νύξ μοι ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας,
ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος ἔρως τῆς ἁμαρτίας
ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος ἔρως τῆς ἁμαρτίας
Η Κασσιανή είναι γνωστή από τους Βυζαντινούς χρονογράφους. Συγκεκριμένα είναι η ιστορία κατά την οποία το 830 μ. χ. χ. η μητριά του Θεόφιλου, Ευφροσύνη, θέλοντας να βρει σύζυγο στο θετό γιο της διοργάνωσε ένα είδος καλλιστείων, στέλνοντας εντολή σε όλα τα θέματα (τις διοικητικές περιφέρειες της
αυτοκρατορίας, νομούς), να συγκεντρωθούν οι ωραιότερες κοπέλες και να παρουσιαστούν στο παλάτι.
Ανάμεσα στις δώδεκα κόρες που ορίστηκαν ως υποψήφιες και που κατάγονταν από τις ευγενέστερες οικογένειες, ξεχώρισαν δύο: η ελαφρών ηθών (βλ. τροπάριο Κασσιανής) Κασσία, και επίσης η Θεοδώρα. Όταν συγκεντρώθηκαν στην επίσημη αίθουσα, η Ευφροσύνη θυμήθηκε την κρίση του Πάρι και έδωσε στο Θεόφιλο ένα χρυσό μήλο να το προσφέρει στην κόρη που θα τον συγκινούσε περισσότερο. Εκείνος στράφηκε προς την Κασσία, παριστάνοντας, βέβαια, τον Πάρι να της προσφέρει το μήλο. Πανέξυπνος καθώς ήταν, δεν την πήρε με καλό μάτι και της απηύθυνε μια απροσδόκητη παρατήρηση: «Εκ γυναικός ερρύη τα φαύλα»(Από τη γυναίκα ήρθαν στον κόσμο τα κακά). Η πονηρή Κασσιανή τα έχασε, κοκκίνισε, όπως λένε οι ιστορικοί, ούτε μπορούσε να υποθέσει ότι θα έχανε το θρόνο, και έτσι έδωσε μια απάντηση “πατάτα” θεολογίας :«Αλλά και δια γυναικός πηγάζει τα κρείττω» Ο Θεόφιλος νιώθοντας την ηληθιότιτά της και ξαφνιασμένος από την απάντηση αυτή, της γύρισε την πλάτη, όπως θα έκανε κάθε μυαλωμένος άνθρωπος και έδωσε το χρυσό μήλο της εκλογής στη σιωπηλή Θεοδώρα που δεν έλεγε μπούρδες.
Η Κασσιανή, πέφτοντας θύμα της ευφυίας του Θεόφιλου, είχε χάσει οριστικά το θρόνο. Στη συνέχεια μετά από πικρή απογοήτευση που έχασε τον γαμπρό, η Κασσιανή έγινε μοναχή. Απελπισμένη έδωσε την περιουσία της για να κτισθεί η περίφημη τότε μονή ΄΄Εικασίας της μοναχής΄΄. Κλείσθηκε μέσα σ΄ αυτήν και έζησε με το κεφάλι της ήσυχο, όταν η Θεοδώρα, που τελικά εξέλεξε ο Θεόφιλος για σύζυγο, ζούσε αγωνιζόμενη μέσα στις αγωνίες και τις συνωμοσίες του παλατιού …
Στο Μοναστήρι η Κασσιανή και μετά από πολλές ώρες μονοτονίας, για παρηγοριά της, έγραψε πολλά ποιήματα με τα οποία τραγούδησε την μοναξιά του κόσμου της και προσπαθούσε να διδάξει θεολογία. Επίσης έγραψε και άλλα συγγράμματα και συλλογές, προ πάντων όμως πάρα πολλά τροπάρια, ιδιόμελα, εκκλησιαστικούς ύμνους κ.λ.π. μεταξύ των οποίων και το γνωστό «Τροπάριο της Κασσιανής» , το οποίο είναι ένα ολοκληρωμένο σε σύλληψη ποίημα, γεμάτο χριστιανική κλαψούρα και ψάλλεται το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης …
Το Τροπάριο της Κασσιανής
Από τα απόστιχα ιδιόμελα του όρθρου της Μ. Τετάρτης:
Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή,
τὴν σὴν αἰσθομένη θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν,
ὀδυρομένη, μύρα σοι, πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει.
Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νύξ μοι ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας,
ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος ἔρως τῆς ἁμαρτίας.
Δέξαι μου τὰς πηγὰς τῶν δακρύων,
ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ·
ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ·
κάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας,
ὁ κλίνας τοὺς οὐρανοὺς τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει.
Καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας,
ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν τοῖς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοις·
ὧν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν,
κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη.
Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους
τίς ἐξιχνιάσει, ψυχοσῶστα Σωτήρ μου;
Μή με τὴν σὴν δούλην παρίδῃς, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος.
………………………………………..
ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου