01 Ιουλίου 2013

Κύπρος


Κύπρος

Κυπριακή Δημοκρατία
Kıbrıs Cumhuriyeti
ΣημαίαΕθνόσημο
Σημαία της ΚύπρουΕθνόσημο της Κύπρου
Εθνικό σύνθημα: (Δεν αναφέρεται επίσημα στο σύνταγμα)
Εθνικός ύμνος:
ΜΕΝΟΥ
0:00
Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν (ελληνικά)
 
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Η θέση της Κύπρου (σκούρο πράσινο)
στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ανοιχτό πράσινο)
 
Πρωτεύουσα
(και μεγαλύτερη πόλη)
 • Συντεταγμένες		Λευκωσία

35°10′N 33°22′E
Επίσημες γλώσσεςΕλληνικά, Τουρκικά[1]
ΠολίτευμαΠροεδρική Δημοκρατία
Νίκος Αναστασιάδης
Γιαννάκης Ομήρου
Έκταση
 • Σύνολο
 • % Νερό
Ακτογραμμή
9.251 km2 (167η)
Αμελητέο
648 km
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2012
 • Απογραφή 2011
 • Πυκνότητα
1.000.000[2] (157η)
838.897[3] 
86,6 κατ./km² (110η)
Α.Ε.Π. (PPP)
 • Ολικό (2009)
 • Κατά κεφαλή
22,960 δισ. $[4] (111η) 
29.898 $[4] (27η)
Α.Ε.Π. (Ονομαστικό)
 • Ολικό (2009)
 • Κατά κεφαλή
23,221 δισ. $[4] (91η) 
30.239 $[4] (27η)
ΔΑΑ (2013)Red Arrow Down.svg 0,848 (31η) – πολύ υψηλή
ΝόμισμαΕυρώ1 (€)
Ζώνη ώρας
 • Θερινή ώρα		EET (UTC +2)
(UTC +3)
Internet TLD.cy και .eu (ως χώρα μέλος της ΕΕ)
+357
1 Πριν το ευρώ η λίρα Κύπρου.

Η Κύπρος, επίσημα Κυπριακή Δημοκρατία είναι ανεξάρτητη νησιωτική χώρατης ανατολικής Μεσογείου. Συνορεύει θαλάσσια με την Ελλάδα, την Τουρκία, την Συρία, τον Λίβανο,το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Η βόρεια πλευρά της βρίσκεται υπο κατοχή απο τη Τουρκία απο το 1974. Το 1983, κατα παράβαση του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, η Τουρκία προέβη στην ανακύρηξη της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ) Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου η οποία μέχρι σήμερα αναγνωρίζεται μόνο απο τη Τουρκία.

Πίνακας περιεχομένων

  [Απόκρυψη] 

Γενικά[Επεξεργασία]

Βρίσκεται ανατολικά της Ελλάδας (Καστελόριζο), νότια της Τουρκίας και δυτικά της Συρίας. Είναι το τρίτο μεγαλύτερο σε έκταση νησί της Μεσογείου μετά τηΣικελία και τη Σαρδηνία. Γεωγραφικά η Κύπρος μπορεί να θεωρηθεί ότι ανήκει στην Νοτιοανατολική Ευρώπη ή στην Νοτιοδυτική Ασία. Ωστόσο, επειδή ιστορικά, πολιτιστικά και οικονομικά η Κύπρος έχει δεσμούς με την Ευρώπη και ιδιαίτερα με την Ελλάδα , θεωρείται μέρος μόνο της Δύσης και της Ευρώπης. Είναι σήμερα το νοτιοανατολικό άκρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και της Ευρώπηςολόκληρης.
Οι κάτοικοι της Κύπρου εντάσσονται — με βάση την καταγωγή, τη γλώσσα, την πολιτιστική παράδοση και το θρήσκευμα — σε μία από τις δύο κοινότητες που προνοούνται από το Άρθρο 2 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, είτε την Ελληνική είτε την Τουρκική[5]. Η πλειονότητα των κατοίκων σήμερα, περιλαμβανομένων των τριών αναγνωρισμένων θρησκευτικών ομάδων τωνΜαρωνιτών, των Αρμενίων και των Λατίνων (Καθολικών), ανήκει κατά 78% στην Ελληνική κοινότητα[6]. Στην Κύπρο διαμένει επίσης μεγάλος αριθμός ξένων υπηκόων, οι οποίοι στα τέλη του 2011 συνιστούσαν το 21,4% του πληθυσμού.
Ως αποτέλεσμα της εισβολής που διέπραξε η Τουρκία στην Κύπρο το 1974 και της συνεχιζόμενης παράνομης κατοχής του βόρειου τμήματος του νησιού, 200.000 Έλληνες Κύπριοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να καταφύγουν ως πρόσφυγες στα νότια του νησιού. Παράλληλα, οι Τούρκοι κύπριοι καθώς και μεγάλος αριθμός εποίκων μεταφέρθηκαν στον κατεχόμενο από την Τουρκία βορρά, ο οποίος και ανακηρύχθηκε τελικά μονομερώς ως ανεξάρτητο κράτος το 1983, με την ονομασία "Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου". Η ΤΔΒΚ δεν έχει αναγνωριστεί ως ανεξάρτητη από κανένα κράτος - μέλος του ΟΗΕ πλην της Τουρκίας. O πληθυσμός στις περιοχές της Κύπρου υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας ανερχόταν στο τέλος του 2011 στους 838.897 κατοίκους, μεγάλο μέρος των οποίων (21,4%) αποτελούν ξένοι υπήκοοι[7].

Όνομα[Επεξεργασία]

Το όνομα Κύπρος φέρεται να επικράτησε από τους Έλληνες από την εποχή του Ομήρου, από τους οποίους και μεταδόθηκε στη συνέχεια σε όλους τους παρακείμενους λαούς πλην όμως δεν ήταν ούτε το πρώτο ούτε και το μοναδικό όνομα της νήσου. Ήδη είναι γνωστό ότι στα αιγυπτιακά μνημεία του Τούθμωση Γ΄ (1500 π.Χ.) η Κύπρος φέρεται με το όνομα Asebi ή Jsj. Στο δε ψήφισμα της Κανώπου (238 π.Χ.) αναφέρεται με το όνομα Sbjn, ενώ στους πήλινους πίνακες του Τελ ελ Αμάρνα εμφανίζεται με το όνομα Alasia, μάλιστα σ΄ αυτούς περιλαμβάνονται οκτώ επιστολές, με αριθ. 33-40, του βασιλέως της Αλασίας προς τον βασιλέα της Αιγύπτου Αμένωφη Δ΄ (πιθανώς 1385-1566) γραμμένες όλες σε βαβυλωνο-ασσυριακή γλώσσα.
Τη γνώμη ότι με το όνομα Αλασία φερόταν η Κύπρος ενισχύει και η ευρεθείσα επιγραφή στη νήσο όπου αναφέρει "ΑΠΟΛ(Λ)ΩΝ ΤΩΙ ΑΛΑΣΙΩΤΑΙ" που φέρονταν σε βάθρο ανδριάντα, έργο του Πλυτού, που είχε αφιερώσει ο Αψάσωμος στον θεό "Απόλλωνα τον Αλασώταν". Το όνομα αυτό απαντάται ακόμα και σήμερα ως τοπωνύμια όπως Άλασσος, (αντί του ορθού Άλασσα), Αϊλάσυκα (αντί του ορθού Αγλάσυκα). Υπάρχουν όμως και κάποιοι που αμφισβητούν τα παραπάνω ονόματα ότι αφορούν την Κύπρο, αναζητώντας επ΄ αυτών χώρες στη Βόρεια Συρία.
Επίσης υφίσταται και το όνομα Kittim του εβραϊκού κειμένου που αποδίδεται στην Κύπρο, πλην όμως σε πολλά χωρία αναφέρεται για περιοχή που προσδιορίζεται δυτικότερα, στην Ιταλία ή την Ελλάδα.
Όμως το ελληνικό όνομα Κύπρος απαντάται τόσο στην Ιλιάδα όσο και την Οδύσσεια. Κατά πρώτον απαντάται στο Λ 21 της Ιλιάδας μαζί με την Κινύρα παράδοση. Επίσης στην Οδύσσεια στους στίχους δ.83, θ 363, ρ 442, και 448. Στη δε Ιλιάδα στους στίχους Ε 330, 422, 458, 768 και 873. Επίσης το όνομα Κύπρις φέρεται ως επίθετο της θεάς Αφροδίτης.
Αρχαιότερη επιγραφή που φέρει το όνομα Κύπρος ανάγεται στο 459 π.Χ..
Επίσης πολλά αρχαία προσωπικά ονόματα φέρονται συνδεδεμένα με το όνομα Κύπρος, όπως Αριστόκυπρος, Αριστοκύπρα, Θεμιστοκύπρα, Κυπραγόρας, Κυπρόθεμις, Κυπροκράνης, Ονασίκυπρος, Πασίκυπρος, Στασίκυπρος, Τιμόκυπρος, Φιλόκυπρος κ.ά.

Ετυμολογία Ονόματος[Επεξεργασία]

Η ετυμολογία του ονόματος Κύπρος δεν είναι σίγουρη. Υπάρχουν διάφορες απόψεις. Μία άποψη υποστηρίζει ότι το όνομα προέρχεται από την Ελληνική λέξη για το Μεσογειακό κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens, κυπάρισσος) ή ακόμα και από το Ελληνικό όνομα για το φυτό χέννα (Lawsonia alba), κύπρος. Μία άλλη άποψη είναι ότι η ρίζα του ονόματος είναι από την Ετεοκυπριακή και τη λέξη για το χαλκό. Ο Georges Dossin, για παράδειγμα, εισηγείται ότι οι ρίζες της λέξης βρίσκονται στην λέξη των Σουμερίων για το χαλκό (zubar) ή του μπρούντζου (kubar), από τα μεγάλα αποθέματα χαλκού που υπήρχαν στο νησί.
Οι μεγάλες εξαγωγές χαλκού από την Κύπρο έδωσαν το λατινικό όνομα στο χαλκό μέσα από την φράση aes Cyprium, "μέταλλο της Κύπρου", που αργότερα συντομεύτηκε στο Cuprum.[8] Η Κύπρος είναι επίσης γνωστή σαν το Νησί της Αφροδίτης[9] αφού κατά τηνΕλληνική Μυθολογία η θεά Αφροδίτη, όπως δηλώνει και το όνομά της (=γεννημένη από τον αφρό) γεννήθηκε στο νησί κοντά στην Πέτρα του Ρωμιού στις ακτές της Πάφου. Πουθενά στις αρχαίες πηγές δεν υπάρχει αναφορά για γέννηση της Ιστάρ-Αστάρτης των Φοινίκων στην Κύπρο αντίθετα με την Αφροδίτη των Ελλήνων που μάλιστα φέρει και το προσωνύμιο "Κύπρις".
Ο κάτοικος της Κύπρου αναφέρεται συνήθως ως Κύπριος. Στην κυπριακή διάλεκτο αναφέρεται ως Κυπραίος.

