια βασικά ένστικτα, όπως το ένστικτο της επιβίωσης και το ένστικτο της αναπαραγωγής. Αλλά αυτά είναι τελείως ζωώδη και απλοϊκά, και λειτουργούν ως απλοί μηχανισμοί που διασφαλίζουν την επιβίωση του οργανισμού, τόνιζε. Όλα αυτά βόλεψαν πολύ στους αρχηγούς των ισχυρότερων πολιτικών συστημάτων του 20ού αιώνα, του καπιταλισμού και του «υπαρκτού» κομμουνισμού, οι οποίοι ήθελαν –και θέλουν– να βλέπουν τον άνθρωπο ως μια μηχανή, ως ένα απρόσωπο και εύκολα καθοδηγούμενο πρόβατο προς άρμεγμα, χωρίς ταυτότητα και ιστορία. Έτσι, οι θεωρίες τού Φρόιντ προωθήθηκαν από διάφορα –πολιτικά, στην ουσία– κέντρα ως η «ανώτερη ερμηνεία» της ανθρώπινης ψυχολογίας. Και έτσι, από τότε, ο σημερινός άνθρωπος πείθεται ότι δεν έχει ταυτότητα, ότι είναι ένα «κοσμικό ατύχημα». Αυτή η «φιλοσοφική» στάση, τον οδηγεί πολύ συχνά στην απογοήτευση και στην αυτοκαταστροφή… Αργότερα, όταν οι ερευνητές της ανθρώπινης ψυχής άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι η θεωρία τής tabula rasa είναι τελικά ύποπτη και στην ουσία είναι απλά μια πολιτική προπαγάνδα, άρχισαν να την ονομάζουν –υποτιμητικά– «Τυπικό Μοντέλο των Κοινωνικών Επιστημών» (Standard Social Science Model) και να απομακρύνονται από αυτήν. Εξάλλου, όλες οι επιστημονικές ανακαλύψεις έδειχναν ότι δεν ίσχυε. Όμως ο ερχομός του Ναζισμού και των φασιστικών πολιτικών συστημάτων μετέτρεψε την υπόνοια της ύπαρξης μιας «γενετικής μνήμης» σε εφιάλτη, και έτσι οι περισσότεροι επιστήμονες προτίμησαν να αποσιωπήσουν το όλο θέμα. (Σκέφτεστε τι θα γινόταν αν ο Δυτικός κόσμος αποδεχόταν τη δεκαετία τού 1930 την ύπαρξη της γενετικής μνήμης;) Όμως η αλήθεια δεν κοιτάζει τις κοινωνικές αναγκαιότητες και αργά ή γρήγορα βγαίνει στην επιφάνεια. Ακόμη και οι πιο σκληροπυρηνικοί ακόλουθοι του Φρόιντ άρχισαν να παρατηρούν ότι στο «άγραφο χαρτί» της ανθρώπινης ψυχής ήταν γραμμένες και πολλές άλλες… σημειώσεις, πολύ σημαντικές για να μπορέσουν να τις αρνηθούν και να τις αποσιωπήσουν. Το 1904, ο Γερμανός βιολόγος Ρίχαρντ Σέμον έγραψε για την ιδέα του «εγγράμματος» (engram) το οποίο αναφερόταν σε ίχνη μνήμης που περιέχονται σε κάθε ζωντανή ύλη και τα οποία μπορούν να «ανασυρθούν». (Αυτή την ιδέα «δανείστηκε» αργότερα ο Ρον Χάμπαρντ, ο αμφιλεγόμενος ιδρυτής της Σαϊντολογίας, και την έκανε κεντρική ιδέα στις θεωρίες του που έχουν προκαλέσει αμέτρητες διαμάχες τα τελευταία χρόνια.) Ο διασημότερος μαθητής τού Φρόιντ, ο Καρλ Γιουνγκ, ήρθε σύντομα σε σύγκρουση με τον δάσκαλό του. Ο Γιουνγκ παρατήρησε ότι σε κάθε ανθρώπινη ομάδα υπάρχουν ψυχολογικά μοτίβα που είναι κοινά σε όλους. Αυτά ο Γιουνγκ τα ονόμασε «αρχέτυπα» και τα όρισε ως κομμάτια της «φυλογενετικής κληρονομιάς» του κάθε ανθρώπου, απέφυγε όμως να αναλύσει πώς μεταδίδονται από τον έναν άνθρωπο στον άλλον. Επειδή οι εκφράσεις «φυλογενετική κληρονομιά», «φυλετική μνήμη» κλπ, θύμιζαν πολύ τις ιδέες των Ναζί και των διαφόρων φασιστοειδών που είχαν αρχίσει από τις αρχές του αιώνα να στοιχειώνουν την Ευρώπη, ο Γιουνγκ προτίμησε τελικά τον όρο «συλλογικό ασυνείδητο». Μαζί του, η επιστημονική κοινότητα αποφάσισε να κρατήσει κι αυτή το στόμα της κλειστό και προτίμησε να συνεχίσει να δηλώνει ότι η μόνη «επιστημονική αλήθεια» ήταν η θεωρία τής tabula rasa…”
“«ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΕΙΝΑΙ ΓΡΑΜΜΕΝΑ ΣΤΟ DNA»;”
“Mετά τον πόλεμο και τη συντριβή, ευτυχώς, των φασιστικών καθεστώτων, οι ανακαλύψεις για τη «γενετική κληρονομιά» δεν μπορούσαν να κρατηθούν κι άλλο στο σκοτάδι και έπρεπε να αρχίσουν να βγαίνουν στο φως. Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο, κατά τη γνώμη μου, που το DNA ανακαλύφθηκε μόνο μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1953… Με την ανακάλυψη του DNA άρχισαν όλοι να μιλούν για την περίφημη «γενετική προδιάθεση». Σήμερα, σχεδόν καθημερινά ακούμε ανακοινώσεις όπως: «Βρέθηκε το γονίδιο που προκαλεί τη διάθεση να λέμε ψέματα» (Dr. Adrian Raine, University of Southern California) ή «Βρέθηκε το γονίδιο που μας κάνει εργατικούς ή τεμπέληδες» (Dr. Bouchard, Pennington Biomedical Research Centre) κ.ο.κ. Όπως καταλαβαίνετε, η θεωρία του άγραφου χαρτιού πήγε περίπατο. Οι περισσότεροι βιολόγοι πιστεύουν πλέον ότι ο άνθρωπος γεννιέται «προγραμματισμένος» από το DNA. Όμως οι ηθικοί περιορισμοί του 2ου Π. Πολέμου ισχύουν ακόμη, έτσι είμαστε αναγκασμένοι να υποστηρίζουμε, για το ευρύ κοινό τουλάχιστον, ότι ο άνθρωπος γεννιέται χωρίς γενετικές μνήμες… Όμως για τους λίγους που μπορούν να τις αποκωδικοποιήσουν, οι σύγχρονες μελέτες λένε παράξενα πράγματα, τα οποία ξεφεύγουν και από τα όρια του «γενετικού προγραμματισμού» που περιέχεται στο DNA: Οι διάσημοι και πολυβραβευμένοι εξελικτικοί βιολόγοι Τζον Τούμπι και Λήδα Κοσμίδη, γράφουν στο βιβλίο τους Ο Προσαρμοσμένος Νους:”
“«Τα αποτελέσματα της Ψυχολογίας, της μελέτης της αντίληψης, της εξελικτικής Βιολογίας, της τεχνητής νοημοσύνης, της Φιλοσοφίας και της Γλωσσολογίας, συγκλίνουν στο ίδιο συμπέρασμα: Μια ψυχολογική αρχιτεκτονική που αποτελείται από ισοδύναμους, γενικούς, ανεξάρτητους περιεχομένου ή χωρίς περιεχόμενο μηχανισμούς, δεν θα μπορούσε να εκτελέσει με επιτυχία τις λειτουργίες που ο ανθρώπινος νους ολοφάνερα μπορεί να εκτελέσει…» (John Tooby και Leda Cosmides, The Adapted Mind, Oxford University Press, 1992).”
“Αν χρειάζεστε μετάφραση, ρωτήστε τον βιολόγο της γειτονιάς σας, τον ίδιο που θα σας αρνηθεί ότι υπάρχει κυτταρική ή γενετική μνήμη, να σας εξηγήσει για ποιο πράγμα μιλάει αυτή η παράγραφος…”
“Η ψηφιακή πληροφορία μπορεί να γραφτεί σε μοριακό επίπεδο… Τα μόρια της πληροφορίας δεν είναι νεκρή ύλη, αλλά παρουσιάζουν δυνατότητα ζωής, που αλλού εκφράζεται με τη μορφή του ιού…
William S. Burroughs, Nova Express”
“Σήμερα, λοιπόν, ζούμε σε έναν παραλογισμό. Οφείλουμε να πιστεύουμε στη θεωρία του άγραφου χαρτιού, οφείλουμε όμως ταυτόχρονα να πιστεύουμε ότι το DNA μας περιέχει σχεδόν τα πάντα για εμάς: το σχήμα του προσώπου μας, τη συμπεριφορά μας, το ύψος μας, το πάχος μας, τις ικανότητές μας, τις διαθέσεις μας, τα ταλέντα μας. Από τότε που ανακαλύφθηκε, το DNA διαφημίζεται συνεχώς ότι περιγράφει το «πρότυπο» της μορφής και της προσωπικότητας του ανθρώπου, και ότι μονάχα μικρές αποκλίσεις μπορούν να γίνουν από αυτό το πρότυπο στη διάρκεια της ανάπτυξής μας. Φτάσαμε έτσι στο σημείο να πιστεύουμε ότι αν κλωνοποιηθεί ένας άνθρωπος, αν δηλαδή αναπαραγάγουμε από την αρχή ένα ανθρώπινο σώμα χρησιμοποιώντας το ίδιο DNA, θα φτιάξουμε έναν πανομοιότυπο άνθρωπο, ακριβώς τον αρχικό άνθρωπο εις διπλούν. Όμως, ένα πρόσφατο πείραμα διέψευσε αυτή την ιδέα. Τον Φεβρουάριο του 2002, κάποιοι γενετιστές (A&M University, Τέξας) κλωνοποίησαν μια γάτα (τη Rainbow), ο κλώνος της οποίας (η γάτα με το αστείο όνομα Carbon-Copy ή CC) όχι μόνο δεν μοιάζει με την πρωτότυπη γάτα, αλλά έχει και …διαφορετικό χρώμα τριχώματος. Φυσικά, οι βιολόγοι έσπευσαν να δικαιολογήσουν το αποτέλεσμα, λέγοντας ότι το περιβάλλον επηρεάζει την ανάπτυξη και τη διαμόρφωση του οργανισμού περισσότερο από το DNA. «Άρα», καταλήγουν φάσκοντας και αντιφάσκοντας, «ναι μεν το DNA ορίζει ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά του οργανισμού, αλλά δεν τα καθορίζει κιόλας». Από εκεί και πέρα, αρνούνται κατηγορηματικά ότι υπάρχει κάποιο άλλο «αρχείο» μέσα στα κύτταρά μας που να περιέχει πληροφορίες για εμάς. Ό,τι είναι καταγεγραμμένο είναι καταγεγραμμένο μέσα στο DNA, λένε και βάζουν τελεία. Κι όμως, στη Φύση υπάρχει μια περίπτωση κλωνοποίησης που ανατρέπει το προηγούμενο συμπέρασμα. Υπάρχουν δίδυμοι, οι λεγόμενοι «μονοζυγωτικοί» που προέρχονται από το ίδιο αρχικό κύτταρο, που ακόμη κι αν μεγαλώνουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, τις περισσότερες φορές παραμένουν επί πολλά έτη ίδιοι και σχεδόν απαράλλαχτοι στα σωματικά τους χαρακτηριστικά, κάτι που γίνεται ιδιαίτερα φανερό ειδικά αν τους ντύσεις με τα ίδια ρούχα και το ίδιο χτένισμα. Τι συμβαίνει λοιπόν; Είναι τελικά –ή δεν είναι– το DNA ο «χάρτης» που περιγράφει την ανάπτυξη και την εξέλιξη του οργανισμού; Γιατί στη μια περίπτωση οι δύο γάτες, που έχουν το ίδιο DNA και μεγάλωσαν σε εργαστήριο βγαίνουν διαφορετικές, ενώ στην άλλη, σε τυχαία και ανεξέλεγκτα περιβάλλοντα, οι δίδυμοι βγαίνουν πανομοιότυποι; Η απάντηση κρύβεται μάλλον στη μόνη βασική διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στα δύο πειράματα. Οι δίδυμοι παρήχθησαν από το ίδιο αρχικό κύτταρο, που διασπάστηκε κάποια στιγμή σε δύο παρόμοια αλλά ξεχωριστά κύτταρα, τα οποία με τη σειρά τους αναπτύχθηκαν σε δύο ξεχωριστά όντα. Οι γάτες παρήχθησαν από διαφορετικά κύτταρα και μόνο το DNA ήταν όμοιο και στις δύο. Αυτό αναγκαστικά οδηγεί στην υπόθεση ότι στο κύτταρο πρέπει να υπάρχουν κι άλλες ουσίες που περιέχουν γενετικές πληροφορίες (πρωτεΐνες; RNA; αμινοξέα;). Ίσως αυτές οι ουσίες να μη βρίσκονται μέσα στο κύτταρο, αλλά γύρω του. Ίσως στο αμνιακό υγρό της μάνας, ίσως στις αρχικές πρωτεΐνες που περικύκλωσαν και δημιούργησαν το αρχικό κύτταρο, ίσως ποιος ξέρει πού αλλού, να κρύβονται κι άλλες πληροφορίες, κι άλλες γενετικές μνήμες… Οι παρατηρήσεις μάς οδηγούν να αποδεχτούμε ότι υπάρχει και κάτι άλλο μέσα στο κύτταρο που «καταγράφει» πληροφορίες, κάτι πέρα από το DNA. Το DNA εξάλλου δεν θα μπορούσε να κρύψει πάρα πολλές πληροφορίες μέσα του. Έχει μονάχα 30.000 γονίδια και η περιγραφή της δομής του χωράει άνετα σε μια παλιά δισκέτα υπολογιστή, οπότε είναι δύσκολο να δεχτούμε ότι θα μπορούσε να περιέχει όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται για να κατασκευαστεί ένας ζωντανός οργανισμός. (Παραδόξως, το ρύζι, το φυτό, έχει πάνω από 60.000 γονίδια, διπλάσια από τον άνθρωπο. Τι μυστικά κρύβει άραγε η γενετική του δομή, για να απαιτούνται τόσα πολλά γονίδια;)”
“Οι έρευνες έχουν καταγράψει διάφορα παράξενα φαινόμενα, που δεν εξηγούνται αλλιώς, παρά μόνο αν δεχτούμε ότι υπάρχει ένα είδος μνήμης στα κύτταρα των ζωντανών οργανισμών στην οποία καταγράφονται επίκτητα χαρακτηριστικά. Σε ένα διάσημο πλέον πείραμα, οι βιολόγοι εκπαίδευσαν κάποια σκουλήκια να αντιδρούν όταν πέσει φως πάνω τους: Τους έκαναν ηλεκτροσόκ κάθε φορά που άναβε το φως. Έτσι, υπακούοντας στα επίκτητα «παβλοφιανά» αντανακλαστικά, όταν έπεφτε φως επάνω τους τα σκουλήκια αντιδρούσαν και τυλίγονταν γύρω από τον εαυτό τους. Μετά, οι πειραματιστές εκμεταλλεύτηκαν την ικανότητα των σκουληκιών να αναπαράγουν κάποιο κομμάτι τους που έχει κοπεί. Έκοψαν λοιπόν τα σκουλήκια στη μέση, αφαιρώντας το κομμάτι όπου βρίσκεται ο εγκέφαλος. Στα ακέφαλα σκουλήκια «φύτρωσε» μετά από μερικές μέρες ένας καινούργιος εγκέφαλος. Το επίκτητο ανακλαστικό όμως συνεχίστηκε όταν άναβε το φως, κι ας ήταν ο εγκέφαλος καινούριος και κανονικά δεν έπρεπε να γνωρίζει τίποτε για το ηλεκτροσόκ. Πού κρυβόταν η μνήμη, αφού σύμφωνα με την κατεστημένη άποψη οι εμπειρίες και οι γνώσεις όλων των ζώων καταγράφονται μονάχα στον εγκέφαλο και όχι στα κύτταρα; Ένα άλλο μυστήριο που προβληματίζει τους βιολόγους είναι τα «ένστικτα». Γιατί το νεογέννητο ποντίκι γνωρίζει ότι μια γάτα είναι εχθρική απέναντί του και τρέχει να κρυφτεί, μόλις τη δει; Η θεωρία της εξέλιξης προσπαθεί να το εξηγήσει λέγοντας ότι μόνο τα ποντίκια που έχουν γενετική προδιάθεση να απομακρύνονται από τις γάτες επιβίωσαν στους αιώνες, αφού αυτά τα δύο πλάσματα ζούσαν σε κοινούς χώρους και τα θαρραλέα ποντίκια πολύ απλά, δεν επιβίωσαν για να αναπαραχθούν. Όμως αν βάλεις ένα νεογέννητο κοτόπουλο δίπλα σε ένα γεράκι, καταλαβαίνει κι εκείνο τον κίνδυνο και πανικοβάλλεται. Τα κοτόπουλα όμως δεν ζούσαν σε κοινούς χώρους με τα γεράκια, ούτε το κοτόπουλο μπορεί να γλιτώσει από το γεράκι, όσο κι αν προσπαθήσει. Πώς λοιπόν μεταφέρθηκε η πληροφορία στο νεογέννητο κοτόπουλο ότι το γεράκι είναι κάτι εχθρικό; Ο Καρλ Γιουνγκ αναφέρει ένα αινιγματικό περιστατικό, το οποίο υπονοεί την ύπαρξη γενετικής μνήμης, αυτή τη φορά στον άνθρωπο. Ένας ψυχασθενής έβλεπε ότι ο Ήλιος έχει φαλλό (πέος). Πίστευε επίσης ότι μπορούσε να μετακινήσει τον φαλλό και μπορούσε έτσι να ελέγχει τον άνεμο. Αρχικά ο Γιουνγκ αντιμετώπισε την όλη ιστορία ως μια απλή παραδοξότητα ενός άρρωστου μυαλού. Διαβάζοντας όμως τους αρχαίους μύθους ανακάλυψε κάποια στιγμή ότι υπήρχε ένας μύθος του Μιθραϊδισμού που περιέγραφε ακριβώς την ίδια «αυταπάτη», σχετικά με τον φαλλό του Ήλιου και τον έλεγχο του ανέμου. Ο Γιουνγκ θεώρησε φυσικά ότι ο ψυχασθενής γνώριζε τον μύθο, αλλά αποφάσισε να το επιβεβαιώσει. Έτσι μίλησε με τον ψυχασθενή και μελέτησε προσεκτικά το κοινωνικό υπόβαθρό του. Διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε καμία περίπτωση ο ασθενής να έχει διαβάσει ή να έχει ακούσει τον μύθο. Έτσι ο Γιουνγκ άρχισε να σχηματίζει τη θεωρία, στηριζόμενος βέβαια και στις ιδέες του Πλάτωνα, ότι κάποιες ιδέες (τα αρχέτυπα για τα οποία μιλήσαμε πριν) είναι «ενσωματωμένες» στην ανθρώπινη ψυχή. Αυτό το μυστηριώδες κοινό «αρχείο» ο Γιουνγκ το ονόμασε «συλλογικό ασυνείδητο»… Οι παραδόσεις και η λαϊκή σοφία όλων των λαών του πλανήτη περιγράφουν κι αυτές κάποιου είδους μετάδοσης γενετικής μνήμης. Στην Ελλάδα, ο λαός χρησιμοποιεί εκφράσεις όπως «το αίμα νερό δεν γίνεται», «μιλάει το αίμα μέσα του», ενώ πολλές λαϊκές ιστορίες αναφέρονται σε συγγενείς που έχουν χαθεί και ξαναβρίσκονται μετά από δεκαετίες, αδέλφια που χωρίζονται αλλά ξαναενώνονται μετά από καιρό. Σε όλες αυτές τις ιστορίες εμφανίζεται συνήθως ως στοιχείο της πλοκής μια μυστηριώδης «έλξη» ανάμεσα στα άτομα, που συνήθως παρεξηγείται ως ερωτική. Ακόμη και ο κλασικός Οιδίποδας πέφτει θύμα αυτής της μυστηριακής «έλξης» και νυμφεύεται χωρίς να το ξέρει τη μητέρα του. Αυτές οι ιστορίες είναι συνηθισμένα «κλισέ» στις τηλεοπτικές σαπουνόπερες και στα λαϊκά μυθιστορήματα. Είναι εύκολο να τις απορρίψουμε ως φτηνές και εύκολες μυθοπλασίες που απευθύνονται σε άτομα χαμηλής νοημοσύνης, πρέπει όμως να προβληματιστούμε περισσότερο γι’ αυτές. Ίσως επαναλαμβάνονται συχνά, ακριβώς γιατί μιλούν στην ψυχή των απλών ανθρώπων περιγράφοντας μια βαθύτερη αλήθεια που υποσυνείδητα όλοι μας γνωρίζουμε και αποδεχόμαστε. Ίσως για αυτό και οι πιο εξελιγμένες και πρωτότυπες ιστορίες, που δεν έχουν όμως «αρχετυπικό» περιεχόμενο, να αφήνουν αδιάφορους τους απλούς ανθρώπους: γιατί δεν περιέχουν αναφορές στην Ιστορία που είναι γραμμένη βαθιά μέσα στα κύτταρά τους…”
“ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΧΡΟΝΟΜΗΧΑΝΗ”
“Η ύπαρξη της γενετικής μνήμης θα επιβεβαίωνε αρκετές ιδέες της απόκρυφης παράδοσης, αφού αυτές θα μπορούσαν να αποδοθούν στη γενετική μνήμη. Π.χ., ο θεοσοφικός μυστικισμός μιλάει για τα «ακασικά αρχεία», τα οποία υποτίθεται ότι είναι άφθαρτα αποτυπώματα στο «αστρικό πεδίο» όλων των γεγονότων που έχουν συμβεί στο παρελθόν. Ο άνθρωπος που αποκτά πρόσβαση σ’ αυτά τα αρχεία μπορεί να γνωρίσει τα πάντα, αφού τα πάντα καταγράφονται σε αυτά. Πολλοί «διδάσκαλοι» τα τελευταία 150 χρόνια έχουν μάλιστα ισχυριστεί ότι μπορούσαν να δούνε τα ακασικά αρχεία και πολλές διδασκαλίες της απόκρυφης παράδοσης ισχυρίζονται ότι έχουν τις ρίζες τους σε αρχαίες γνώσεις που είναι καταγεγραμμένες εκεί. Αν πράγματι οι εμπειρίες μας αποθηκεύονται στα κύτταρά μας, τότε αυτό σημαίνει ότι μέσα μου βρίσκονται αναμνήσεις από μάχες και πόλεμους όλων των ιστορικών περιόδων, αμέτρητες σκέψεις και ιδέες, μνήμες θανάτων και τραγικών γεγονότων, αλλά και άπειρες στιγμές χαράς, έρωτα, απόλαυσης. Μέσα μου υπάρχουν σκέψεις και εμπειρίες του πατέρα μου, του παππού μου, των προγιαγιάδων μου που έζησαν πριν από αιώνες, αλλά και εμπειρίες που τα κύτταρά μου γνώρισαν πολύ πριν υπάρξει ο άνθρωπος. Μέσα μου υπάρχουν οι εμπειρίες εκείνου του ψαριού που βγήκε από τη θάλασσα και βάδισε για πρώτη φορά στη στεριά, του πιθήκου που βάδισε στις πρωτόγονες ζούγκλες της Παγγαίας πολύ πριν χωριστούν οι σημερινοί ήπειροι, του πρώτου ανθρώπου που διώχτηκε από την πιθηκοειδή φυλή του γιατί μεταλλάχτηκε και δεν έμοιαζε πια με τους γονείς του. Ίσως μέσα στα κύτταρά μου να βρίσκεται καταγραμμένη εκείνη η στιγμή που οι Θεοί κατέβηκαν από τα Άστρα και αποφάσισαν να εμφυσήσουν τη θεϊκή τους υπόσταση στα πλάσματα αυτού του πλανήτη. Ίσως να βρίσκεται η εικόνα της αρχαίας Ατλαντίδας, την οποία είδε από μακριά κάποιος πρόγονός μου. Ίσως μέσα στα κύτταρά μου να έχει γραφτεί η φωνή του Σωκράτη, η λάμψη από το σπαθί του Αλέξανδρου όταν σήμανε την έναρξη της εκστρατείας του στα βάθη της Ασίας, ο τρόμος και η θλίψη της στιγμής όταν έπεσαν τα τείχη της Κωνσταντινούπολης, ο ξεριζωμός από τη Μικρά Ασία, ο ήχος από τα γερμανικά άρβυλα της Βέρμαχτ που παρελαύνει στην Τσιμισκή της Θεσσαλονίκης… Η γενετική μνήμη όμως δεν ισοδυναμεί με παντογνωσία, αν και μοιάζει αρκετά μ’ αυτήν. Υπάρχουν αρκετοί σημαντικοί περιορισμοί στις γνώσεις και στις εμπειρίες που έχουν καταγραφεί μέσω γενετικής μνήμης στα κύτταρά μας. Πρώτα απ’ όλα, η γενετική μνήμη μεταφέρεται από τον γονιό στο παιδί την ώρα της γονιμοποίησης του ωαρίου. Αυτό σημαίνει ότι μεταφέρονται οι εμπειρίες του άνδρα μέχρι τη στιγμή που θα αφήσει τη γυναίκα του έγκυο και όχι οι κατοπινές. Οι εμπειρίες της γυναίκας πιθανότατα μεταφέρονται μέχρι τη στιγμή που θα γεννήσει (αν και υπάρχει η πιθανότητα η γενετική μνήμη να μεταφέρεται και μέσα από τις πρωτεΐνες του γάλακτος, άρα η μάνα μεταφέρει γενετική μνήμη μέχρι το τέλος του θηλασμού). Δεύτερον, δεν έχουμε γενετικές μνήμες από όλα τα ιστορικά γεγονότα, αλλά μόνο από εκείνα στα οποία ήταν παρών κάποιος πρόγονός μας. Οπότε, οι πιθανές κοινές μνήμες μειώνονται όσο αναφερόμαστε σε πρόσφατα γεγονότα και αυξάνονται όσο πηγαίνουμε προς το παρελθόν. Ίσως έτσι εξηγείται και το γεγονός της αρχαιολατρίας, που είναι τόσο έκδηλη αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον πλανήτη. Μέσα από τη λογοτεχνική και διανοητική αναδρομή στο ύστατο παρελθόν, ταξιδεύουμε σε έναν τόπο κοινό και γνώριμο για όλους, και φεύγουμε από τη σημερινή πολυδιάστατη, αλλά αποξενωτική και άρα ακατανόητη πραγματικότητα…”
“ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ ΤΟΥ ΚΟΙΜΙΣΜΕΝΟΥ”
“Με την ύπαρξη της γενετικής μνήμης ίσως εξηγείται και ένα ακόμη παράδοξο φαινόμενο: ο δαιμονισμός, η κατάληψη δηλαδή ενός σώματος από μια άλλη, «ανύπαρκτη» αλλά πλήρως ανεπτυγμένη προσωπικότητα. Στις περισσότερες περιπτώσεις δαιμονισμού ο χαρακτήρας του ατόμου αλλάζει τελείως, σαν να έχει καταλάβει το σώμα ένας άλλος άνθρωπος. Σε πολλές περιπτώσεις το θύμα αρχίζει να μιλάει σε γλώσσες που κανονικά δεν γνωρίζει, και επιδεικνύει άριστη γνώση όχι μόνο της γλώσσας αλλά και των ιστορικών γεγονότων αρχαίων πολιτισμών, τα οποία αποκλείεται να έχει διδαχτεί. Η προσωπικότητα του «δαίμονα» (της προσωπικότητας που καταλαμβάνει το σώμα) συνήθως είναι αποπροσανατολισμένη ως προς τον χρόνο και τον τόπο, νομίζει ότι έρχεται από μια άλλη εποχή και αναφέρεται σε πρόσωπα και πράγματα που δεν υπάρχουν