Γεωγραφία[Επεξεργασία]

Χάρτης της Κύπρου.
Κύριο λήμμα: Γεωγραφία της Κύπρου
Η Κύπρος είναι το τρίτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου. Βρίσκεται ανατολικά τηςΡόδου, 215 μίλια, και της Κρήτης, νότια των ακτών της Τουρκίας 37 μίλια, δυτικά των Συριακών ακτών 56 μίλια, και βόρεια των ακτών της Αιγύπτου 190 μίλια.
Πρώτοι που φέρονται να ασχολήθηκαν επισταμένως με την γεωγραφία της Κύπρου ήταν οι αρχαίοι Έλληνες: Στράβων (63 π.Χ.-23 μ.Χ.) και Κλαύδιος Πτολεμαίος (127-151 μ.Χ.), οι οποίοι και είναι οι πρώτοι χαρτογράφοι της Κύπρου.

Μορφολογία εδάφους[Επεξεργασία]

Από μορφολογικής άποψης η Κύπρος υποδιαιρείται στις ακόλουθες μορφολογικές περιφέρειες:
α) Στο ορεινό σύμπλεγμα Τρόοδος που δεσπόζει στο κεντρο-νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού, με ψηλότερη κορυφή τον Όλυμπο (1.953 μ.)
β) Στη βόρεια οροσειρά του Πενταδάκτυλου, με ψηλότερη κορυφή τον Κυπαρισσόβουνο (1.024 μ.)
γ) Στην κεντρική πεδιάδα της Μεσαορίας, που εκτείνεται μεταξύ των δύο προηγουμένων και την οποία διασχίζουν δυο ποταμοί-χείμαρροι, ο Πεδιαίος και ο Γιαλιάς.
δ) Στη λοφώδη περιοχή γύρω από το σύμπλεγμα του Τροόδους και
ε) Στις παράκτιες πεδιάδες και ακτές.
Το νησί αναδύθηκε μετά από σύγκρουση της Ευρασιατικής και Αφρικανικής πλάκας. Έπειτα, στην πορεία των χρόνων διαμόρφωσε το σημερινό γνωστό του σχήμα. Ακόμη, παρόλο που η Κύπρος βρίσκεται κοντά στα παράλια της Μ. Ασίας και της Μέσης Ανατολής ουδέποτε ήταν ενωμένη με κάποια από τις δύο περιοχές.

Χλωρίδα - Πανίδα[Επεξεργασία]

Το 17% της ολικής έκτασης της Κύπρου καλύπτεται από δάση. Η Φυσική βλάστηση της νήσου περιλαμβάνει καταπράσινα δάση, φυλλοβόλα δένδρα, θάμνους και άνθη, περίπου 1800 γηγενή είδη, υποείδη και ποικιλίες από τα οποία τα 140 (7%) είναι ενδημικά.
Στην πανίδα της Κύπρου περιλαμβάνονται 365 είδη πουλιών, από τα οποία τα 115 αναπαράγονται στη νήσο. Δύο είδη και πέντε υποείδη έχουν χαρακτηριστεί ως ενδημικά. Το πλέον όμως ενδιαφέρον της κυπριακής πανίδας είναι το ενδημικό είδος ζώου, το κυπριακόαγρινό, που ανήκει στην οικογένεια των προβάτων και είναι το μοναδικό είδος στον κόσμο.

Ιστορία[Επεξεργασία]

Προϊστορία[Επεξεργασία]

Κύριο λήμμα: Προϊστορία της Κύπρου
Η προϊστορία της Κύπρου αρχίζει με την πρώτη εμφάνιση του ανθρώπου στο νησί κατά τη 10η χιλιετία π.Χ., σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, και τελειώνει με το πέρασμα από τη 2η στην 1η χιλιετία π.Χ. και τις απαρχές των κοινωνικοπολιτικών διεργασιών που θα καταλήξουν στην ίδρυση των κυπριακών βασιλείων της ιστορικής περιόδου. Η Προϊστορία της Κύπρου αρχίζει με την Νεολιθική εποχή σε αντίθεση με τον Ελλαδικό χώρο όπου ανακαλύφθηκαν κατάλοιπα ανθρώπινης παρουσίας ήδη από την Παλαιολιθική εποχή.
Οι πρώτοι Αχαιοί εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο το 1400π.Χ. σε κυπριακά λιμάνια, κυρίως στα νότια και ανατολικά, εκμεταλλευόμενοι τις συνθήκες ειρήνης που επικρατούσαν στην περιοχή. Η Κύπρος όμως εξελληνίστηκε πλήρως μετά τον Τρωικό πόλεμο, με τους Αχαιούς να κατακλύζουν το νησί. Τότε οι ιθαγενείς του νησιού που οι σύγχρονοι μελετητές ονόμασαν Ετεοκύπριους, εξελληνίστηκαν και από τότε το νησί κατοικείται από Έλληνες (Αχαιούς). Ο πληθυσμός των λεγόμενων Ετεοκύπριων ήταν ασήμαντος σε σχέση με αυτό των Αχαιών, ζούσαν στην Αμαθούντα, και εξαφανίστηκε κάθε ίχνος τους το 450π.Χ. [εκκρεμεί παραπομπή]

Ιστορικοί χρόνοι[Επεξεργασία]

Κύριο λήμμα: Ιστορία της Κύπρου
Στην ελληνιστική περίοδο άνθισαν οι τέχνες και έχουμε μαρτυρίες σε αμφορείς και πλάκες με γραφές. Άνθισε, επίσης, και η ελληνική θρησκεία προς τους 12 θεούς του Ολύμπου με ιερά σε όλο το νησί με μεγαλύτερο αυτό της Θεάς Αφροδίτης στην Πάφο (Κούκλια) πλησίον στο τόπο όπου γεννήθηκε (Πέτρα του Ρωμειού). Σ' αυτή την εποχή ο φιλόσοφος Ζήνων ο Κιτιεύς, Κύπριος φυσικά, ίδρυσε την περίφημη σχολή των Στωικών στην Αθήνα.
Ακολουθεί η ρωμαϊκή περίοδος η οποία διήρκεσε από το 58 π.Χ.-330 μ.Χ. Οι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας επισκέφθηκαν την Πάφο όπου κατόρθωσαν να εκχριστιανίσουν το Ρωμαίο Ανθύπατο, Σέργιο Παύλο και έτσι η Κύπρος έγινε το πρώτο νησί που απόκτησε Χριστιανό ηγέτη.
Στη συνέχεια είναι η βυζαντινή περίοδος. Με το διαχωρισμό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η Κύπρος έγινε επαρχία του ανατολικού μέρους δηλαδή του Βυζαντίου, με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη. Ακολουθούν η Φραγκοκρατία, η Τουρκοκρατία και ηΑγγλοκρατία με τον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-1959 και την κήρυξη της ανεξαρτησίας το 1960.

Σύγχρονη εποχή[Επεξεργασία]

Η Κύπρος', επίσημα Κυπριακή Δημοκρατία ιδρύθηκε το 1960, στη βάση των Συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου που προέβλεπαν την ανεξαρτητοποίηση της Κύπρου από τη Βρετανία, αποικία της οποίας αποτελούσε πριν. Επίσης τότε ορίστηκαν οι τρεις επίσημες γλώσσες του κράτους , η Ελληνική , η Τουρκική και η Αγγλική ( όρος της Βρετανίας ) . Το 1963 με αφορμή τις προτάσεις για τροποποιήσεις του Συντάγματος των συμφωνιών Ζυρίχης οι Τουρκοκύπριοι αυτοαπομονώθηκαν σε κλειστούς εδαφικούς θύλακες[10]. Μετά την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο (αφορμή της οποίας απετέλεσε το φασιστικό πραξικόπημα της ελλαδικής Χούντας και της κυπριακής Ε.Ο.Κ.Α. Β’[11]) και την κατοχή του 1974, η Κυπριακή Δημοκρατία πρακτικά ελέγχει μόνο τα δύο τρίτα του νησιού, ενώ το βόρειο τρίτο κατέχεται παράνομα από την Τουρκία.
Το 1983 η Τουρκία παρανόμως ανακήρυξε τα κατεχόμενα εδάφη σε κράτος, ονομάζοντάς το «Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου» , το λεγόμενο "ψευδοκράτος". Η ενέργεια αυτή καταδικάστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. Το κράτος αναγνωρίζεται σήμερα μόνο από την Τουρκία.
Στις δεκαετίες που ακολούθησαν την εισβολή οι εναπομείναντες εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι εκδιώχθηκαν και 120.000 έποικοι από την Τουρκία μεταφέρθηκαν στο βόρειο μέρος της Κύπρου. Επίσης αμέσως μετά την εισβολή οι περισσότεροι Τουρκοκύπριοι μετακινήθηκαν στο κατεχόμενο μέρος. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα το κατεχόμενο μέρος να κατοικείται κυρίως από Τούρκους (τους εναπομείναντες Τουρκοκυπρίους και δεκάδες χιλιάδες εποίκους).
Το 2004 η Κυπριακή Δημοκρατία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ένα τμήμα του εδάφους να βρίσκεται υπό Τουρκική κατοχή. Αυτό σημαίνει ότι το κοινοτικό κεκτημένο εφαρμόζεται μόνο στο ελεύθερο μέρος της Κύπρου. Δηλαδή, η συμφωνία ένταξης καλύπτει την ένταξη ολόκληρης της Κύπρου, αλλά υπάρχει πρόνοια ώστε το κοινοτικό κεκτημένο να εφαρμόζεται μόνο στις ελεύθερες περιοχές, διότι αυτές είναι που ελέγχει η κυπριακή κυβέρνηση. Η μη εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τρίτο του νησιού έχει γεωγραφική ισχύ και όχι κοινωνική, και η Τουρκική μειονότητα της Κύπρου απολαμβάνει όλα τα δικαιώματα της ένταξης.

Πολίτευμα - Αρχές[Επεξεργασία]

Το πολίτευμα της Κύπρου είναι Προεδρική Δημοκρατία. Αρχηγός κράτους και κυβέρνησης είναι ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας που εκλέγεται με καθολική ψηφοφορία για περίοδο πέντε ετών. Πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν οΑρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ΄. Από το 2013 στο αξίωμα αυτό είναι ο Νίκος Αναστασιάδης τέως πρόεδρος του ΔΗΣΥ.
Η Εκτελεστική εξουσία ασκείται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ένα εντεκαμελές Υπουργικό Συμβούλιο που διορίζεται από τον Πρόεδρο. Σημειώνεται ότι οι Τουρκοκύπριοι από το 1963 αρνούνται τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση.
Η Νομοθετική εξουσία ασκείται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων τα μέλη της οποίας εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία με σύστημα απλής αναλογικής και για περίοδο πέντε ετών. Η Βουλή των Αντιπροσώπων περιλαμβάνει 80 έδρες (56 για τους Ελληνοκύπριους και 24 για τους Τουρκοκύπριους - οι 24 έδρες παραμένουν κενές). Κύριες σήμερα πολιτικές δυνάμεις στην Κύπρο που συμμετέχουν στη Βουλή είναι τα κόμματα Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού(ΑΚΕΛ) (19 έδρες), Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗΣΥ) (20 έδρες),Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΗΚΟ) (9 έδρες), Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών (ΚΣ ΕΔΕΚ]] (5 έδρες), Ευρωπαϊκό Κόμμα (ΕΥΡΩΚΟ) (2 έδρες) και το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών (1 έδρα).
Η Δικαστική εξουσία, (απονομή δικαιοσύνης) στην Κύπρο, ασκείται από το Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας, τα Κακουργιοδικεία και τα Επαρχιακά Δικαστήρια, που αποτελούν ανεξάρτητη εξουσία.