σήμερα. Όσο για τις κατάρες και τις αντιχριστιανικές εκφράσεις που ακούμε στον κινηματογράφο, αυτές στην πραγματικότητα είναι σπάνια φαινόμενα, και εμφανίζονται συνήθως μόνο όταν ο δαιμονισμένος «παρενοχληθεί» έντονα από κάποιον θρησκόληπτο που αποφασίζει να μιμηθεί τη γνωστή ταινία Ο Εξορκιστής. Ο «δαίμονας» αντιδρά όπως αντιδρά ένας άνθρωπος με πολύ επιθετική προσωπικότητα όταν κάποιος προσπαθεί να τον πείσει για κάτι που αυτός δεν δέχεται. Επίσης, στο Ευαγγέλιο του Μάρκου αναφέρεται η περίπτωση του δαιμονισμένου που ονομάζεται «λεγεώνα». Αυτός βασανιζόταν όχι από έναν μόνο «δαίμονα», αλλά από μια «λεγεώνα» από αυτούς, δηλαδή από πάρα πολλούς. Παρόμοιοι δαιμονισμοί έχουν καταγραφεί και πολύ πιο πρόσφατα. Όλα αυτά τα ανεξήγητα φαινόμενα εξηγούνται εύκολα, αν δεχτούμε ότι υπάρχει κυτταρική/γενετική μνήμη, που καταγράφει μνήμες, εμπειρίες και σκέψεις. Οι πολύ ισχυρές προσωπικότητες, που έχουν αφήσει έντονα ίχνη μέσα στη γενετική μνήμη, όταν βρεθούν σε κάποιον απόγονό τους που δεν έχει ισχυρό Εγώ, πολλές φορές «ξυπνούν» και αντικαθιστούν τη μνήμη και ολόκληρα κομμάτια του χαρακτήρα του (είναι γεγονός ότι ο δαιμονισμός συνήθως εμφανίζεται σε ανθρώπους με ανίσχυρη ή προβληματική προσωπικότητα). Κάτι ανάλογο συμβαίνει στο βουντού, στο οποίο όμως ο «δαιμονισμένος» κάνει μια τελετουργία και καταναλώνει ψυχεδελικές ουσίες με σκοπό να «καλέσει» μέσα του μια «θεότητα». Κι αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί εύκολα με τη γενετική μνήμη. Ίσως η «θεότητα» να πρόκειται για μια «συλλογική μνήμη» που έχει παραχθεί από τις τελετουργικές πρακτικές τού βουντού και την αποθήκευσή τους στη γενετική μνήμη εδώ και χιλιετίες. Με άλλα λόγια, οι πιστοί κατασκευάζουν τη θεότητα προσθέτοντας ο καθένας το λιθαράκι της δικής του προσωπικότητας και γνώσης, η οποία μεταδίδεται αργότερα στους απογόνους τους. Ίσως για αυτό ένας λευκός να μην μπορεί να «νιώσει» τη μαγεία τού βουντού –δεν υπάρχουν μέσα του οι γενετικές μνήμες που είναι απαραίτητες για αυτό–νιώθει όμως ανάλογα τη«μαγεία» ενός αρχαίου ναού ή μιας αρχαίας ελληνικής τελετουργίας… Ο δαιμονισμός αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζεται ως κάτι κακό. Ίσως όμως η ύπαρξή του να αποκαλύπτει μια κρυφή δυνατότητα του ανθρώπου που ακόμη δεν έχουμε μάθει να χρησιμοποιούμε σωστά. Ίσως είναι δυνατόν να ξυπνήσουμε ελεγχόμενα μέσα μας τις αναμνήσεις μιας ολόκληρης στρατιάς προγόνων μας και να χρησιμοποιήσουμε τις γνώσεις, τις εμπειρίες και το ψυχικό σθένος τους. Ίσως αυτό προσπαθούν να πετύχουν οι πολεμιστές όλων των λαών, οι οποίοι καλούν πριν τη μάχη τα πνεύματα των προγόνων τους για να τους «εμ-ψυχώσουν»… Ίσως έτσι να εξηγούνται και οι απίστευτες διανοητικές δυνατότητες που παρουσιάζουν μερικά αυτιστικά άτομα. Αυτά δεν έχουν πλήρως ανεπτυγμένες προσωπικότητες, αλλά επιδεικνύουν τρομερή γνώση και ικανότητα σε περίπλοκα διανοητικά προβλήματα, όπως των Μαθηματικών. Κάποια από αυτά τα άτομα έχουν τρομερό ταλέντο στη μουσική και στην άμεση εκτέλεση περίπλοκων μουσικών κομματιών, που απαιτούν χρόνια προετοιμασίας για να παιχτούν. Από πού γνώριζαν τις τεχνικές