Ιεραρχία του Κράτους[Επεξεργασία]

  1. Πρόεδρος της Δημοκρατίας (Σήμερα: Νίκος Αναστασιάδης, από 2013 μέχρι 2018)
  2. Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων (Σήμερα: Γιαννάκης Ομήρου, από 2011)
  3. Ο μεγαλύτερος σε ηλικία Βουλευτής(Μέχρι Σήμερα: Νίκος Αναστασιάδης ,μέχρι 23/2/13)
  4. Γενικός Εισαγγελέας (Σήμερα: Πέτρος Κληρίδης, από 2005)
  5. Πρόεδρος Ανωτάτου Δικαστηρίου (Σήμερα: Πέτρος Αρτέμης, από 9/2008)
  6. Μέλη Υπουργικού Συμβουλίου (Σήμερα: Κυβέρνηση Κύπρου, από 2012)

Ανεξάρτητες Αρχές - Σώματα[Επεξεργασία]

Στην Κύπρο υφίσταται κάποιος αριθμός πολιτικών αξιωματούχων, Αρχών και Σωμάτων που δεν υπάγονται σε κανένα υπουργείο. Σύμφωνα με το υφιστάμενο σύνταγμα αυτοί είναι:
α) Ανεξάρτητοι αξιωματούχοι της Δημοκρατίας: Ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Γενικός Ελεγκτής, που προΐστανται της νομικής και ελεγκτικής υπηρεσίας αντίστοιχα, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, και το Γραφείο Προγραμματισμού, που λειτουργούν ως ανεξάρτητα συλλογικά όργανα.
β) Ανεξάρτητα Σώματα της Δημοκρατίας: Σ΄ αυτά περιλαμβάνονται το Γενικό Λογιστήριο, η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού, το Γραφείο Επιτρόπου Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομικών Κανονισμών, το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών, η Υπηρεσία Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών, η Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Τοπικές Αρχές[Επεξεργασία]

Την ευθύνη για θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν τα Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια. Τα μεν Δημοτικά ασχολούνται με παροχή υπηρεσιών με διοικητικές αρμοδιότητες στις πόλεις και σε μεγάλες αγροτικές κοινότητες, ενώ τα κοινοτικά συμβούλια παρέχουν υπηρεσίες με διοικητικές αρμοδιότητες σε χωριά. Και τα δύο αυτά είδη Συμβουλίων είναι ανεξάρτητα σώματα τα μέλη των οποίων εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία στην περιφέρειά τους.

Εκλογές του 2011[Επεξεργασία]

Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.[10]. Διεξάγονται ξεχωριστές βουλευτικές και προεδρικές εκλογές, και από το 2004 διεξάγονται και εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι τελευταίες βουλευτικές εκλογέςδιεξήχθησαν στις 22 Μαΐου 2011. Στις εκλογές εκείνες πρώτο κόμμα αναδείχθηκε ο Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗΣΥ), επιβεβαιώνοντας τις δημοσκοπήσεις.[12]

Βουλή των Αντιπροσώπων, 22 Μαΐου 2011
ΚόμματαΨήφοι%+/–Έδρες+/–
Δημοκρατικός Συναγερμός138.68234,28%+3,76%20+2
Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού132.17132,67%+1,36%19+1
Δημοκρατικό Κόμμα63.76315,76%−2,22%9−2
Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών36.1138,93%−0,03%5±0
Ευρωπαϊκό Κόμμα15.7113,88%−1,91%2−1
Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών8.9602,21%+0,25%1±0
Εθνικό λαϊκό μέτωπο4.3541,08%+1,08%0±0
Γραφείο Δικαιωμάτων του Πολίτη ΛΑΣΟΚ2.6670,66%+0,42%0±0
Ζυγός – Κίνημα Ανεξάρτητων Πολιτών8590,21%—0—
Κυπριακή Προοδευτική Συνεργασία7090,18%—0—
Ανεξάρτητοι5880,14%—0—
Έγκυρα404.57796,73%56
Λευκά4.9691,19%
΄Ακυρα8.7012,08%
Ψήφισαν418.24778,70%
Εγγεγραμμένοι531.463
Πηγές: Ministry of the Interior Cyprus Mail

Η λεγόμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου[Επεξεργασία]

Στο κατεχόμενο από την Τουρκία βόρειο μέρος της Κύπρου, ντε φάκτο δεν ασκείται πολιτικός έλεγχος από την νόμιμη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, και έχει ανακηρυχθεί ένα ανεξάρτητο "κράτος" το 1983. Το "κράτος" που αυτοαποκαλείται Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου δεν αναγνωρίζεται από καμία χώρα στον κόσμο πλην της Τουρκίας. Το πολίτευμα του είναιΚοινοβουλευτική Δημοκρατία με λεγόμενο Πρόεδρο τον Ντερβίς Έρογλου.

Διοικητική Διαίρεση[Επεξεργασία]

Κύριο λήμμα: Διοικητική διαίρεση της Κύπρου
Οι επαρχίες της Κύπρου
Η Κύπρος διαιρείται σε έξι επαρχίες:

Δημογραφία[Επεξεργασία]

Κύριο λήμμα: Δημογραφία της Κύπρου
Κατανομή πληθυσμού της Κύπρου το 1960
Πριν την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974 ο πληθυσμός της Κύπρου είχε ως εξής: 82% Έλληνες και 18% Τούρκοι. Λόγω αυτής της συνοίκησης των δύο βασικών κοινοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας ο όρος "εθνότητα" αναφέρεται στην Ελληνική ή Τουρκική, ενώ σε ό,τι αφορά την ιδιότητα του πολίτη της Δημοκρατίας χρησιμοποιείται ο όρος "Ιθαγένεια" ή "Υπηκοότητα". Κατά το σύνταγμα της Κύπρου στην Ελληνική κοινότητα Κύπρου συμπεριλαμβάνονται εκτός από τους Έλληνες που αποτελούν πλειοψηφία και οι θρησκευτικές ομάδες των Μαρωνιτών των Λατίνων και των Αρμενίων. Στην Τουρκική μειονότητα Κύπρου συμπεριλαμβάνονται εκτός των Τούρκων και οι Ρομά .
Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 78,33 χρόνια (75,91 χρόνια οι άνδρες και 80,86 οι γυναίκες).[10]

Θρησκεία[Επεξεργασία]

Κύριο λήμμα: Εκκλησία της Κύπρου
Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων της Κύπρου είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι και ανήκουν στην Αυτοκέφαλη ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου. Οι περισσότεροι Τουρκοκύπριοι είναι μουσουλμάνοι. Στην Κύπρο υπάρχουν επίσης και άλλες μικρότερες κοινότητες όπως: η Εβραϊκή, η Διαμαρτυρόμενη, η Καθολική, η Μαρωνίτικη και μια Αρμενική που ανήκουν σε άλλα αντίστοιχα δόγματα.

Εκπαίδευση[Επεξεργασία]

Η Κύπρος έχει ένα πολύ καλό σύστημα εκπαίδευσης, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Στην Κύπρο η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική μέχρι το 15ο έτος ηλικίας. Η στοιχειώδης και μέση εκπαίδευση παρέχονται δωρεάν. Όσον αφορά τη δημόσια εκπαίδευση, η στοιχειώδης εκπαίδευση αποπερατώνεται κυρίως στο Δημοτικό Σχολείο, η μέση στο Γυμνάσιο και Λύκειο, ενώ υπάρχουν και σχολές που ανήκουν στην ανώτερη (όπως το ΑΞΙΚ, το Δασικό Κολέγιο κ.λπ. -υπήρχε και το ΑΤΙ, αλλά τερμάτισε την λειτουργία του το 2011) και ανώτατη εκπαίδευση (όπως από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου). Υπάρχει επίσης και μια πληθώρα ιδιωτικών σχολών που καλύπτουν όλο το φάσμα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ λειτουργούν και αναγνωρισμένα ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Γενικά η Κύπρος κατατάσσεται πολύ υψηλά σε αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το 2003 το 64% των αποφοίτων μέσης εκπαίδευσης συνέχισε ανώτερες σπουδές.
Ένας μεγάλος αριθμός Κυπρίων φοιτητών, περισσότερο του 50% πάει στο εξωτερικό για σπουδές, λόγω κυρίως του μικρού αριθμού θέσεων, των περιορισμένων επιλογών και σε μερικές περιπτώσεις για σκοπούς καλύτερης ποιότητας εκπαίδευσης. Οι δημοφιλέστεροι προορισμοί είναι η Ελλάδα, (64,7%), το Ηνωμένο Βασίλειο (17%), οι ΗΠΑ (8,5%), και διάφορες άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως ηΓαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Βουλγαρία.
Το ακαδημαϊκό επίπεδο των Κυπρίων μαθητών έχει ενισχυθεί σε διάφορους τομείς λόγω κυρίως της δράσης διαφόρων επιστημόνων. Η κυριότερη δραστηριότητα είναι οι Μαθηματικοί Διαγωνισμοί που διοργανώνονται από την Κυπριακή Μαθηματική Εταιρεία. Αυτοί έχουν συντείνει στο να καλυτερεύσει το επίπεδο των Κυπρίων μαθητών στα Μαθηματικά.

Οικονομία[Επεξεργασία]

Κύριο λήμμα: Οικονομία της Κύπρου
Το κατά κεφαλήν εισόδημά της Κύπρου είναι 28.381 $. Υιοθέτησε ως νόμισμά της το ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2008. Στην Κύπρο υπάρχουν περίπου 250 λατομεία από τα οποία εξορύσσεται γύψος, φαιόχωμα, αμμοχάλικο, χαβάρα, άργιλος, ασβεστολιθικά πετρώματα, χαλκοπυρίτης, σιδηροπυρίτης, χρωμίτης, αμίαντος, μπεντονίτης και χαλκός. Η Κύπρος έχει μεγάλες δυνατότητες για την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στη γεωργία η Μεσαορία παράγει σιτηρά, η Κυθρέα ελιές, η Μόρφου εσπεριδοειδή, η Καρπασία καπνό, τα Κοκκινοχώρια πατάτες, εσπεριδοειδή και λαχανικά. Τα Κοκκινοχώρια πήραν το όνομα τους από το έδαφος τους, που είναι κόκκινο. Η οδήγηση γίνεται στα αριστερά. Το οδικό δίκτυο είναι αρκετά πυκνό και υπάρχουν, σχεδόν σε όλες τις μεγάλες πόλεις, αεροδρόμια. Υπολογίζεται ότι η Κύπρος προσελκύει πάνω από 2,4 εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο.

Ορυκτός πλούτος[Επεξεργασία]

Kοιτάσματα φυσικού αερίου καιπετρελαίου στα χωρικά υδάτα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Πριν από λίγο καιρό, ανακαλύφθηκαν στη νότια ακτή της Κυπριακής Δημοκρατίας κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου. Πετρολόγοι υπολογίζουν ότι τα κοιτάσματα πετρελαίου περιέχουν 8-10 δισεκατομμύρια βαρέλια. Προς το παρόν τα κοιτάσματα αυτά διερευνούνται από μία αιγυπτολιβανέζικη κοινοπραξία.[13] Με τον Λίβανο, το Ισραήλ και τηνΑίγυπτο (τούς κατοίκους της πληγείσας περιοχής) κλείσθηκαν συμφωνίες για μία Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Μετά από μια προκήρυξη η αμερικανική εταιρεία Noble Energy άρχισε με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων.

Άμυνα[Επεξεργασία]

Κύριο λήμμα: Στρατός της Κύπρου
Τον Δεκέμβριο του 2008 ανακοινώθηκε μείωση κατά ένα μήνα της υποχρεωτικής θητείας των οπλιτών της Κύπρου . Στον στρατό της Κύπρου υπηρετούν υποχρεωτικά όλοι οι Κύπριοι άρρενες . Εθνικής Φρουράς.[14]
Το Ηνωμένο Βασίλειο κατέχει εδάφη στην Κύπρο υπό μορφή στρατιωτικών βάσεων. Με την συμφωνία εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, το Ηνωμένο Βασίλειο κατέχει στην Κύπρο τις ακόλουθες κυρίαρχες στρατιωτικές βάσεις: (1) τη βάση Δεκέλειας, (2) τη βάση Επισκοπής (ονομάζεται και βάση Ακρωτηρίου)και (γ) τη βάση Άγιος Νικόλαος Αμμοχώστου. Έχει επίσης διευκολύνσεις στοΤρόοδος (ραντάρ), στο αεροδρόμιο Λάρνακας και στον Ακάμα. Στις κυρίαρχες βρετανικές βάσεις ισχύουν οι νόμοι της Μεγάλης Βρετανίας και όχι οι νόμοι της Κυπριακής Δημοκρατίας. Για παράδειγμα, αν ένας διαπράξει ληστεία ή άλλο ποινικό αδίκημα σε κυρίαρχη βρετανική βάση, θα δικαστεί από βρετανικό δικαστήριο των βάσεων και όχι από δικαστήριο της Δημοκρατίας. Σύμφωνα με τιςΣυμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, η Μ. Βρετανία θα καταβάλλει ετήσιο ενοίκιο για τις βάσεις, αλλά από την τούρκικη εισβολή και μέχρι σήμερα ουδένα ενοίκιο έχει καταβάλει χρωστώντας έτσι εκατομμύρια Ευρώ στη Δημοκρατία της Κύπρου. Οι βάσεις χρησιμοποιούνται για τη Βρετανική στρατιωτική παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο, αλλά και για κατασκοπευτικούς σκοπούς, ως τμήμα του παγκόσμιου συστήματος παρακολούθησης Echelon. [15]

Πολιτισμός[Επεξεργασία]

Κύριο λήμμα: Ελληνικός πολιτισμός
Η Πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου περιλαμβάνει νεολιθικούς οικισμούς, αρχαία ελληνικά, ελληνιστικά και ρωμαϊκά μνημεία, πολλές βυζαντινές και λατινικές εκκλησίες και μοναστήρια, φράγκικα και ενετικά φρούρια και κάστρα του 12ου - 16ου αιώνα καθώς και πολλά τζαμιά ενώ η κυπριακή αρχιτεκτονική των σπιτιών σε διάφορες πόλεις και χωριά είναι μοναδική.
Γενικά η πολιτιστική ζωή της Κύπρου φέρεται αρκετά ανεπτυγμένη και εκφράζεται μέσω των εικαστικών τεχνών, όπως η λογοτεχνία, η μουσική, ο λαϊκός πολιτισμός (βλ. Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Κύπρου: http://www.cypriotstudies.org/Mouseio.html), η ποίηση, ο χορός, τα κονσέρτα, η όπερα, η ζωγραφική και η γλυπτική που αποτελούν μερικές από τις εκφάνσεις της.
Παράλληλα μεταξύ των διαφόρων θεσμών που έχουν καθιερωθεί όπως διαλέξεων, συμποσίων και σεμιναρίων κυρίαρχη θέση κατέχει το φεστιβάλ «Τα Κύπρια» κάποια κινηματογραφικά καθώς κοινά πολιτιστικά προγράμματα με την Ελλάδα και άλλες χώρες. Στην Κύπρο επίσης λειτουργούν αρκετά μουσεία, βιβλιοθήκες και πινακοθήκες. Ειδικότερα η κρατική πινακοθήκη φιλοξενεί σε μόνιμη βάση όλη την κρατική συλλογή της σύγχρονης κυπριακής τέχνης, ενώ πολύ τακτικά φιλοξενεί σημαντικές εκθέσεις Κυπρίων και ξένων καλλιτεχνών. Το δε Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου επιχορηγεί τη συμμετοχή Κυπρίων καλλιτεχνών σε διεθνείς καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς.
Η Κύπρος έχει αναδείξει σπουδαίους καλλιτέχνες και συγγραφείς στην ιστορία της όπως ο Κώστας Μόντης, ο Μάνος Λοΐζος, η Άννα Βίσση, ο Δημήτρης Θ. Γκότσης κι ο Μάριος Τόκας πολλοι εκ των οποίων έχουν κάνει καριέρα και στην Ελλάδα.
Τέλος στον αθλητισμό το πιο δημοφιλές άθλημα είναι το ποδόσφαιρο στο οποίο υπάρχουν κάποιες ιστορικές ομάδες όπως η Ανόρθωση Αμμοχώστου, ο ΑΠΟΕΛ Λευκωσίας, η ΑΕΛ Λεμεσού , ο Άρης Λεμεσού, και η Ομόνοια Λευκωσίας , η Αθλητική Ένωση Κιτίου και οΑπόλλων Λεμεσού.Τα πρώτα τέσσερα είναι από τα ιδρυτικά Σωματεία της ΚΟΠ μαζί με τον Ολυμπιακό Λευκωσιας, την ΕΠΑ Λάρνακας, την Ένωσις Νέων Τραστ και την τουρκοκυπριακή Τσετίν Καγιά Λευκωσίας.

Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία]

Η εξωτερική πολιτική της Κύπρου είναι σήμερα εναρμονισμένη με την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα στο ενιαίο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας. Ειδικότερα από το 1974 οι προσπάθειες της χώρας στον τομέα αυτό επικεντρώνονται στο τερματισμό της τουρκικής κατοχής και διαίρεσης της νήσου. Παρότι όμως η Κύπρος ταυτίζεται με τη Δύση, έχει αναπτύξει παράλληλα στενούς δεσμούς με το Ισραήλ, τον Αραβικό κόσμο, χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής.

Συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς[Επεξεργασία]

Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέλος των: Australia Group,CN, CE, CFSP, EBRD, EIB, ΕΕ, FAO, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICCt, ITUC,IDA, IFAD, IFC, IHO,ILO, IMF, IMO, Interpol, IOC, IOM, IPU, ITU, MIGA, Κίνημα Αδεσμεύτων, NSG, OPCW, OSCE, PCA, ΟΗΕ,UNCTAD, UNESCO, UNHCR, UNIDO, UPU, WCL, WCO, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WToO, WTO.[16][17]

Διπλωματικές σχέσεις[Επεξεργασία]

Στην Κύπρο υπάρχουν πολλές πρεσβείες και προξενεία εκπροσωπούμενων χωρών.

Παραπομπές[Επεξεργασία]

  1. ↑ Constitution of the Republic of Cyprus: "The official languages of the Republic are Greek and Turkish" (Appendix D, Part 01, Article 3)
  2. ↑ Total population - At 1 January. Eurostat. Ανακτήθηκε στις 06-04-2009.
  3. ↑ http://www.geohive.com/cntry/cyprus.aspx
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Έκθεση Οκτωβρίου 2009 ΔΝΤ, ανακτήθηκε 18-10-2009.
  5. ↑ Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ανακτήθηκε στις 2011-04-03.
  6. ↑ Κύπρος: Γενικές Πληροφορίες. Κυπριακή Προεδρία Συμβουλίου ΕΕ 2012. 2011-03-30. Ανακτήθηκε στις 2011-04-03.
  7. ↑ Προκαταρκτικά αποτελέσματα Απογραφής Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 2011-12-29. Ανακτήθηκε στις 2011-12-31.
  8. ↑ Fisher, Fred H. Cyprus: Our New Colony And What We Know About It. London: George Routledge and Sons 1878, pp. 13-14.
  9. ↑ Les îles des Princes, banlieue maritime d'Istanboul: guide touristique - Page 136 by Ernest Mamboury
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 CIA World Factbook
  11. ↑ Κύπρος: Αποκαλύψεις για το ρόλο της ΕΟΚΑ Β’ στο προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου
  12. ↑ Κύπρος: Μετά τις εκλογές, στο επίκεντρο η οικονομία, To Βήμα, 23-5-2011.
  13. ↑ Bericht bei RIA Novosti
  14. ↑ εφημερίδα Καθημερινή, 18 Δεκεμβρίου 2008.
  15. ↑ Σαββίδη Αντρέα, "Γενικές Γνώσεις", Τόμος 1, Κεφ. 23, σελ. 21
  16. ↑ CIA - The World Factbook - Cyprus. Cia.gov. 2008-12-18. Ανακτήθηκε στις 2009-01-06.
  17. ↑ European Commission - Enlargement: Archives Country Profiles. Ec.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 2009-01-06.

Πηγές[Επεξεργασία]

  • Ένα αρκετά μεγάλο μέρος των παραπάνω πληροφοριών έχει μεταφραστεί από το World Factbook της CIA του 2000 και 2003
  • Σαββίδη Αντρέα, "Γενικές Γνώσεις", Τόμος ΙΙ, Κεφ. 3, "Γεωγραφία της Κύπρου", Αναθεωρημένη Έκδοση 12.12.2008

Εξωτερικές Συνδέσεις[Επεξεργασία]

Flag of Cyprus.svgΠύλη Κύπρος
Commons logo
Τα Κοινά έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Wikinews-logo.svg
Τα Βικινέα έχουν ειδήσεις που σχετίζονται με το θέμα:

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ[Επεξεργασία]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία]

Αναρτήθηκε από στις
Ετικέτες

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)