που απαιτούνται, χωρίς να τις έχουν διδαχθεί και χωρίς να πειραματιστούν ποτέ μ’ αυτές; Ίσως η γενετική μνήμη είναι πιο εύκολο να εκφραστεί μέσα στα αυτιστικά άτομα, αφού δεν υπάρχει μια ισχυρή εγωιστική προσωπικότητα για να την παρεμποδίσει… Ο μεγάλος συγγραφέας της επιστημονικής φαντασίας Φρανκ Χέρμπερτ, ο οποίος έχει περάσει στην Ιστορία για το καταπληκτικό έπος του Dune, περιγράφει και αναλύει τις τεχνικές μιας ομάδας γυναικών που έχουν καταφέρει να ξυπνήσουν και να ελέγξουν τη γενετική μνήμη. Αυτή η ομάδα, οι Bene Gesserit (ο ήχος του ονόματος παραπέμπει σε κάτι εβραϊκό –ben, διδάσκαλος– αλλά και σε μια χριστιανική σέκτα: Jesuit, Ιησουΐτης), αποκτούν τεράστια πολιτική δύναμη και εξουσία ακριβώς γιατί αποτελούνται από άτομα τεράστιας ψυχικής δύναμης και γνώσης. Η γνώση και η δύναμη είναι προϊόντα της χρήσης της γενετικής μνήμης. Οι Bene Gesserit μιλούν μάλιστα για το «έκτρωμα» (abomination) το οποίο είναι ένα άτομο που επειδή δεν χειρίζεται σωστά τη γενετική μνήμη του, χάνει τη δική του προσωπικότητα και «δαιμονίζεται» από κάποιον ισχυρό πρόγονό του. Σύμφωνα με τις Gesserit, τα εκτρώματα πρέπει να θανατώνονται επιτόπου… Ο Χέρμπερτ βέβαια γράφει ένα μυθιστόρημα, αλλά έχει αντλήσει αυτές τις ιδέες από τον μυστικισμό των Σούφι, μια από τις αγαπημένες του πηγές έμπνευσης. Ο μεγάλος μυστικιστής των Σούφι, Ρουμί, γράφει σχετικά σε ένα ποίημα του:”
“«Ο εσωτερικός κόσμος μιας ανθρώπινης ύπαρξης είναι μια ζούγκλα. Κάποιες φορές οι λύκοι κυβερνάνε, άλλες φορές τα αγριογούρουνα. Πρόσεχε όταν αναπνέεις… Η συνείδηση πηγαίνει σε έναν σκύλο, και μετά ο σκύλος γίνεται ο βοσκός, ή ο κυνηγός. Στη σπηλιά των εφτά κοιμωμένων, ακόμη και οι σκύλοι ήταν κάποτε αναζητητές. Κάθε στιγμή ένα νέο είδος ανεβαίνει στο στήθος σου, τώρα ένας δαίμονας, τώρα ένας άγγελος, τώρα ένα άγριο ζώο. Μέσα στην απίθανη αυτή ζούγκλα, υπάρχουν κι εκείνοι που μπορούν να σε απορροφήσουν. Αν πρέπει να παραφυλάξεις και να κλέψεις, κλέψε από αυτούς»…”
“Η Κλαιρ Σύλβια, μια γυναίκα που έκανε μεταμόσχευση καρδιάς το 1988, παρατήρησε μετά την εγχείρηση σημαντικές διαφορές στη συμπεριφορά της. Στο μυαλό τής έρχονταν αναμνήσεις και σκέψεις που δεν ήταν δικές της. Άρχισε να αναπτύσσει ενδιαφέροντα και εμμονές που προηγουμένως δεν είχε. Τα ερωτηματικά την οδήγησαν να ψάξει την ταυτότητα του δότη της καρδιάς, ενός 18χρονου που πέθανε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Γρήγορα διαπίστωσε ότι οι παράξενες μνήμες της ταίριαζαν απόλυτα με τη ζωή του νεαρού. Αυτό το περιστατικό, όπως και πολλά άλλα παρόμοια που έχουν καταγραφεί, μελέτησε ο ψυχολόγος Πολ Πίρσαλ, που έγραψε το 1997 το βιβλίο The Heart’s Code που έγινε best-seller και υποστηρίζει από τότε την πραγματικότητα της κυτταρικής μνήμης. Μελέτες που έγιναν από άλλους, κατέγραψαν πάνω από 74(!) περιστατικά μεταμοσχεύσεων οργάνων, στα οποία οι ασθενείς περιέγραψαν ότι ένιωθαν να κατέχουν μνήμες και γνώσεις των δοτών. Πώς μεταδόθηκαν οι μνήμες, αφού σύμφωνα με τη Βιολογία, δεν αποθηκεύονται πουθενά αλλού πέρα από τον εγκέφαλο;”
Το είδαμε ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου